Η έλλειψη ύπνου στην εφηβική ηλικία συνδέεται με αυξημένα ποσοστά επικίνδυνων σεξουαλικών συμπεριφορών, όπως η μη χρήση προφυλακτικού ή το σεξ υπό την επήρεια αλκοόλ ή ναρκωτικών, όπως αποκαλύπτει μια νέα αμερικανική έρευνα.
Τα αποτελέσματα της μελέτης δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Health Psychology» (Ψυχολογία Υγείας) της Αμερικανικής Εταιρείας Ψυχολογίας και δείχνουν ότι η έλλειψη ύπνου επηρεάζει την παρορμητικότητα των νέων και κατ’ επέκταση τη μη υιοθέτηση ασφαλών συμπεριφορών στο σεξ.
«Οι επαρκείς ώρες ύπνου για έναν έφηβο είναι οχτώ με δέκα, κάτι το οποίο όμως σπάνια τηρείται για ποικίλους λόγους, όπως είναι οι αλλαγές στο βιολογικό ρολόι τους, οι κοινωνικές πιέσεις από τους συνομηλίκους τους, η πολύ πρωινή έναρξη του σχολείου και η εξισορρόπηση μεταξύ των σχολικών και των εξωσχολικών δραστηριοτήτων τους», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια δρ. Ουέντι Μ. Τρόξελ, συμπεριφοριστική και κοινωνική επιστήμονας της εταιρείας ερευνών RAND Corporation.
Στην έρευνα συμμετείχαν 1.850 έφηβοι και νέοι ενήλικες 16 έως 19 ετών από τη Νότια Καλιφόρνια, οι οποίοι ανέφεραν το πρόγραμμα ύπνου τους για τις καθημερινές και τα Σαββατοκύριακα, καθώς και το κατά πόσο είχαν προβλήματα με τον ύπνο (ποιότητα ύπνου). Επιπλέον μελετήθηκε κατά πόσο έκαναν χρήση αλκοόλ ή άλλων ουσιών πριν τη σεξουαλική πράξη και αν έπαιρναν τις απαραίτητες προφυλάξεις. Οι απαντήσεις τους συλλέχθηκαν τέσσερις φορές από το 2013 έως το 2017.
Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι μόνο το 26% των εφήβων κοιμούνταν τις συνιστώμενες ώρες (περίπου 8,5), ενώ όλοι οι υπόλοιποι κυμαίνονταν μεταξύ 7,5 και 6,4 ωρών ύπνου σε καθημερινή βάση. Σε ό,τι αφορά τα Σαββατοκύριακα, οι νέοι χωρίστηκαν σε τρεις κατηγορίες, αυτούς που κοιμούνταν εννέα ώρες, αυτούς που κοιμούνταν πάνω από 10,6 ώρες και εκείνους που έκλειναν μόλις 7,8 ώρες ύπνου.
Αντίθετα με τη μέχρι τώρα γνώση μας πάνω στο ζήτημα, φάνηκε ότι όσοι κοιμόντουσαν παραπάνω (μέχρι και 3,5 ώρες) τα Σαββατοκύριακα, προκειμένου να αναπληρώσουν το χαμένο ύπνο της εβδομάδας, βρίσκονταν σε καλύτερη θέση από εκείνους που κοιμούνταν λίγο όλη την εβδομάδα. Μολονότι είχαν και αυτοί αυξημένες πιθανότητες υιοθέτησης επικίνδυνων συμπεριφορών, οι δεύτεροι -που δεν κοιμούνταν αρκετά ούτε τις καθημερινές ούτε τα σαββατοκύριακα- κινδύνευαν να βρεθούν υπό καθεστώς χρόνιας κόπωσης και είχαν διπλάσιες πιθανότητες να κάνουν μη ασφαλές σεξ.
Από την άλλη, η ποιότητα του ύπνου δεν φάνηκε να αυξάνει την πιθανότητα ανασφαλούς συμπεριφοράς στο σεξ.
Η δρ. Τρόξελ τόνισε ότι επειδή η διατήρηση ενός σχετικά σταθερού προγράμματος ύπνου είναι ιδιαίτερα σημαντική αλλά μη ρεαλιστική, χρειάζεται να βρεθεί μια μέση λύση μεταξύ της υιοθέτησης ενός σχετικά σταθερού προγράμματος, σε συνδυασμό με την αναπλήρωση ύπνου το Σαββατοκύριακο, για να αποφευχθεί η χρόνια έλλειψη.
Η σημασία της ρύθμισης αυτού του παράγοντα, σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι επιτακτική για την πρόληψη σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων ακόμα και του AIDS. Όταν δεν τηρούνται τα μέτρα πρόληψης, ο κίνδυνος για τέτοιες παθήσεις αυξάνεται σημαντικά.