ΣΜΝ: Ένας στους τρεις άντρες παγκοσμίως έχει προσβληθεί από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) σύμφωνα με διεθνή έρευνα, ενώ πρόσφατα στοιχεία δείχνουν σημαντική αύξηση των περιστατικών σύφιλης και γονόρροιας στη χώρα μας. Ανησυχητικά είναι τα νέα σχετικά με την αύξηση των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων (ΣΜΝ) σε όλη την Ευρώπη, ανάμεσά τους και στη χώρα μας. Όπως υπογραμμίζει σε πρόσφατη έκθεσή του ο ΕΟΔΥ, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπολογίζει ότι καθημερινά μολύνονται με κάποιο ΣΜΝ περίπου 1 εκατομμύριο άνθρωποι, οι οποίοι είναι στην πλειονότητά τους ασυμπτωματικοί. Εκτιμάται επίσης ότι περισσότεροι από 500 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εκδηλώσει έρπητα γεννητικών οργάνων, ενώ η λοίμωξη από HPV συνδέεται με πάνω από 311.000 θανάτους από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας ετησίως.
Μία ανησυχητική αύξηση που εντοπίστηκε πρόσφατα έρχεται να υπογραμμίσει την εικόνα των αυξανόμενων ΣΜΝ: μετα-ανάλυση μελετών από 35 χώρες που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση The Lancet αναφέρει σημαντική αύξηση της λοίμωξης των HPV στους άντρες, κυρίως στις ηλικίες 25-29 ετών. Το βασικό συμπέρασμα της δημοσίευσης είναι σοκαριστικό: σχεδόν 1 στους 3 άντρες άνω των 15 ετών έχει προσβληθεί από τουλάχιστον έναν τύπο HPV και 1 στους 5 με έναν ή περισσότερους τύπους HPV υψηλού κινδύνου για καρκινογένεση. Αυτό κάνει ακόμη πιο σημαντική την καλή ενημέρωση, την πρόληψη και την έγκαιρη θεραπεία των κονδυλωμάτων – κάτι που φυσικά αφορά και στα δύο φύλα.
HPV: Μετάδοση και θεραπεία
Τα κονδυλώματα οφείλονται στον ιό HPV και είναι η πιο συχνή σεξουαλικώς μεταδιδόμενη νόσος που αφορά τόσο άντρες όσο και γυναίκες. Μεταδίδονται συνήθως μέσω της ερωτικής επαφής, εάν όμως αφεθούν χωρίς θεραπεία μπορεί να εξαπλωθούν στον ίδιο τον ασθενή από μία περιοχή του σώματος σε άλλη, για παράδειγμα εξαιτίας της τριβής της περιοχής με σφουγγάρι ή της χρήσης ξυραφιού που τραυματίζει τη βλάβη και οδηγεί σε μεταφορά του ιού. «Συνηθέστερα, οι τύποι του HPV που μπορεί να κολλήσει κάποιος είναι οι τύποι 6 και 11 που θεωρούνται αθώοι, πολλές φορές, όμως, δεν κολλάμε μόνον έναν ιό αλλά μία ομάδα ιών. Επομένως, είναι απαραίτητο να γίνεται HPV DNA test σε υλικό από τις βλάβες έτσι ώστε να διαπιστώσουμε εάν αντιμετωπίζουμε κάποιον αθώο τύπο ιού ή κάποιον δυνητικά ογκογόνο, οπότε το πλάνο παρακολούθησης αλλάζει. Εάν οι βλάβες που παρατηρούμε έχουν προκληθεί από έναν μη ογκογόνο τύπο του HPV που προκαλεί τα κονδυλώματα, τότε η θεραπεία αφορά στην εξάχνωση των βλαβών με Laser CO2 το οποίο αποτελεί μία ασφαλή, ανώδυνη και αποτελεσματική μέθοδο που εξαλείφει τις βλάβες συχνά σε μία μόνο συνεδρία χωρίς ουλές και απαιτούμενο χρόνο αποκατάστασης. Ωστόσο, να πούμε ότι με το Laser μπορούμε να αντιμετωπίσουμε και βλάβες από ογκογόνα στελέχη καθώς και βλάβες στην περιοχή του πρωκτού. Καθοριστικός παράγοντας για την πλήρη αντιμετώπιση των κονδυλωμάτων είναι ο εντοπισμός και εξάχνωση ακόμη και των πιο δυσδιάκριτων βλαβών καθώς και η εξέταση και θεραπεία όχι μόνο του ασθενούς αλλά και του ερωτικού συντρόφου ώστε να αποτραπεί η επαναμόλυνση.
Εκρηκτική αύξηση κρουσμάτων σύφιλης και γονόρροιας στην Ελλάδα
Τα δεδομένα για την αύξηση της λοίμωξης HPV έρχονται να συμπληρώσουν στοιχεία του ΕΟΔΥ που υπογραμμίζουν ότι και η χώρα μας βρίσκεται στην ίδια δυσχερή κατάσταση με την υπόλοιπη Ευρώπη αναφορικά με την εξάπλωση των ΣΜΝ. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, στο διάστημα 2020 – 2022 έχει καταγραφεί στην Ελλάδα αύξηση 113,36% στα κρούσματα πρώιμης σύφιλης και 120,73% στα κρούσματα γονόρροιας. Μάλιστα, καθώς η σύφιλη και η γονόρροια αποτελούν αξιόπιστους δείκτες της τάσης και των υπόλοιπων ΣΜΝ -κάτι που αποδεικνύεται με την αύξηση των λοιμώξεων HPV-, οι ειδικοί έχουν κάθε λόγο να ανησυχούν. Εκτός από την πραγματικά ανησυχητική αύξηση των περιστατικών σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, υπάρχει ένα ακόμη στοιχείο που επηρεάζει την κατάσταση. Πρόκειται για τη μικροβιακή αντοχή που αναπτύσσουν οι μικροοργανισμοί στα αντιβιοτικά και άλλα φάρμακα, κάνοντας πιο δύσκολη την οριστική θεραπεία ορισμένων λοιμώξεων. Γι’ αυτό, η σωστή ενημέρωση και η έγκαιρη επίσκεψη στον Δερματολόγο – Αφροδισιολόγο είναι ζωτικής σημασίας, ώστε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το νόσημα.
Πρόληψη και τακτικός έλεγχος
Πολύ σημαντικό σε επίπεδο πρόληψης για τον HPV είναι το εμβόλιο, ειδικότερα το 9δύναμο, που χορηγείται δωρεάν σε εφήβους, κορίτσια και αγόρια. Το εμβόλιο αυτό προστατεύει τόσο από τους τύπους του ιού που ευθύνονται για τα κονδυλώματα όσο και από τους ογκογόνους τύπους, που μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες, των γεννητικών οργάνων ή του στοματοφάρυγγα στους άντρες. Εξίσου σημαντική είναι η ενημέρωση σχετικά με τους τρόπους μετάδοσης και πρόληψης του HPV και των λοιπών ΣΜΝ: χρήση προφυλακτικού στις ερωτικές επαφές και έγκαιρη επίσκεψη στον Δερματολόγο – Αφροδισιολόγο εάν εντοπιστεί κάποιο πιθανό σύμπτωμα, όπως ασυνήθιστες εκκρίσεις, εξογκώματα, ανυψώσεις στο δέρμα στα γεννητικά όργανα ή στη γύρω περιοχή.