Υψηλά Επίπεδα Κορτιζόλης: Αν έχετε νιώσει ποτέ άγχος (και καθώς κοιτάμε πίσω τα τελευταία χρόνια είναι πιθανό να το νιώθουμε όλοι σε διάφορες ποσότητες), γνωρίζετε ότι αυτό έχει ψυχικό και σωματικό αντίκτυπο. Το άγχος πυροδοτεί την παραγωγή της ορμόνης κορτιζόλης, η οποία πυροδοτεί μια συνεχή κατάσταση συναγερμού ή αλλιώς το συναίσθημα «μάχης ή φυγής». Οι ποσότητες κορτιζόλης ρυθμίζουν σχεδόν κάθε σύστημα στο σώμα μας, συμπεριλαμβανομένης της διάθεσης, του μεταβολισμού, της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος, της μνήμης και της νόησης. Ωστόσο, η κορτιζόλη μπορεί επίσης να έχει επιζήμιες επιπτώσεις σε όλα αυτά τα συστήματα, εάν τα επίπεδα παραμένουν αυξημένα για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
Γιατί τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης είναι επιβλαβή
Πριν αγχωθείτε επειδή αισθάνεστε αγχωμένοι, είναι σημαντικό να θυμάστε ότι οι αυξήσεις της κορτιζόλης μπορεί μερικές φορές να είναι καλό πράγμα. Τα υψηλά επίπεδα έχουν μια απαραίτητη προσαρμοστική αντίδραση. Θέλουμε ένα υψηλό επίπεδο κορτιζόλης για να ξυπνήσουμε το πρωί και να αντιμετωπίσουμε οξείες στρεσογόνες καταστάσεις
Ωστόσο, όταν έχουμε επαναλαμβανόμενο ή μακροχρόνιο στρες (λόγω σοβαρών οικονομικών ζητημάτων ή απώλειας ή ασθένειας κλπ.), αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συνέπειες σε σωματικό επίπεδο. Μία από τις πιο εμφανείς παρενέργειες των παρατεταμένων υψηλών επιπέδων κορτιζόλης είναι η αύξηση του σωματικού βάρους και συγκεκριμένα του σπλαχνικού λίπους. Το σπλαχνικό λίπος οδηγεί σε αντίσταση στην ινσουλίνη και συμβάλλει σε ασθένειες όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση, η στεφανιαία νόσος και ο διαβήτης τύπου 2.
Η κορτιζόλη μπορεί επίσης να αποδυναμώσει τη δραστηριότητα ορισμένων κυττάρων που συνδέονται με το ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτό μειώνει την παραγωγή αντισωμάτων και μπορεί να αποδυναμώσει την ανοσολογική απόκριση του οργανισμού με την πάροδο του χρόνου.
Σημάδια που δείχνουν ότι έχουμε υψηλή κορτιζόλη
– Ταχεία αύξηση του σωματικού βάρους (ιδίως στην κοιλιά, το στήθος και το πρόσωπο)
– Ροζ ή μωβ ραγάδες στο δέρμα
– Μια λιπώδης καμπούρα ή εξογκώματα μεταξύ των ώμων
– Ερεθισμένο πρόσωπο ή υπερβολική ακμή
Ωστόσο, δεν χρειάζεται να έχετε αυτά τα συμπτώματα για να έχετε υψηλά επίπεδα κορτιζόλης. Πολλοί από εμάς δεν το έχουν, αλλά τα «σιωπηλά» σημάδια της υψηλής κορτιζόλης για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορούν και πάλι να προκαλέσουν χάος στην υγεία μας. Μερικά άλλα σημάδια που δείχνουν ότι η κορτιζόλη κινείται σε υψηλότερα, παρατεταμένα ύψη από το φυσιολογικό περιλαμβάνουν:
– Υψηλή αρτηριακή πίεση
– Ελλιπής συγκέντρωση
– Σταθερά υψηλοί καρδιακοί παλμοί
– Αϋπνία ή δυσκολία να αποκοιμηθείτε ή/και να παραμείνετε κοιμισμένοι.
15 τρόφιμα και συστατικά που βοηθούν στη μείωση της κορτιζόλης στο σώμα
Δεν υπάρχει καμία μαγική τροφή που να μειώνει άμεσα τα επίπεδα κορτιζόλης και άγχους, αλλά ορισμένα συστατικά μπορούν να μειώσουν τη φλεγμονή στο σώμα και να βοηθήσουν στη ρύθμιση της απελευθέρωσης της κορτιζόλης. Αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχει σύνδεση μεταξύ της υψηλής κορτιζόλης και της εντερικής διαπερατότητας.
Όλοι μας έχουμε κάποιο βαθμό εντερικής διαπερατότητας. Επειδή ο γαστρεντερικός σωλήνας είναι ημιπερατός, τα πράγματα μπαίνουν και βγαίνουν συνεχώς. Αλλά όταν η κορτιζόλη είναι υψηλή, αυτός ο βαθμός διαπερατότητας γίνεται υψηλότερος. Όταν συμβαίνει αυτό, βακτηριακά προϊόντα διάσπασης εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος προκαλώντας φλεγμονή, αντίσταση στην ινσουλίνη και διεγείροντας την απελευθέρωση περισσότερης κορτιζόλης.
Υπάρχουν μερικές τροφές και συστατικά που μπορούν να βοηθήσουν στην επιβράδυνση αυτής της διαδικασίας. Αυτά είναι τα εξής:
– Πράσινο τσάι
– γαρύφαλλο
– κόκκινες πιπεριές
– ακτινίδια
– εσπεριδοειδή
– φράουλες
– μπανάνες
– πορτοκάλια
– πεπόνια
– σπανάκι
– μπρόκολο,
– γλυκοπατάτες,
– δαμάσκηνα
– ξινολάχανο
– kimchi.