Το μυαλό έχει δύο βασικές λειτουργίες, να μας βοηθά να επιβιώσουμε και να μας κρατά μακριά από τον πόνο. Από πάνω από 34.000 συναισθήματα, τα τέσσερα βασικά συναισθήματα είναι αυτά της ευτυχίας, της λύπης, του θυμού και του φόβου. Είναι ενδιαφέρον ότι τρία από αυτά τα βασικά συναισθήματα θεωρούνται αρνητικά συναισθήματα: θλίψη, θυμός και φόβος. Το μυαλό μας είναι καλωδιωμένο για να μας προειδοποιεί για αρνητικότητα. Το να μας κρατάμε μακριά από τον πόνο σημαίνει να έχουμε τα εργαλεία για να αποκτήσουμε μεγαλύτερη επίγνωση του πόνου. Δεν μπορούμε να πιστέψουμε όλα όσα σκέφτεται το μυαλό.
Η φύση του είναι πρωτίστως να προειδοποιεί και να προστατεύει, όχι να ενθαρρύνει και να ευημερεί. Πρέπει να επανεκτιμήσουμε τις σκέψεις του μυαλού και να το ηρεμήσουμε όταν δεν εξυπηρετεί τις ανάγκες μας. Ο εγκέφαλος είναι όπου οι νευρώνες πυροδοτούνται μαζί, με αποτέλεσμα σκέψεις, συναισθήματα και δράση. Προκειμένου να λειτουργεί αποτελεσματικά, σχηματίζει μοτίβα νευρωνικών δικτύων που ενεργοποιούνται μαζί. Πώς μας επηρεάζει αυτό; Όταν ένα νεαρό κορίτσι ήταν τεσσάρων ετών και χρωμάτιζε το βιβλίο της, ίσως η μητέρα το νουθέτησε απαλά: «Πρέπει να χρωματίσεις μέσα στις γραμμές. Αυτό δεν είναι αρκετά καλό». Η πρόθεση της μαμάς ήταν ενθάρρυνση, αλλά η αντίληψη του παιδιού ήταν «Δεν είμαι αρκετά καλή».
Μερικές ακόμη παρόμοιες περιπτώσεις και ο εγκέφαλος μπορεί να δημιουργήσει μια νευρική οδό για να πυροδοτήσει τους νευρώνες μαζί στον εγκέφαλο, «Δεν είμαι αρκετά καλός όταν χρωματίζω». Κάθε φορά που χρωματίζει, δημιουργείται η αίσθηση ότι «δεν είναι αρκετά καλή». Τα παιδιά απορροφούν τα πάντα από 0 έως 7 ετών. Τα βλέμματα απογοήτευσης, ειδικά από μια αυθεντία, μπορεί να τους κάνουν να πιστέψουν την απογοήτευση από νωρίς. Ωστόσο, οι σκέψεις και τα συναισθήματα είναι ξεχωριστά. Η σκέψη του χρωματισμού και το αίσθημα της απογοήτευσης συνδέθηκαν εδώ. Οι σκέψεις είναι γνωστικές και τα συναισθήματα είναι ένας τρόπος έκφρασης των συναισθημάτων μας.
Η κατάθλιψη είναι θέμα σκέψης. Όταν τείνουμε να μηρυκάζουμε σε παρόμοιες αρνητικές σκέψεις, χτίζουμε ισχυρότερες νευρικές συνδέσεις με αυτές τις σκέψεις. Αυτές οι αρνητικές σκέψεις γεννούν τότε τα αρνητικά μας συναισθήματα. Η απογοήτευση είναι ένα αρνητικό συναίσθημα όταν οι προσδοκίες μας δεν ταιριάζουν με το αποτέλεσμά μας. Τα συναισθήματα που συνδέονται με την απογοήτευση είναι η λύπη, ο θυμός, η απογοήτευση, η μοναξιά. Τα συναισθήματα έρχονται κατά κύματα. Κάθε φορά που βγαίνουν στην επιφάνεια, πρέπει να αποδεχόμαστε την ύπαρξή τους. Τα συναισθήματα είναι όλα για εμάς.
Η γνώση συνήθως αποκτάται. Αισθανόμαστε με έναν συγκεκριμένο τρόπο επειδή αισθανόμαστε με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Αυτό είναι. Η αποδοχή των συναισθημάτων μας είναι αληθινή αυτοαποδοχή. Αυτός είναι ένας από τους καταστροφείς της κατάθλιψης. Αν η νεαρή κοπέλα μας αποδεχόταν το σενάριο της παιδικής της ηλικίας, ως ενήλικη θα είχε ως εξής: «Το να χρωματίζεις έξω από την εικόνα στα τέσσερα είναι συμπεριφορά κατάλληλη για την ηλικία. Δεν πρέπει να έχει τόση σημασία. Το πιο σημαντικό είναι ότι προσπάθησα. Η μητέρα μου δεν θα έπρεπε να ήταν τόσο επικριτική για τον χρωματισμό μου. Δεν είμαι απογοητευμένος.
Αποδέχομαι τον εαυτό μου και τις προσπάθειές μου. Ως τετράχρονος, ένιωθα ντροπή να χρωματίζω έξω από τη γραμμή. Πρέπει να ήμουν θυμωμένη και με τη μαμά μου, κάνοντάς με να νιώθω ανεπαρκής. Πρέπει να ένιωθα μόνος που δεν είχα κανέναν άλλο να μοιραστώ μαζί του. Πρέπει να κουβαλούσα όλα αυτά τα συναισθήματα μέσα μου για χρόνια. Τώρα όμως επιλέγω να μην το κάνω. Επιλέγω να ελευθερωθώ, αποδέχομαι ότι δεν έκανα τίποτα κακό, επιλέγω να αποδεχτώ τον εαυτό μου όπως είμαι».
Όταν θέλουμε να νιώθουμε αποδεκτοί, και αντί γι’ αυτό νιώθουμε απόρριψη, τότε το μυαλό μας (σκέψεις και συναισθήματα) βρίσκεται σε σύγκρουση. Αν επιλέξουμε να αποδεχθούμε τον εαυτό μας όπως είμαστε, τότε δεν υπάρχει σύγκρουση. Η αποδοχή του εαυτού σημαίνει επίσης ότι αποδεχόμαστε τα λάθη μας. Δίνει σεβασμό στα συναισθήματά μας εκείνη τη στιγμή. Μας δίνει την άδεια να μην δεχόμαστε την κρίση κανενός άλλου για τον εαυτό μας. Το μυαλό δεν είναι καλωδιωμένο για την αποδοχή του εαυτού μας, επομένως είναι κάτι που πρέπει να εξασκήσουμε και να αναπτύξουμε ως δύναμη, ως πανοπλία για να ζήσουμε μέσα στον κόσμο. Το μυαλό είναι νευροπλαστικό: μπορεί να αλλάξει τα μοτίβα πυροδότησης των νευρώνων του και να δημιουργήσει νέα μοτίβα στο μυαλό μας.
Εάν η νεαρή κοπέλα μας τώρα επιλέξει να συσχετίσει το χρωματισμό με χαρούμενες σκέψεις επανειλημμένα, τότε η σκέψη του χρωματισμού και το αίσθημα της ευτυχίας μπορούν να πυροδοτηθούν μαζί στο μυαλό. Και μπορεί να νιώθει χαρούμενη όταν χρωματίζει. Έχει αλλάξει συνειδητά τη σκέψη της και τα συναφή συναισθήματά της. Κατά συνήθεια, πρέπει καθημερινά να επιβεβαιώνουμε εκ νέου την αποδοχή του εαυτού μας. Ο κόσμος σήμερα δεν έχει σχεδιαστεί για να μας κάνει να σκεφτόμαστε έτσι.