Τα άτομα με άγχος ή κατάθλιψη συχνά αντιμετωπίζουν προβλήματα στη λήψη αποφάσεων. Αλλά μια μελέτη δείχνει ότι η κρίση τους μπορεί να βελτιωθεί, εάν επικεντρώνονται στις προγενέστερες επιτυχίες τους αντί για τα λάθη. Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο Διαδίκτυο στις 22 Δεκεμβρίου του περασμένου έτους και ειδικότερα στο επιστημονικό περιοδικό eLife.
Η μέλετη
Οι ερευνητές στρατολόγησαν 86 ενήλικες, χωρισμένους σε τρεις ομάδες. Σε μια ομάδα ανήκαν άτομα με διαγνωσμένη γενικευμένη αγχώδη διαταραχή ή μείζονα κατάθλιψη. Μια άλλη ομάδα αποτελούνταν από άτομα που εμφάνιζαν συμπτώματα άγχους ή κατάθλιψης, όπως υπερβολική ανησυχία και δεν αισθάνονται καλά για το μέλλον, αλλά δεν είχαν διαγνωστεί κλινικά. Η τελική ομάδα περιελάμβανε άτομα που δεν βίωναν άγχος ή κατάθλιψη.
Όλοι έπαιξαν ένα παιχνίδι στον υπολογιστή στο οποίο έπρεπε να επιλέξουν επανειλημμένα μεταξύ δύο σχημάτων ή χρωμάτων. Η επιλογή τους είτε έδινε ένα ήπιο “σοκ” για μια λανθασμένη απόφαση ή ένα βραβείο όταν επέλεγαν σωστά. Η πιθανότητα ενός σχήματος ή χρώματος να παρέχει ανταμοιβή ή σοκ ήταν προβλέψιμη σε ορισμένα σημεία και ευμετάβλητη σε άλλα. Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτή η άσκηση αποσκοπούσε στην προσομοίωση πραγματικών πιθανολογικών καταστάσεων λήψης αποφάσεων, όπου οι άνθρωποι χρησιμοποιούν προηγούμενα θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα προκειμένου να καθοδηγήσουν τις τρέχουσες αποφάσεις τους.
Τα ευρήματα της μελέτης
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα άτομα που είχαν κατάθλιψη ή άγχος ή συμπτώματα που προσομοίαζαν αυτών είχαν πρόβλημα να συμβαδίζουν με τις αλλαγές και έτσι έκαναν περισσότερες λανθασμένες επιλογές. Συγκριτικά, εκείνοι που συμμετείχαν στην ομάδα που δεν βίωνε κατάθλιψη ή άγχος έκαναν σταθερά σωστές επιλογές.
Οι ερευνητές πίστευαν ότι τα ευρήματα σχετίζονται με τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τις προηγούμενες αποφάσεις τους. Για το λόγο αυτό, πρότειναν ότι τα άτομα με κατάθλιψη και άγχος επικεντρώνονται σε αυτό που έκαναν λάθος και ανησυχούν να κάνουν ένα ακόμη λάθος. Γεγονός που δυαχεραίνει τη διαδικασία λήψης ορθών αποφάσεων. Από την άλλη πλευρά, τα άτομα χωρίς διαταραχές άγχους ή κατάθλιψης χρησιμοποιούν τις προηγούμενες επιλογές τους ως καθοδήγηση για να τα πάνε καλύτερα μελλοντικά. Επιπλέον, οι ερευνητές σημείωσαν ότι το θεραπευτικό πλαίσιο, όπως η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία, θα μπορούσε να βοηθήσει άτομα με άγχος και κατάθλιψη – και όποιους δυσφορούν με τη λήψη αποφάσεων – να αποκτήσουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, μαθαίνοντας να επικεντρώνονται στις προηγούμενες επιτυχίες τους αντί στις αποτυχίες.
