Τα αιμοπετάλια αποτελούν ένα από τα τρία κυτταρικά στοιχεία του αίματος (τα άλλα είναι τα ερυθρά και τα λευκά αιμοσφαίρια).
Τα αιμοπετάλια έχουν πολύ σημαντικό ρόλο στον μηχανισμό της πήξης του αίματος.
Όταν ο αριθμός των αιμοπεταλίων είναι μικρότερος του φυσιολογικού, η κατάσταση λέγεται θρομβοπενία ή θρομβοκυτταροπενία.
Τα αιμοπετάλια έχουν μικρό διάστημα ζωής (7 έως 10 ημέρες), μετά το οποίο αποσύρονται από την κυκλοφορία. Ο φυσιολογικός αριθμός τους κυμαίνεται μεταξύ 150.000 έως 400.000 ανά κυβικό χιλιοστό αίματος. Όταν ο αριθμός τους είναι μικρότερος των 150.000, η κατάσταση αυτή ονομάζεται θρομβοπενία, ενώ όταν μεγαλύτερος των 400.000, ονομάζεται θρομβοκύττωση (ή θρομβοκυττάρωση).
Τι προκαλεί την θρομβοπενία
Η θρομβοπενία μπορεί να προκληθεί από μία ποικιλία αιτίων:
-Μειωμένη παραγωγή αιμοπεταλίων, λόγω ιογενών λοιμώξεων που προσβάλλουν τον μυελό των οστών, όπως: παρβοϊοί, ερυθρά, παρωτίτιδα, ανεμοβλογιά, ηπατίτιδα C, ιός Εpstein-Barr και HIV, απλαστική αναιμία (πλήρης αδυναμία του μυελού των οστών για την παραγωγή οιουδήποτε κυττάρου), χημειοθεραπεία, διάφορες μορφές καρκίνου του μυελού των οστών (λευχαιμίες, λεμφώματα κλπ),
καρκίνοι από άλλα όργανα, αλκοολισμός,
Ιδιοπαθής θρομβοπενική πορφύρα: Πρόκειται για μία κατάσταση, κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα, επιτίθεται κατά των αιμοπεταλίων του οργανισμού.
Διάφορες ασθένειες του ανοσοποιητικού συστήματος, όπως ο ερυθηματώδης λύκος, ή άλλες νόσοι του συνδετικού ιστού.
Μετάγγιση προϊόντων αίματος και μεταμόσχευση οργάνων.
Θρομβωτική θρομβοπενική πορφύρα (ΤΤΡ) και αιμολυτικό ουραιμικό σύνδρομο (HUS), είναι σχετικές καταστάσεις, που μπορεί να προκαλέσουν θρομβοπενία.
Τραυματισμός ή φλεγμονή των αγγείων (αγγειίτιδα) και καμιά φορά, η τοποθέτηση τεχνητών καρδιακών βαλβίδων.
Σηψαιμία.
Σπληνικός εγκλωβισμός (αυξημένη κατακράτηση αιμοπεταλίων στον σπλήνα). Η αυξημένη κατακράτηση των αιμοπεταλίων στον σπλήνα, μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλό αριθμό αιμοπεταλίων ή σε μεταβολή της λειτουργίας του σπλήνα, λόγω διαφόρων αιτίων. Όταν ο σπλήνας διογκώνεται, μπορεί να κατακρατεί μεγαλύτερο του συνήθους αριθμό αιμοπεταλίων.
Ψευδο-θρομβοκυτταροπενία: Πρόκειται για συχνή κατάσταση, που οφείλεται σε λανθασμένο υπολογισμό του αριθμού των αιμοπεταλίων, λόγω συσσώρευσής τους.
Θρομβοπενία μπορεί να παρατηρηθεί επίσης κατά την γέννηση, οπότε ονομάζεται νεογνική θρομβοπενία. Οι περισσότερες απ’ αυτές τις περιπτώσεις, μπορεί να προκαλούνται από καταστάσεις όπως αυτές που αναφέρθηκαν προηγουμένως, ή περιστασιακά να οφείλονται σε σπάνιες γενετικές καταστάσεις.