Η μοναξιά δεν είναι ασθένεια. Κι όμως είναι σημαντικό πρόβλημα υγείας. Κατάθλιψη, καρδιακές παθήσεις ή άνοια—άτομα που είναι μόνιμα μόνοι έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αρρωστήσουν. Η ομάδα με επικεφαλής τη Δρ. Jana Lieberz από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Βόννης (UKB), η οποία διεξάγει επίσης έρευνα στο Πανεπιστήμιο της Βόννης, και ο καθηγητής Δρ. Σε μια ελεγχόμενη μελέτη, στην οποία συμμετείχαν επίσης τα πανεπιστήμια του Όλντενμπουργκ, του Μπόχουμ, του Φράιμπουργκ και της Χάιφα (Ισραήλ), σε 78 γυναίκες και άνδρες που ένιωθαν μοναξιά δόθηκε η λεγόμενη «ορμόνη αγκαλιάς» ωκυτοκίνη ως ρινικό σπρέι.
Η εργασία δημοσιεύεται στο περιοδικό Psychotherapy and Psychosomatics. Όλοι είναι πιθανώς εξοικειωμένοι με τη μοναξιά, ένα αρνητικό συναίσθημα που προκύπτει όταν οι δικές του κοινωνικές σχέσεις εκλαμβάνονται ως ανεπαρκείς σε ποσότητα ή ποιότητα. Ωστόσο, εάν επιμείνει, μπορεί να συσχετιστεί με πολλές ψυχικές και σωματικές ασθένειες. Παρόλα αυτά, υπήρξε έλλειψη αποτελεσματικών παρεμβάσεων για τη μείωση της χρόνιας μοναξιάς σε όσους επηρεάζονται.
Οι ανώτεροι συγγραφείς Δρ. Lieberz και Καθ. Δρ. Scheele, μαζί με τον πρώτο συγγραφέα Ruben Berger (UKB), διερεύνησαν τώρα εάν η δεσμευτική ορμόνη ωκυτοκίνη θα μπορούσε να βοηθήσει στην αύξηση της αποτελεσματικότητας της ομαδικής θεραπείας κατά της μοναξιάς σε μια πρόσφατη μελέτη. Στη μελέτη proof-of-concept, οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε πέντε εβδομαδιαίες συνεδρίες ομαδικής θεραπείας, οι οποίες συμπληρώθηκαν με τη χορήγηση ωκυτοκίνης με τη μορφή ρινικού σπρέι. Μια ομάδα ελέγχου έλαβε ένα παρασκεύασμα εικονικού φαρμάκου.
Η αντίληψη των συμμετεχόντων για τα δικά τους συναισθήματα μοναξιάς αξιολογήθηκε στην αρχή της μελέτης, μετά την ολοκλήρωση όλων των συνεδριών και ξανά σε δύο σημεία παρακολούθησης (τρεις εβδομάδες και τρεις μήνες). Επιπλέον, σε κάθε συνεδρία αξιολογήθηκαν οξεία συναισθήματα μοναξιάς, επίπεδα στρες, ποιότητα ζωής και η θεραπευτική σχέση. Ο ανώτερος συγγραφέας της μελέτης, Δρ. Lieberz, συνοψίζει: “Η ψυχολογική παρέμβαση συνδέθηκε με μειωμένη αντίληψη του στρες και βελτίωση της γενικής μοναξιάς σε όλες τις ομάδες θεραπείας, η οποία ήταν ακόμα ορατή στην παρακολούθηση μετά από τρεις μήνες.”
Η ωκυτοκίνη δεν είχε σημαντική επίδραση στη γενικά αντιληπτή μοναξιά, στην ποιότητα ζωής ή στο αντιληπτό στρες. Ωστόσο, οι συμμετέχοντες που είχαν λάβει ωκυτοκίνη ανέφεραν μειωμένο οξύ αίσθημα μοναξιάς μετά τις συνεδρίες. Επιπλέον, η χορήγηση ωκυτοκίνης βελτίωσε τον θετικό δεσμό μεταξύ των μελών της ομάδας. “Η ωκυτοκίνη μπόρεσε να ενισχύσει τη θετική σχέση με τα άλλα μέλη της ομάδας και να μειώσει τα έντονα συναισθήματα μοναξιάς από την αρχή. Θα μπορούσε επομένως να είναι χρήσιμο να υποστηρίξουμε τους ασθενείς με αυτό στην αρχή της ψυχοθεραπείας Αυτό συμβαίνει επειδή γνωρίζουμε ότι οι ασθενείς μπορεί αρχικά να αισθάνονται χειρότερα από ό,τι πριν ξεκινήσουν τη θεραπεία, μόλις ονομαστούν τα προβλήματα που παρατηρήθηκαν.”
Η ψυχολόγος τονίζει ότι η ωκυτοκίνη δεν πρέπει να θεωρείται πανάκεια — και ότι η θεραπεία δεν είναι σε καμία περίπτωση πάντα απαραίτητη για τη μείωση της μοναξιάς. Αν και δεν παρατηρήθηκαν μακροπρόθεσμες επιδράσεις της χορήγησης ωκυτοκίνης στη μελέτη, τα αποτελέσματα της μελέτης υποδηλώνουν ότι η ωκυτοκίνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την επίτευξη θετικών αποτελεσμάτων κατά τη διάρκεια των παρεμβάσεων. Πλέον απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για τον καθορισμό των βέλτιστων σχεδίων παρέμβασης, έτσι ώστε οι παρατηρούμενες οξείες επιδράσεις της ωκυτοκίνης να μπορούν να μεταφραστούν σε μακροπρόθεσμα οφέλη.