Ζευγάρια Έρωτας: Η δυτική κουλτούρα έχει εμμονή με την επιλογή. Ακόμα καλύτερα, η δυτική κουλτούρα είναι εθισμένη στη δυνατότητα. Και τα δύο μαζί σημαίνει ότι θέλουμε να έχουμε την επιλογή και τη δυνατότητα να μεγιστοποιήσουμε το αποτέλεσμα κάθε δυνατής κατάστασης και δεν θέλουμε να αφήσουμε τίποτα στην τύχη. Κι όμως αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία για εμάς, το αφήνουμε στην τύχη: τον έρωτα.
Μεγαλώνοντας μάθαμε ότι δεν απαιτεί καμία προσπάθεια. Ότι είναι παθητικός στη φύση του• ότι δεν είναι κάτι που επιλέγουμε, αλλά κάτι στο οποίο σκοντάφτουμε μια μέρα και καταλήγει αλάνθαστο σε ένα ευτυχισμένο τέλος. Ξεχνάμε ότι παγκοσμίως είμαστε οι μοναδικοί που θεωρούμε τον έρωτα λόγο για να παντρευτούμε, τουλάχιστον στα νεότερα χρόνια.
Ας το δούμε λοιπόν από μια άλλη οπτική. Οι έρευνες δείχνουν ότι ο έρωτας μέσα σε γάμους που συνάφθηκαν λόγω αυτού ξεθωριάζει μετά από δύο χρόνια, αλλά ο έρωτας σε γάμους από συνοικέσιο μεγαλώνει και μάλιστα συνεχίζει να εξελίσσεται και μετά από πέντε χρόνια.
Πολλές μελέτες έχουν συμπεράνει ότι τέτοιοι γάμοι καταλήγουν να είναι πιο ευτυχισμένοι. Είναι εκείνοι οι οποίοι περιελάμβαναν τη λογική επιλογή, αλλά η δυτική κουλτούρα τους απεχθάνεται πια. Και το βάρος πέφτει στην ιδέα ότι ο έρωτας θα είναι αυτός που θα μας «σώσει».
«Επιλέγουμε» να αντιλαμβανόμαστε τον έρωτα ως κάτι που δεν επιλέγουμε. Παραβλέπουμε το γεγονός ότι ο γάμος είναι, υπό μια μη ρομαντική έννοια, ένα νομικό συμβόλαιο συμβίωσης, μέσα στο οποίο νοιαζόμαστε ο ένας για τον άλλο μέχρι το τέλος της ζωής μας. Αντιθέτως, τον βλέπουμε ως τον μοναδικό δρόμο προς την ευδαιμονία. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που αποτυγχάνει.
Και φαίνεται πως νιώθουμε όλο και λιγότερο ευτυχισμένοι καθώς έχουμε περισσότερες επιλογές. Παραλύουμε με την ιδέα ότι μπορεί να αντιστεκόμαστε στην τελειότητα, αν η τελευταία θα μπορούσε να είναι μία από τις επιλογές μας. Αλλά δυστυχώς πολλές φορές πιστεύουμε ότι η τελειότητα είναι άλλος ένας χωρισμός και η ξαφνική, αναπάντεχη νέα συνάντηση. Τείνουμε να προσδιορίζουμε αυτή την κατάσταση ως «μη συμβιβασμό». Αλλά είναι όντως;
Τα στοιχεία όμως από τη ζωή μας, και τις ζωές των άλλων, δείχνουν ότι ο έρωτας είναι κάτι που χρειάζεται να επιλέξουμε. Η φλόγα που έχουμε καταλήξει να συσχετίζουμε με τον έρωτα – είτε πάθος, είτε πόθος – προϋποθέτει «αναζωπύρωση» κατά τη διάρκεια των δύσκολων περιόδων ζωής. Μπορούμε να επιλέξουμε να είμαστε μαζί τους παρά το γεγονός ότι δεν συμπληρώνουν όλα τα προσόντα της λίστας μας. Επιλέγουμε να αγαπάμε τους ανθρώπους. Αλλά μπορούμε να επιλέξουμε ποιον θα ερωτευτούμε και θα αγαπήσουμε; Ξεκάθαρα η απάντηση είναι ναι.
Οι γάμοι και οι μακροχρόνιες σχέσεις, στον ιδανικό παραμυθένιο κόσμο μας, ξεκινούν με «πάθος», το οποίο πιστεύουμε ότι είναι έρωτας με την πρώτη ματιά και τον οποίο με κάποιο τρόπο θα μετατρέψουμε σε αιώνια αφοσίωση και δέσμευση. Υπάρχουν τόσα πολλά προβλήματα σε αυτή τη νοοτροπία, που δεν ξέρω από πού να ξεκινήσω. Επειδή οι άνθρωποι αλλάζουν, αποκτούν νέα εργασία, νέα ενδιαφέροντα. Η ιδέα μας για τον τέλειο άλλο εξελίσσεται επίσης. Το άτομο που κάποτε πιστεύαμε ότι είναι τέλειο θα εξελιχθεί επίσης. Και όταν είμαστε ερωτευμένοι με μία προσδοκία, αυτή σίγουρα θα μας απογοητεύσει.
Αντιλαμβανόμαστε τον έρωτα ως κάτι που χρειάζεται ελάχιστη προσπάθεια, που έρχεται ξαφνικά και εμείς δεν έχουμε καμία ευθύνη. Δεν αφήνουμε χώρο για αμφιβολίες, για αβεβαιότητες. Νομίζουμε ότι όλα είναι αναπόφευκτα. Μεγάλη πλάνη.
Δεν υπονοώ ότι χρειάζεται να παντρευόμαστε με συνοικέσιο. Ούτε ότι πρέπει να μένουμε σε δυστυχισμένες σχέσεις. Λέω μόνο ότι χρειάζεται να αξιολογήσουμε τους λόγους που είμαστε δυστυχισμένοι και να το κάνουμε από μια άλλη οπτική γωνία. Και ότι ο έρωτας δεν σχετίζεται άμεσα με τον γάμο, ούτε με σωματικές αποκρίσεις. Είναι κάτι βαθύτερο που μπορεί να εξελιχθεί αν εμείς το επιλέξουμε.