Χρόνιος Πόνος: Η χρόνια κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να κάνει τους ανθρώπους πιο ευαίσθητους στον πόνο μέσω δύο διαφορετικών μοριακών μηχανισμών -ενός που οφείλεται στην πρόσληψη αλκοόλ και ενός που οφείλεται στην απόσυρση του αλκοόλ. Αυτό είναι ένα νέο συμπέρασμα των επιστημόνων του Scripps Research σχετικά με τους πολύπλοκους δεσμούς μεταξύ αλκοόλ και πόνου.
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο British Journal of Pharmacology στις 12 Απριλίου 2023, υποδεικνύει επίσης πιθανούς νέους φαρμακευτικούς στόχους για τη θεραπεία του χρόνιου πόνου και της υπερευαισθησίας που σχετίζονται με το αλκοόλ. “Υπάρχει επείγουσα ανάγκη να κατανοήσουμε καλύτερα τον αμφίδρομο δρόμο μεταξύ του χρόνιου πόνου και της εξάρτησης από το αλκοόλ”, λέει η επικεφαλής συγγραφέας Marisa Roberto, Ph.D., η οποία είναι κάτοχος της έδρας μοριακής ιατρικής της οικογένειας Schimmel και καθηγήτρια νευροεπιστήμης στο Scripps Research. “Ο πόνος είναι τόσο ένα ευρέως διαδεδομένο σύμπτωμα σε ασθενείς που πάσχουν από εξάρτηση από το αλκοόλ, όσο και ένας λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι οδηγούνται στο να ξαναπιούν”. Η διαταραχή χρήσης αλκοόλ (AUD), η οποία περιλαμβάνει τις καταστάσεις που συνήθως αποκαλούνται κατάχρηση αλκοόλ, εξάρτηση από το αλκοόλ και εθισμός στο αλκοόλ, επηρεάζει 29,5 εκατομμύρια άτομα στις ΗΠΑ, σύμφωνα με την Εθνική Έρευνα για τη χρήση ναρκωτικών και την υγεία του 2021. Με την πάροδο του χρόνου, η διαταραχή χρήσης αλκοόλ AUD μπορεί να προκαλέσει την ανάπτυξη πολλών χρόνιων ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών παθήσεων, του εγκεφαλικού επεισοδίου, της ηπατικής νόσου και ορισμένων μορφών καρκίνου. Μεταξύ των πολλών επιπτώσεων της μακροχρόνιας κατανάλωσης αλκοόλ είναι ο πόνος: περισσότερα από τα μισά άτομα με διαταραχή χρήσης αλκοόλ AUD βιώνουν επίμονο πόνο κάποιου τύπου. Αυτό περιλαμβάνει την αλκοολική νευροπάθεια, η οποία είναι νευρική βλάβη που προκαλεί χρόνιο πόνο και άλλα συμπτώματα. Μελέτες έχουν, επίσης, διαπιστώσει ότι η διαταραχή χρήσης αλκοόλ AUD σχετίζεται με αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τα σήματα πόνου, καθώς και με αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο λαμβάνει χώρα η ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος. Με τη σειρά του, αυτός ο πόνος μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της στέρησης, τα άτομα με διαταραχή χρήσης αλκοόλ AUD μπορεί να εμφανίσουν αλλοδυνία, κατά την οποία ένα ακίνδυνο ερέθισμα γίνεται αντιληπτό ως επώδυνο.
Η Ρομπέρτο και οι συνάδελφοί της ενδιαφέρθηκαν να μάθουν τις υποκείμενες αιτίες αυτών των διαφορετικών τύπων πόνου που σχετίζονται με το αλκοόλ. Στη νέα μελέτη, συνέκριναν τρεις ομάδες ενήλικων ποντικών: ζώα που ήταν εξαρτημένα από το αλκοόλ (υπερβολικοί πότες), ζώα που είχαν περιορισμένη πρόσβαση στο αλκοόλ και δεν θεωρούνταν εξαρτημένα (μέτριοι πότες) και ζώα στα οποία δεν είχε δοθεί ποτέ αλκοόλ. Στα εξαρτημένα ποντίκια, η αλλοδυνία αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια της στέρησης του αλκοόλ και η επακόλουθη πρόσβαση στο αλκοόλ μείωσε σημαντικά την ευαισθησία στον πόνο. Ξεχωριστά, περίπου τα μισά από τα ποντίκια που δεν ήταν εξαρτημένα από το αλκοόλ εμφάνισαν επίσης σημάδια αυξημένης ευαισθησίας στον πόνο κατά τη διάρκεια της απόσυρσης από το αλκοόλ, αλλά, σε αντίθεση με τα εξαρτημένα ποντίκια, αυτή η νευροπάθεια δεν αντιστράφηκε με την εκ νέου έκθεση στο αλκοόλ.
Όταν η ομάδα της Ρομπέρτο μέτρησε στη συνέχεια τα επίπεδα των φλεγμονωδών πρωτεϊνών στα ζώα, ανακάλυψε ότι ενώ τα μονοπάτια της φλεγμονής ήταν αυξημένα τόσο στα εξαρτημένα όσο και στα μη εξαρτημένα ζώα, συγκεκριμένα μόρια ήταν αυξημένα μόνο στα εξαρτημένα ποντίκια. Αυτό δείχνει ότι διαφορετικοί μοριακοί μηχανισμοί μπορεί να οδηγούν τους δύο τύπους πόνου. Υποδεικνύει επίσης ποιες φλεγμονώδεις πρωτεΐνες μπορεί να είναι χρήσιμες ως στόχοι φαρμάκων για την καταπολέμηση του πόνου που σχετίζεται με το αλκοόλ. “Αυτοί οι δύο τύποι πόνου διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό, γι’ αυτό είναι σημαντικό να μπορούμε να τους διακρίνουμε και να αναπτύξουμε διαφορετικούς τρόπους αντιμετώπισης του κάθε τύπου”, λέει η πρώτη συγγραφέας Vittoria Borgonetti, Ph.D., μεταδιδακτορική συνεργάτης στο Scripps Research. Η ομάδα της Roberto συνεχίζει τις μελέτες για το πώς αυτά τα μόρια θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη διάγνωση ή τη θεραπεία των καταστάσεων χρόνιου πόνου που σχετίζονται με το αλκοόλ. “Στόχος μας είναι να αποκαλύψουμε νέους πιθανούς μοριακούς στόχους που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διάκριση αυτών των τύπων πόνου και ενδεχομένως να χρησιμοποιηθούν στο μέλλον για την ανάπτυξη θεραπειών”, λέει η συν-συγγραφέας Nicoletta Galeotti, Ph.D., αναπληρώτρια καθηγήτρια προκλινικής φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας.
