Η αλλαγή του κλίματος εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την ψυχική υγεία και ευημερία, καταλήγει μια νέα σύντομη ενημέρωση του ΠΟΥ για την πολιτική, που παρουσιάστηκε σήμερα (3/6) στη διάσκεψη Στοκχόλμη+50. Ως εκ τούτου, ο Οργανισμός προτρέπει τις χώρες να συμπεριλάβουν μέτρα υποστήριξης της ψυχικής υγείας στην απόκρισή τους στην κλιματική κρίση, αναφέροντας παραδείγματα από μερικές πρωτοπόρες χώρες που το έχουν κάνει αποτελεσματικά. Τα ευρήματα συμφωνούν με μια πρόσφατη έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), που δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους. Η IPPC αποκάλυψε ότι η ταχέως αυξανόμενη κλιματική αλλαγή αποτελεί αυξανόμενη απειλή για την ψυχική υγεία και την ψυχοκοινωνική ευημερία: προκαλώντας δυνητικά συναισθηματική δυσφορία, άγχος, κατάθλιψη, θλίψη και αυτοκτονική συμπεριφορά.
«Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αποτελούν ολοένα και περισσότερο μέρος της καθημερινής μας ζωής και υπάρχει πολύ λίγη ειδική υποστήριξη ψυχικής υγείας διαθέσιμη για ανθρώπους και κοινότητες που αντιμετωπίζουν κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα και μακροπρόθεσμους κινδύνους», δήλωσε η Δρ Maria Neira, Διευθύντρια του Τμήματος. Περιβάλλοντος, Κλιματικής Αλλαγής και Υγείας στον ΠΟΥ. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην ψυχική υγεία είναι άνισα κατανεμημένες με ορισμένες ομάδες να επηρεάζονται δυσανάλογα ανάλογα με παράγοντες όπως η κοινωνικοοικονομική κατάσταση, το φύλο και η ηλικία. Ωστόσο, είναι σαφές ότι η κλιματική αλλαγή επηρεάζει πολλούς από τους κοινωνικούς καθοριστικούς παράγοντες που ήδη οδηγούν σε μαζικές επιβαρύνσεις της ψυχικής υγείας παγκοσμίως. Μια έρευνα του ΠΟΥ το 2021 σε 95 χώρες διαπίστωσε ότι μόνο 9 έχουν συμπεριλάβει μέχρι στιγμής την ψυχική υγεία και την ψυχοκοινωνική υποστήριξη στα εθνικά τους σχέδια για την υγεία και την κλιματική αλλαγή.
«Ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής επιδεινώνει την ήδη εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση για την ψυχική υγεία και τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας παγκοσμίως. Υπάρχουν σχεδόν 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι που ζουν με προβλήματα ψυχικής υγείας, ωστόσο σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, 3 στους 4 δεν έχουν πρόσβαση στις απαραίτητες υπηρεσίες», δήλωσε η Dévora Kestel, Διευθύντρια του Τμήματος Ψυχικής Υγείας και Κατάχρησης Ουσιών στον ΠΟΥ. «Ενισχύοντας την ψυχική υγεία και την ψυχοκοινωνική υποστήριξη στο πλαίσιο της μείωσης του κινδύνου καταστροφών και της δράσης για το κλίμα, οι χώρες μπορούν να κάνουν περισσότερα για να βοηθήσουν στην προστασία αυτών που κινδυνεύουν περισσότερο».
Η νέα σύνοψη πολιτικής του ΠΟΥ συνιστά πέντε σημαντικές προσεγγίσεις για τις κυβερνήσεις στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην ψυχική υγεία:
- ενσωμάτωση του κλίματος στα προγράμματα ψυχικής υγείας
- ενσωμάτωση μέτρων υποστήριξης της ψυχικής υγείας στις δράσεις για το κλίμα
- να βασίζονται σε παγκόσμιες δεσμεύσεις
- ανάπτυξη προσεγγίσεων που βασίζονται στην κοινότητα για τη μείωση των τρωτών σημείων
- να κλείσουν το μεγάλο χρηματοδοτικό κενό που υπάρχει για την ψυχική υγεία και την ψυχοκοινωνική υποστήριξη.
«Τα κράτη μέλη του ΠΟΥ έχουν καταστήσει σαφές ότι η ψυχική υγεία αποτελεί προτεραιότητα για αυτά. Συνεργαζόμαστε στενά με χώρες για να προστατεύσουμε τη σωματική και ψυχική υγεία των ανθρώπων από τις κλιματικές απειλές», δήλωσε ο Δρ Diarmid Campbell-Lendrum, επικεφαλής του ΠΟΥ για το κλίμα και επικεφαλής συγγραφέας της IPCC. Υπάρχουν μερικά καλά παραδείγματα για το πώς μπορεί να γίνει αυτό, λέει ο ΠΟΥ, και αναφέρει ως παράδειγμα τις Φιλιππίνες, που ανοικοδόμησαν και βελτίωσαν τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας τους μετά τον αντίκτυπο του τυφώνα Haiyan το 2013 ή την Ινδία, όπου ένα εθνικό έργο έχει κλιμακώσει τη μείωση του κινδύνου καταστροφών στη χώρα προετοιμάζοντας παράλληλα τις πόλεις να ανταποκριθούν στους κλιματικούς κινδύνους και να αντιμετωπίσουν τις ψυχικές και ψυχοκοινωνικές ανάγκες.