Οι λόγοι είναι πολλοί, καθώς πολλά συμβαίνουν στο μυαλό και το σώμα κατά τη σεξουαλική πράξη. Μία σειρά αισθημάτων, που συνδέονται με φυσικές και συναισθηματικές καταστάσεις, εξηγούν το φαινόμενο της σεξουαλικής απόλαυσης. Τα 4 στάδια του επονομαζόμενου σεξουαλικού κύκλου περιλαμβάνουν:
- Την έκσταση, κατά την οποία παρατηρείται αυξημένη μυϊκή τάση, επιτάχυνση του καρδιακού και αναπνευστικού ρυθμού, ερυθρότητα στο δέρμα, διέγερση της θηλής και άλλων οργάνων του σώματος, όπως προφανώς τα γενετικά όργανα.
- Το “πλατό”, όπου σε αυτό το στάδιο εντείνονται έτη περεταίρω οι σωματικές διεγέρσεις του προηγούμενου σταδίου, ενώ παρατηρείται ειδικά πρήξιμο και αλλαγή χρώματος στα τοιχώματα της γυναικείας κλειτορίδας, καθώς και στους ανδρικούς όρχεις. Πιθανά να παρατηρηθούν και σπασμοί στα χέρια, στα πόδια ή ακόμα και στο πρόσωπο.
- Ο οργασμός, ο οποίος είναι ένα υπέροχο στάδιο, στο οποίο παρατηρούνται αντανακλαστικές μυϊκές συσπάσεις σε όλο το σώμα. Επιπλέον, η ένταση της κυκλοφορίας του αίματος, του αναπνευστικού και καρδιακού ρυθμού κλιμακώνουν, ενώ ταυτόχρονα αυξάνεται πολύ γρήγορα η κατανάλωση οξυγόνου. Το στάδιο αυτό ολοκληρώνεται με απότομη και έντονη έκλυση σεξουαλικής έντασης με ρυθμικούς μυϊκούς σπασμούς στο γυναικείο κόλπο και εκσπερμάτωση για τον άνδρα. Η γυναίκα μπορεί να βιώνει πολλαπλούς οργασμούς, ενώ για τον άνδρα είναι απαραίτητο να διαμεσολαβήσει κάποιο χρονικό διάστημα μεταξύ των οργασμών.
- Η χαλάρωση, όπου κατ’ αυτό το στάδιο το σώμα επιστρέφει στην κανονική του λειτουργία σταδιακά με τα πρησμένα μέλη να αποκτούν ξανά το σύνηθες μέγεθος και χρώμα. Συνήθως επέρχεται μία αίσθηση ευρωστίας.
Οι επιστήμονες γνωρίζουν πως ορισμένα μέρη του εγκεφάλου συνδέονται με την απόλαυση και ενεργοποιούνται επιπλέον με την κατανάλωση τροφής, ναρκωτικών ή με τη σεξουαλική πράξη. Όταν κάνουμε σεξ τα προαναφερθέντα σωματικά συμπτώματα στέλνουν μέσω του νευρικού συστήματος, σήματα στον εγκέφαλο, που έχουν ως αποτέλεσμα χημικές αντιδράσεις, που μας κάνουν να νιώθουμε ακόμα μεγαλύτερη απόλαυση. Κάποιοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η ρυθμική φύση του σεξ δημιουργεί μια φυσική και ψυχική λούπα απόλαυσης.