Οι γιατροί τον Μεσαίωνα έβλεπαν τη γονιμότητα ως ένα σημείο αποκοπής αντί να μειώνεται αργά με την ηλικία, δείχνουν αρχαία ιατρικά κείμενα. Η αναπαραγωγική γήρανση ανδρών και γυναικών θεωρήθηκε ως δύο παρόμοιες διαδικασίες που λειτουργούσαν παράλληλα. Οι συγγραφείς της μεσαιωνικής ιατρικής γνώριζαν ότι η γονιμότητα τελείωσε, ειδικά για τις γυναίκες, αλλά έβλεπαν αυτή την πτώση λιγότερο σημαντική.
Αντί να βλέπουν τη γονιμότητα ως κάτι που μειώνεται αργά με την πάροδο του χρόνου, τα μεσαιωνικά κείμενα παρουσιάζουν την αναπαραγωγική γήρανση ως μια μεταβλητή διαδικασία που εξαρτιόταν από την ισορροπία του χιούμορ ενός ατόμου, αλλά τελείωνε ξαφνικά, με την εμμηνόπαυση για τις γυναίκες ή σε μια μεταγενέστερη και λιγότερο καθορισμένη «γήρανση» για τους άνδρες. Η άποψή τους ήταν επομένως διαφορετική από τις σύγχρονες εικόνες του «βιολογικού ρολογιού», που βλέπουν τη γονιμότητα των γυναικών, ιδιαίτερα, να μειώνεται πολύ πριν την εμμηνόπαυση.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Journal of Aging Studies, δείχνει πώς οι άνδρες πιστεύεται ότι παραμένουν γόνιμοι περισσότερο από τις γυναίκες και ότι υπήρχε μεγαλύτερη ευελιξία στον τρόπο με τον οποίο ορίστηκε η τρίτη ηλικία των ανδρών: 60 ή 70 ή 90, σε σύγκριση με τα 45 έως τα γυναικεία 50. Η καθηγήτρια Catherine Rider, από το Πανεπιστήμιο του Έξετερ, εξέτασε συζητήσεις για την αναπαραγωγική γήρανση των γυναικών και των ανδρών σε μια σειρά δυτικοευρωπαϊκών ιατρικών κειμένων που γράφτηκαν την περίοδο 1100-1300.
Η εγκυκλοπαίδεια του Thomas of Cantimpré, ενός Δομινικανού μοναχού που έγραφε από το 1240 έως το 1250, ανέφερε ότι οι άνδρες μπορούσαν να δημιουργήσουν σπόρους μέχρι την ηλικία των 70 ετών, ενώ οι γυναίκες μπορούσαν να συλλάβουν έως τα 50. Ο Thomas διευκρίνισε επίσης ότι τρία είδη ανδρών δεν μπορούσαν να δημιουργήσουν : οι άρρωστοι, οι νέοι και οι γέροι. Αντλούσε αυτές τις πληροφορίες από τα πρόσφατα διαθέσιμα ιατρικά και φιλοσοφικά κείμενα και ήταν συμβατές με όσα έλεγαν ταυτόχρονα οι συγγραφείς της ιατρικής.
Τα κείμενα που αναλύθηκαν περιλαμβάνουν δύο μεταφράσεις του Κωνσταντίνου του Αφρικανού (π. 1099): το “Pantegni” (βασισμένο σε μια αραβική ιατρική εγκυκλοπαίδεια που γράφτηκε τον δέκατο αιώνα από τον Ali ibn al-Abbas al-Magusi) και το “Viaticum” (μετάφραση από έργο του 10ου αιώνα του Ibn al-Jazzar). Ήδη από τον ενδέκατο αιώνα, το «Viaticum» του Κωνσταντίνου του Αφρικανού έθεσε την εμμηνόπαυση γύρω στα 50, και επίσης σημείωσε ότι η μεγάλη ηλικία θα μπορούσε να εμποδίσει τη γονιμότητα στους άνδρες, με τα αρσενικά να μην είναι πλέον γόνιμα στα 70 ή μεγαλύτερα.
Η μετάφραση του Constantine του “Pantegni” καθόρισε ορισμένα τελικά σημεία αποκοπής για τη γονιμότητα για άνδρες και γυναίκες, σημειώνοντας ότι αυτά εξαρτιόνταν από την ποσότητα θερμότητας στην επιδερμίδα τους αντί να είναι ίδια για όλους: “Είναι κατανοητό ότι μια γυναίκα συλλαμβάνει μέχρι την περίοδο της σταμάτα, και ένα αρσενικό μέχρι τα 60 του, και συχνά μέχρι τα 70, ανάλογα με τη δύναμη της φυσικής θερμότητας σε κάθε άτομο, και σύμφωνα με τη θερμότητα στους όρχεις”.
Για τις γυναίκες, το τέλος της εμμήνου ρύσεως θεωρούνταν γενικά το τέλος της γονιμότητας. Το «Βιβλίο των Συνθηκών των Γυναικών», από τις αρχές του 12ου αιώνα, ήταν ένα από τα πολλά κείμενα που τόνιζε τη σημασία της τακτικής εμμήνου ρύσεως για τη γονιμότητα των γυναικών: «Οι απλοί άνθρωποι αποκαλούν την έμμηνο ρύση «τα λουλούδια», γιατί όπως τα δέντρα δεν φέρνουν καρπούς χωρίς άνθη, έτσι οι γυναίκες χωρίς τα άνθη τους εξαπατώνται από την ικανότητα να συλλάβουν». Αλλά δεν υπήρχε νόημα ότι η γονιμότητα των γυναικών θα μπορούσε να μειωθεί πριν από την τελική εμμηνόπαυση.