Οι κρίσεις πανικού είναι ξεσπάσματα άγχους τα οποία σωματοποιούνται με αποτέλεσμα το άτομο να νιώθει μία έντονη συμπτωματολογία. Είναι ένδειξη ότι υπάρχει κάποια αγχώδης εκδήλωση, ή ότι το άτομο έχει κάποια αγχώδη διαταραχή. Αν δεν αντιμετωπιστούν μπορεί να οδηγήσουν σε κοινωνική φοβία, αγοραφοβία, κλειστοφοβία ακόμα και κατάθλιψη.
Περίπου το 4% του πληθυσμού παθαίνει κρίσεις πανικού σε τόσο συχνό βαθμό που χαρακτηρίζεται ως Διαταραχή Πανικού. Άλλο οι μεμονωμένες κρίσεις πανικού και άλλο όταν αυτές είναι συχνό και καθημερινό φαινόμενο.
Συμπτώματα
Υπάρχει ένα σύνολο ενδείξεων ότι παθαίνει κάποιος κρίση πανικού. Συνήθως υπάρχει το αίσθημα του επικείμενου κινδύνου-καταστροφής. Φοβία ότι το άτομο θα «τρελαθεί» ή ό,τι θα πεθάνει. Αυτές τις φοβίες τις συνοδεύουν συμπτώματα όπως ταχυπαλμία, ζαλάδα, τάση για εμετό, δύσπνοια, τάσεις λιποθυμίας, γρήγορες ανάσες και στηθάγχη. Όλα ή μερικά από αυτά κρατάνε για ένα διάστημα μερικών λεπτών και έπειτα το άτομο νιώθει καταβεβλημένο από την κούραση. Στην ουσία ο οργανισμός του «εκτονώνει» μεγάλα ποσά άγχους.
Αιτίες
Οι αιτίες μπορεί να είναι πάρα πολλές. Πρωταρχική θεωρείται το ίδιο το άγχος. Ίσως αυτός που περνάει μία τέτοια κατάσταση να βιώνει έντονο στρες, ή μία περίοδο με έντονο στρες (δουλειά, εργασίες, εξετάσεις κλπ). Είναι πολυμορφικό το όλο ζήτημα δηλαδή και δεν επιδέχεται μία μόνο ερμηνεία. Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα απελευθερώνει ενέργεια και προετοιμάζει το σώμα για δράση.
Στη συνέχεια, το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα λαμβάνει μέρος στις λειτουργίες και το σώμα σταθεροποιείται σε μια πιο ήρεμη κατάσταση. Στην περίπτωση που συμβαίνει η κρίση πανικού, είθισται το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα να είναι κάπως αδύνατο να δράσει με αποτέλεσμα την κορύφωση του άγχους και τον πανικό.
Αντιμετώπιση
Όπως και τα περισσότερα περιστατικά ψυχοπαθολογίας, είτε αυτά είναι διαταραχές, είτε όχι, έτσι και οι κρίσεις πανικού είναι αντιμετωπίσιμες. Στη φαρμακοθεραπεία, χρησιμοποιούνται τα αντικαταθλιπτικά, τα οποία φαίνεται να έχουν θετικά αποτελέσματα. Πιο συγκεκριμένα εκείνα τα αντικαταθλιπτικά που έχουν άμεση επίδραση είναι αυτά που ρυθμίζουν τη σεροτονίνη.
Η σεροτονίνη δεν είναι σχετική μόνο με την κατάθλιψη ή μη, αλλά και με αγχώδη περιστατικά. Οι βενζοδιαζεπίνες επίσης είναι αρκετά αποτελεσματικές στα υψηλά επίπεδα άγχους, όπως στη Γενικευμένη Αγχώδη Διαταραχή, στις Κρίσεις Πανικού, στην Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή, στις Φοβίες κλπ. Η Ψυχοθεραπεία ως κλάδος έχει ασχοληθεί ειδικά με αυτό το θέμα, συνήθως μέσω της εφαρμογής διαφορετικών μοντέλων με κύριο το γνωσιακό-συμπεριφρικό.
Τεχνικές άμεσης ανακούφισης υπάρχουν και έχουν γρήγορο αποτέλεσμα, όπως οι αναπνοές από το διάφραγμα, η χρήση χάρτινης σακούλας κάνοντας εισπνοές και εκπνοές (πέφτουν τα επίπεδα του οξυγόνου στα φυσιολογικά πλαίσια και το άτομο αναπνέει κανονικά).