Ζυγαριά Σώμα Βάρος: Στο πλαίσιο της ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας μού είχε ζητηθεί να αποχωριστώ τη ζυγαριά μου. Φαινόταν απλό, αλλά στην πράξη ήταν αδιανόητο. Δεν ξέρω αν μόνο εγώ δεν μπορώ να αποχωριστώ μια συσκευή που δεν δείχνει τίποτα περισσότερο παρά μονάχα ένα νούμερο, ενώ κάποιος άλλος θα μπορούσε να το κάνει αβίαστα.
Οι περισσότεροι θεωρώ πως δίνουν μια καθημερινή αναμέτρηση με τη ζυγαριά τους με το που σηκώνονται από το κρεβάτι και ξεκινούν τη μέρα τους, διαμορφώνοντας μια ψυχολογική κατάσταση ομόρροπη με το αποτέλεσμα που εκείνη έδειξε.
Και ο νοήμων άνθρωπος θα σκεφτεί: «Ποιος ο λόγος να ξεκινώ τη μέρα μου προκατειλημμένος από ένα νούμερο που κάθε μέρα τείνει να μεταβάλλεται;» Μπορεί να έτυχε να βγήκες και να έφαγες λίγο παραπάνω χτες ή να έτυχε να μην πρόλαβες να φας αρκετά την προηγούμενη μέρα, μπορεί να έχεις κατακράτηση υγρών διότι περιμένεις περίοδο ή μπορεί όντως να πάχυνες.
Το βέβαιο είναι ότι κανένας μη αδύνατος άνθρωπος δεν χαίρεται να βλέπει το νούμερο της ζυγαριάς υψηλότερο, αλλά δυσφορεί και απογοητεύεται.
Πιστεύω πως δεν είναι θέμα νοημοσύνης. Ακόμα κι αν το άτομο αντιληφθεί τη σχέση ψυχολογικής εξάρτησης με τον αριθμό που εμφανίζει η συγκεκριμένη συσκευή, δύσκολα μπορεί να αποκοπεί από αυτή. Αποκωδικοποιώντας αυτή την εξάρτηση, θεωρώ πως η εξωτερική εμφάνιση αποτελεί θέμα προτεραιότητας για ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ατόμων.
Γιατί είναι τόσο σημαντική η ένδειξη της ζυγαριάς;
Η εξωτερική μας εμφάνιση αποτελεί αναμφισβήτητα δείκτη της προσωπικότητάς μας. Το σώμα μας είναι η εικόνα μας, το περιτύλιγμά μας. Είναι το πρώτο πράγμα που παρατηρούμε σε έναν άνθρωπο όταν τον γνωρίζουμε. «Αυτό» βλέπουν εκ πρώτης όψεως οι άνθρωποι σε εμάς, από «αυτό» μας αναγνωρίζουν, από «αυτό» μας ξεχωρίζουν ανάμεσα σε άλλους ανθρώπους. Πολλές φορές, και από αυτό μας κρίνουν.
Συνειδητά και ασυνείδητα δεχόμαστε κριτική για την εξωτερική μας εικόνα. Η ζυγαριά αποτελεί ένα κάτοπτρο του πώς μας βλέπουν οι γύρω μας. Αντικατοπτρίζει το πώς φαινόμαστε στους άλλους. Είναι το μέσο που μας φανερώνει πώς δείχνουμε. Ο καθρέφτης όπου κοιταζόμαστε δείχνει το γενικό, το σύνολο της εικόνας μας. Η ζυγαριά δείχνει το ειδικό, το συγκεκριμένο νούμερο της εικόνας μας.
Το ιδανικό νούμερο για τα κιλά μας δεν υπάρχει. Είναι στο μυαλό μας και μπορεί να διαφέρει από αυτό που θα μας υποδείκνυε ο δείκτης μάζας σώματος, ένας διατροφολόγος ή αυτό που ήδη έχουμε, και εμείς να μην το θεωρούμε ιδανικό. Από την άλλη, ενδέχεται το νούμερο που έχουμε να μη μας ταιριάζει, αλλά εμείς να το βρίσκουμε ιδανικό.
Η εικόνα μας αντιπροσωπεύει αυτό που είμαστε. Όπως ακριβώς συμβαίνει και με τον εαυτό μας. Μπορεί να θεωρούμε ότι είμαστε τέλειοι, αλλά να απέχουμε πολύ από την τελειότητα. Μπορεί να θεωρούμε ότι έχουμε πολλά μειονεκτήματα, και οι γύρω μας να θεωρούν ότι δεν είναι μειονεκτήματα, αλλά χαρακτηριστικά που μας διακρίνουν ως προσωπικότητες. Μπορεί επίσης κάποιες μέρες να είμαστε λίγο καλύτεροι, ενώ άλλες φορές λίγο χειρότεροι στη συμπεριφορά μας, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τα κιλά μας.
Δεν υπάρχει το ιδανικό νούμερο, όπως δεν υπάρχει και ο ιδανικός χαρακτήρας. Δεν υπάρχει το τέλειο σώμα, όπως δεν υπάρχει ο τέλειος άνθρωπος. Υπάρχει όμως το υγιές ανθρώπινο σώμα, και αυτό είναι το σώμα που αποκτιέται με τη σωστή διατροφή, την άσκηση και τον υγιεινό τρόπο ζωής.
Η εξαρτητική σχέση με τη ζυγαριά
Η σχέση με τη ζυγαριά μπορεί να γίνει πολύ εξαρτητική.
Η απώλεια ή η συντήρηση σωματικού βάρους μπορεί να γίνει αυτοσκοπός ή εμμονή. Το θέμα με το νούμερο που θα δείξει η ζυγαριά είναι δίπολο. Από τη μία μπορεί να σε συγκρατήσει στο να διατηρήσεις τον έλεγχο του βάρους σου, από την άλλη μπορεί να σε παρασύρει στο να νιώσεις πως τον έχεις ήδη χάσει και να αφεθείς περισσότερο.
Οι άνθρωποι δεν στενοχωριούνται επειδή βλέπουν τη ζυγαριά να δείχνει 500 γραμμάρια περισσότερο, αλλά επειδή νιώθουν ότι πάχυναν. Αυτό το αίσθημα τους οδηγεί σε αυθόρμητες σκέψεις απαισιοδοξίας, όπως «δεν είμαι ωραίος», «δεν είμαι αρεστός», «δεν τα κατάφερα, υπέκυψα», και συνήθως τείνουν να υποκύπτουν περισσότερο.
Όσο ανορθολογική κι αν είναι η επαγωγή, θεωρητικά, στην πράξη οι άνθρωποι τείνουν να περικλείονται από έναν φαύλο κύκλο αυτοσαμποταρίσματος, με το πρόσχημα «αφού πάχυνα, τι πειράζει να φάω λίγο παραπάνω και σήμερα; Θα τα χάσω όλα μαζί». Και έτσι παρασύρονται στον χείμαρρο των ερμητικά απογοητευτικών σκέψεων που δημιουργήθηκε από το υψηλότερο νούμερο της ζυγαριάς.
Δύσκολα μπορείς να πείσεις κάποιον «εθισμένο» στο καθημερινό ζύγισμα να αποκοπεί από τη συνήθεια αυτή και να ζυγίζεται με πιο αραιή συχνότητα. Ακόμα πιο δύσκολο είναι να τον πείσεις να μη ζυγίζεται καθόλου. Ας το αντιπαραβάλλουμε με την κακή συνήθεια του καπνίσματος.
Ένα άτομο εξαρτημένο από τη νικοτίνη γνωρίζει τις καταστροφικές συνέπειες που προκαλεί στα ζωτικά του όργανα, αλλά συνεχίζει να καπνίζει αρκετά τσιγάρα μέσα στην ημέρα, γιατί του προκαλεί κάποιες παροδικές απολαύσεις. Κάθε φορά που καπνίζει, νιώθει ικανοποίηση, παρόλο που γνωρίζει πως αποτελεί μια βλαβερή συνήθεια.
Μια συγγραφέας έπασχε από διατροφικές διαταραχές κι είχε εξαρτητική σχέση με τη ζυγαριά. Τρια χρόνια μετά εξομολογείται…
«Δεν έχω ζυγαριά στο σπίτι, ενώ έχω να ζυγιστώ πάνω από 3 χρόνια. Εφόσον μου κάνουν τα ρούχα μου, γνωρίζω πως κυμαίνομαι πάνω κάτω στα ίδια επίπεδα βάρους. Μου αρκεί αυτό. Για την ακρίβεια, με κάνει να χαίρομαι. Έχω απελευθερωθεί από τον εθισμό της ζυγαριάς».