Μια νέα μελέτη αποκαλύπτει περαιτέρω πληροφορίες για τη σχέση μεταξύ των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας και της εμφάνισης συμπτωμάτων διατροφικής διαταραχής. Οι διατροφικές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένης της νευρικής ανορεξίας και της νευρικής βουλιμίας, είναι σοβαρές και δυνητικά απειλητικές για τη ζωή ψυχικές ασθένειες που επηρεάζουν περίπου 1,25 εκατομμύρια ανθρώπους στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ενώ χαρακτηρίζονται από έντονους φόβους γύρω από το φαγητό, το βάρος και το σχήμα του σώματος, αυτές οι διαταραχές μπορεί να προκαλέσουν σημαντικό βαθμό ψυχολογικής δυσφορίας και συχνά να συνυπάρχουν μαζί με άλλες καταστάσεις όπως το άγχος και ο εθισμός. Η ανορεξία από μόνη της έχει το υψηλότερο ποσοστό θανάτου από οποιαδήποτε ψυχιατρική διαταραχή, αλλά λίγα είναι γνωστά για το τι την προκαλεί, πράγμα που σημαίνει ότι οι θεραπευτικές επιλογές είναι περιορισμένες και όχι πάντα αποτελεσματικές.
Μια νέα μελέτη από το Ινστιτούτο Ψυχιατρικής, Ψυχολογίας και Νευροεπιστήμης (IoPPN) στο King’s College του Λονδίνου αποκαλύπτει περαιτέρω πληροφορίες για τη σχέση μεταξύ των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας και της εμφάνισης συμπτωμάτων διατροφικής διαταραχής. Θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους ερευνητές να σχεδιάσουν πιο εξατομικευμένες θεραπείες. Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Journal of Affective Disorders, χρησιμοποιεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για να εξετάσει πώς οι συνδυασμοί διαφορετικών χαρακτηριστικών της προσωπικότητας συνδέονται με τη συνανάπτυξη και την ταυτόχρονη εμφάνιση διατροφικών διαταραχών, κατάθλιψης, άγχους και αυτοκτονικού κινδύνου.
Οι ερευνητές εντόπισαν προφίλ προσωπικότητας που θα μπορούσαν να υποδεικνύουν τόσο τον μελλοντικό κίνδυνο όσο και τις τρέχουσες διαγνώσεις διατροφικών διαταραχών και αρκετές συνυπάρχουσες καταστάσεις. Βρήκαν ότι ο νευρωτισμός – η τάση ενός ατόμου να βιώνει αρνητικά συναισθήματα – και η παρορμητικότητα είναι δύο βασικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας που θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως πρώιμοι παράγοντες κινδύνου για μελλοντικές συμπεριφορές άγχους και δίαιτας. Σύμφωνα με τα ευρήματα, οι παρεμβάσεις και οι θεραπείες που εστιάζουν σε χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, όπως ο νευρωτισμός, θα μπορούσαν να είναι το κλειδί για την πρόληψη της ανάπτυξης διατροφικών διαταραχών μεταξύ των ατόμων που κινδυνεύουν.
“Φανταστείτε εμπειρίες αρνητικών συναισθημάτων σαν να οδηγούσατε σε ανώμαλο δρόμο. Τα άτομα με υψηλό νευρωτισμό μπορεί να βρεθούν να αντιμετωπίζουν αυτά τα χτυπήματα πιο συχνά και να τα αισθάνονται πιο έντονα. Συχνά παρουσιάζουν αυξημένη ευαισθησία στους στρεσογόνους παράγοντες και τα αντιλαμβάνονται ως πιο απειλητικά ή προκλητικά Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε στρατηγικές αποφυγής ή κακής προσαρμογής. Ως εκ τούτου, ο νευρωτισμός έχει μια ισχυρή σχέση με την ψυχική υγεία», λέει ο Δρ Zuo Zhang, πρώτος συγγραφέας της μελέτης και μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Κέντρο Κοινωνικής, Γενετικής & Αναπτυξιακής Ψυχιατρικής στο King’s IoPPN.
Η ομάδα ανέλυσε δεδομένα από τρία δείγματα με επικαλυπτόμενες μετρήσεις ψυχοπαθολογίας (δηλαδή συμπτώματα) και προσωπικότητας: ένα διαχρονικό δείγμα εφήβων που περιελάμβανε επαναλαμβανόμενες παρατηρήσεις για ~ 10 χρόνια (IMAGEN) και κλινικά δείγματα νεαρών ενηλίκων με διατροφικές διαταραχές (ESTRA ), μείζονα κατάθλιψη ή διαταραχή χρήσης αλκοόλ (STRATIFY).
Ο νευρωτισμός βρέθηκε να είναι ένας διαγνωστικός δείκτης τόσο για την ανορεξία όσο και για τη βουλιμία, ενώ η παρορμητικότητα είχε συγκεκριμένους δεσμούς με τη βουλιμία. Εκτός από αυτό, τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η απελπισία είναι βασικός διαγνωστικός δείκτης κατάθλιψης, άγχους και αυτοκτονικού κινδύνου που συμβαίνουν παράλληλα με τις διατροφικές διαταραχές, ενώ η εξωστρέφεια βρέθηκε ότι έχει πιθανούς προστατευτικούς παράγοντες που συνδέονται με χαμηλότερους κινδύνους κατάθλιψης σε ασθενείς με βουλιμία. Η μελέτη θα μπορούσε να διαδραματίσει βασικό ρόλο στην ενημέρωση του σχεδιασμού νέων θεραπειών για τις διατροφικές διαταραχές που στοχεύουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά προσωπικότητας.
Ο Δρ Zhang προσθέτει, “Οι παρεμβάσεις που στοχεύουν την απελπισία και την εσωστρέφεια μπορεί να βελτιώσουν τα κλινικά αποτελέσματα. Για τα άτομα που αισθάνονται απελπισία, οι θεραπείες μπορούν να επικεντρωθούν στην πρόκληση αρνητικών πεποιθήσεων και σκέψεων, στη διδασκαλία δεξιοτήτων αντιμετώπισης για τη διαχείριση του άγχους και των αναποδιών και στη ρύθμιση επιτεύξιμοι στόχοι για την ενίσχυση της αίσθησης ελπίδας και δράσης Για πιο εσωστρεφείς ανθρώπους, οι θεραπείες μπορούν να περιλαμβάνουν στρατηγικές για τη βελτίωση των κοινωνικών δεξιοτήτων, την αύξηση της αυτοπεποίθησης και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
«Τέτοιες εύκολα εφαρμόσιμες προβλέψεις και διαγνωστικοί δείκτες θα μπορούσαν να διαδραματίσουν βασικό ρόλο στην ενημέρωση του σχεδιασμού νέων, εξατομικευμένων θεραπειών διατροφικής διαταραχής που στοχεύουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά προσωπικότητας», λέει ο καθηγητής Sylvane Desrivières, ανώτερος συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής Βιολογικής Ψυχιατρικής στο Social. Κέντρο Γενετικής & Αναπτυξιακής Ψυχιατρικής στο King’s IoPPN.
Κατανοώντας τους μηχανισμούς και τους παράγοντες κινδύνου των διατροφικών διαταραχών και των συνυπάρχουσων συνθηκών ψυχικής υγείας, μπορούμε να πλησιάσουμε περισσότερο στην ανάπτυξη πιο εξατομικευμένων στρατηγικών παρέμβασης και πρόληψης—βελτιώνοντας τα αποτελέσματα τόσο για τα άτομα που βρίσκονται σε κίνδυνο όσο και για εκείνους που ήδη ζουν με αυτές τις καταστροφικές ασθένειες.