Πολύ συχνά νοµίζουµε ότι, όταν µιλάµε για το στρες, εννοούµε το άγχος που βιώνουµε καθηµερινά σε ψυχολογικό επίπεδο: να προλάβουµε να πάµε τα παιδιά µας στην ώρα τους στο σχολείο, να αντιδράσουµε όταν κάποιος µας ενοχλεί, να τελειώσουµε τη δουλειά µας πριν από την εκπνοή της προθεσµίας, να διαχειριστούµε την απώλεια του αγαπηµένου µας κατοικίδιου. Το στρες όµως δεν είναι µόνο αυτό, είναι κι άλλα πολλά που πρέπει να τα ξέρουµε για να το αντιµετωπίσουµε αποτελεσµατικά.
Τι είναι το στρες
Το στρες προκαλείται από ψυχολογικούς παράγοντες (π.χ., ένα διαζύγιο), αλλά και από τραυµατικά γεγονότα (π.χ., ένας σεισµός) και στρεσογόνες καταστάσεις που µπορεί να είναι είτε εξωγενείς (π.χ., η έκθεσή µας στο κρύο) είτε ενδογενείς (π.χ., µια λοίµωξη). Χρειάζεται να αντιληφθούµε ότι το στρες είναι ένας όρος που προέρχεται από τη φυσική και αντιπροσωπεύει µια πίεση που ασκείται επάνω µας µε διάφορους τρόπους.
Πώς αντιδρά ο οργανισμός σε αυτό
Μόλις κάτι μας αγχώσει-φοβίσει ξαφνικά, το αποτέλεσμα είναι να αυξηθεί μέσα σε δευτερόλεπτα η αδρεναλίνη μας ώστε να υπάρξει η απόκριση της μάχης ή φυγής απέναντι στον κίνδυνο-στρες, όπως είναι προγραμματισμένος να κάνει ο οργανισμός όλων των θηλαστικών, μεταξύ αυτών και του ανθρώπου από την εποχή των σπηλαίων.
Πώς μπορούμε να κάνουμε τον εγκέφαλό μας πιο ανθεκτικό στο στρες;
Όπως σε όλες τις ασθένειες, αλλά και στα προβλήματα, η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη. Έρευνες έχουν δείξει ότι υπάρχουν κάποιες μέθοδοι που θα μας βοηθήσουν να ενισχύσουμε τις αντιστάσεις του εγκεφάλου απέναντι στο στρες. Αυτές εμπεριέχουν κυρίως τη σωματική άσκηση και τον διαλογισμό.
1). Ο διαλογισμός στη συγκεκριμένη περίπτωση επιτυγχάνεται με τη συγκέντρωση της σκέψης μας στην αναπνοή μας, ενώ αν παρατηρήσουμε ότι το μυαλό μας αρχίζει να χάνει τη συγκέντρωσή του, προσπαθούμε να επαναφέρουμε την προσοχή μας σε αυτήν ώστε να συνεχίσουμε τον διαλογισμό για διάρκεια μισής ώρας (20 λεπτά καθιστοί και 10 λεπτά περπατώντας). Η έρευνα έδειξε ότι με τη μέθοδο αυτή μειώνονται η κατάθλιψη, το άγχος, οι σκέψεις που τείνουν να επιμένουν και να γυρίζουν συνεχώς στο μυαλό μας, αλλά και οι σκέψεις σχετικά με το τραύμα.
2). Σύμφωνα με τις συμβουλές των ειδικών, τόσο για να μην αφήνουμε το στρες να μας επηρεάζει πολύ όσο και για να αισθανθούμε καλύτερα όταν νιώθουμε πολύ στρεσαρισμένοι, χρειάζεται να προσέχουμε τη σωματική μας υγεία, να κάνουμε αερόβια γυμναστική να προσέχουμε τη διατροφή μας, να ακούμε μουσική και να απολαμβάνουμε την τέχνη σε όποια μορφή μάς ευχαριστεί, να έχουμε κοινωνικές σχέσεις και ένα υποστηρικτικό σύστημα από οικογένεια και φίλους, να κοιμόμαστε καλά και να ζητάμε τη βοήθεια των ειδικών ψυχικής υγείας όταν νιώθουμε ότι έχουμε την ανάγκη τους.