Ψυχοθεραπεία Διαδίκτυο: Με το πάτημα του ποντικιού σας ή με μια εφαρμογή στο κινητό σας τηλέφωνο, μπορείτε να έχετε άμεση πρόσβαση σε μια ψυχοθεραπευτική συνεδρία και εν μέσω πανδημίας φαίνεται να είναι μία από τις ευκολότερες λύσεις πάνω σε αυτό το ζήτημα. Online θεραπεία προσφέρουν τόσο ιδιώτες, όσο και οργανισμοί, αλλά έχουν εμφανιστεί ακόμα και ιστοσελίδες που έχουν λίστες ειδικών με τους οποίους συνδεόμαστε σχετικά άμεσα.
Κάποια από αυτά προσφέρουν μηνιαίες συνδρομές όπου μπορεί κανείς να προγραμματίσει τακτικά ραντεβού με έναν ψυχοθεραπευτή, ενώ άλλα προσφέρουν απεριόριστη επικοινωνία μέσω chat ή email. Και αν και πολλοί άνθρωποι έχουν βρει ανακούφιση μέσω αυτών των επιλογών από την άνεση του σπιτιού τους, άλλοι διατυπώνουν ανησυχίες για τις παγίδες και τους κινδύνους που μπορεί να υπάρχουν.
Τι λέει η επιστήμη για την αποτελεσματικότητά της
Μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες σχετικά με την online ψυχοθεραπεία είναι ότι οι ψυχοθεραπευτές δεν έχουν την ευκαιρία να παρατηρήσουν τον θεραπευόμενο – ένα ιδιαιτέρως χρήσιμο εργαλείο για την αξιολόγηση και τη διάγνωση. Ο τόνος της φωνής, η γλώσσα του σώματος και η συνολική εικόνα παρέχουν πληροφορίες για την ψυχική κατάσταση ενός ατόμου.
Ένα βασικό στοιχείο της αποτελεσματικής θεραπείας είναι η σχέση ανάμεσα στον ψυχοθεραπευτή και τον θεραπευόμενο. Η θεραπεία μέσω διαδικτύου αφαιρεί κάποιες δυνατότητες σύνδεσης ανάμεσά τους, (σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα, ο χρήστης είναι ανώνυμος, ειδικά στην ανταλλαγή μηνυμάτων). Γι’ αυτό και πολλοί άνθρωποι αμφισβητούν το αν η ψηφιακή επικοινωνία μπορεί να παράσχει τις δεξιότητες, τα εργαλεία και την θεραπευτική δύναμη σε άτομα που κοιτούν την οθόνη.
Παρά όμως αυτές τις ανησυχίες, αρκετές έρευνες δείχνουν επανειλημμένως ότι η online ψυχοθεραπεία μπορεί να αποδειχθεί αρκετά αποτελεσματική για πολλά προβλήματα ψυχικής υγείας:
– Έρευνα του 2014 που δημοσιεύτηκε στο Journal of Affective Disorders βρήκε ότι η θεραπεία μέσω διαδικτύου ήταν το ίδιο αποτελεσματική όσο και η δια ζώσης για την κατάθλιψη.
– Έρευνα του 2018 που δημοσιεύτηκε στο Journal of Psychological Disorders βρήκε ότι η διαδικτυακή γνωσιοσυμπεριφοριστική θεραπεία αποτελεί «αποτελεσματική, αποδεκτή και πρακτική φροντίδα της υγείας». Η μελέτη βρήκε ότι αυτού του είδους η θεραπεία ήταν εξίσου αποτελεσματική με τη δια ζώσης για τη μείζονα κατάθλιψη, την κρίση πανικού, τις διαταραχές κοινωνικού άγχους και τη γενικευμένη αγχώδη διαταραχή.
– Έρευνα του 2014 που δημοσιεύτηκε στο Behaviour Research and Therapy βρήκε ότι η διαδικτυακή cbt ψυχοθεραπεία ήταν αποτελεσματική στην αντιμετώπιση των αγχωδών διαταραχών. Η θεραπεία ήταν οικονομική και οι θετικές βελτιώσεις διατηρήθηκαν και μετά από ένα χρόνο.
Τα θετικά και αρνητικά της online ψυχοθεραπείας
Επομένως, η ψυχοθεραπεία μέσω διαδικτύου προσφέρει ορισμένα οφέλη σε σχέση με την παραδοσιακή δια ζώσης:
– Οι άνθρωποι που ζουν στην επαρχία και σε αγροτικές περιοχές, όπως και όσοι δυσκολεύονται να μετακινηθούν έχουν ευκολότερη πρόσβαση.
– Πολλές ιστοσελίδες επιτρέπουν στους χρήστες να χρησιμοποιούν ψευδώνυμα, κάτι που μπορεί να διευκολύνει ανθρώπους που ντρέπονται να χρησιμοποιήσουν την υπηρεσία.
– Οι περισσότερες online θεραπείες είναι πιο οικονομικές από τις δια ζώσης.
– Ο προγραμματισμός είναι ευκολότερος.
– Οι πελάτες δεν χρειάζεται να ανησυχούν ότι θα δουν ανθρώπους που γνωρίζουν στην αίθουσα αναμονής.
– Τα άτομα με άγχος, ειδικά κοινωνικό άγχος, είναι πιθανότερο να αναζητήσουν online ψυχοθεραπευτή.
Στα αρνητικά χαρακτηριστικά περιλαμβάνονται:
– Δεν ενδείκνυται για άτομα με συγκεκριμένα προβλήματα (με αυτοκτονικούς ιδεασμούς ή ψύχωση)
– Λείπουν βασικά στοιχεία αλληλεπίδρασης, όπως η γλώσσα του σώματος και άλλα στοιχεία απαραίτητα για μια σωστή διάγνωση.
– Τα τεχνολογικά προβλήματα μπορεί να αποτελέσουν εμπόδιο. Ίντερνετ που πέφτει, κολλημένα βίντεο και δυσκολία πρόσβασης σε έναν υπολογιστή οποιαδήποτε στιγμή είναι κάποια από αυτά.
– Κάποιοι άνθρωποι που διαφημίζονται ως ψυχοθεραπευτές μπορεί να μην έχουν την πιστοποίηση και τα χαρτιά που πρέπει για να ασκούν το επάγγελμα, (γι’ αυτό πάντα ζητάμε πληροφορίες σχετικά με το βιογραφικό).
– Είναι δύσκολο ένας ψυχοθεραπευτής να παρέμβει σε στιγμές κρίσης.
– Είναι δύσκολο να διαμορφωθεί μια θεραπευτική συμμαχία με κάποιον όταν οι συναντήσεις δεν γίνονται από κοντά.