Το άγχος στα παιδιά υπάρχει, εξωτερικεύεται ως συμπεριφορά και μοιάζει με το άγχος των ενηλίκων. Το άγχος στα παιδιά είναι μια συνηθισμένη αντίδραση που αντιμετωπίζει ένα οργανισμός σε διάφορες καταστάσεις. Ωστόσο, όταν το άγχος γίνεται υπερβολικό και επηρεάζει την καθημερινή ζωή του παιδιού, μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε και να αντιμετωπίσουμε το άγχος στα παιδιά, καθώς μπορεί να επηρεάσει την ψυχολογική και σωματική τους υγεία, καθώς και την ακαδημαϊκή και κοινωνική τους απόδοση.
Άγχος στα παιδιά – τα πιο κοινά σημάδια
- Σύμφωνα με μεγάλους οργανισμούς και για να δώσουμε κάποια σημάδια συμπεριφορών που μπορεί να υποδηλώνει άγχος στα παιδιά, μπορούμε να δούμε μερικές από αυτές τις συμπεριφορές παρακάτω.
- Δυσκολία στον ύπνο.
- Προσκόλληση / δυσκολία αποχωρισμού από τους κύριους φροντιστές
- Δυσκολία αποδοχής σε νέες εμπειρίες ή αποφυγή ορισμένων καταστάσεων και ανθρώπων.
- Νευρικότητα ή αντιπάθεια για ορισμένες αισθητηριακές εμπειρίες (ορισμένα ρούχα, δυνατοί θόρυβοι, πολυσύχναστα περιβάλλοντα, νέα τρόφιμα).
- Φόβος αποτυχίας και πιο συγκεκριμένες φοβίες.
- Μη ειδικοί πόνοι και συμπτώματα, όπως πονοκέφαλοι, κοιλιακό άλγος, αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου, εξανθήματα ή άλλες αλλαγές σώματος.
Σε ορισμένες περιπτώσεις τα σημάδια άγχους μπορεί να είναι ιδιαίτερα εμφανή, σε άλλες περιπτώσεις η διάκρισή τους είναι δυσκολότερη.
Τι μπορεί να προκαλέσει τόσο έντονο άγχος στα παιδιά;
Αν και το άγχος μπορεί να εκδηλωθεί ανά πάσα στιγμή, τείνει να εμφανίζεται κατά τη διάρκεια μεγάλων αλλαγών ή στρεσογόνων καταστάσεων. Άλλοι παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν άγχος είναι μια μετακόμιση, ένα νέο σχολείο, σχολικές απαιτήσεις, νέες δραστηριότητες, ένας θάνατος στην οικογένεια, βίαιες εικόνες εντός και εκτός σπιτιού, κακοποιητικές συμπεριφορές. Όλα τα παραπάνω μπορούν είτε να προκαλέσουν άγχος, είτε να το επιδεινώσουν.
Η έρευνα βέβαια μας δίνει πολλά και για το τι μπορούμε να κάνουμε σχετικά με το άγχος και τις φοβίες των παιδιών!
- Απενοχοποίησε το άγχος άμεσα! Εξήγησε στο παιδί σου πως το άγχος και ο φόβος είναι φυσιολογικά συναισθήματα που τα νιώθουμε όλοι!
- Μην το αποφεύγεις συστηματικά! Η έρευνα μας λέει ξεκάθαρα. Αν αποφεύγεις το άγχος και συνεχώς δημιουργείς καταστάσεις αποφυγής από αυτό, θα επανέλθει δριμύτερο! Μείνε δυνατός δίπλα στο παιδί σου ως γονέας!
- Επιβράβευσε “θαρραλέες” συμπεριφορές. Δώσε στο παιδί σου να καταλάβει πως και οι θετικές στιγμές μετρούν και δεν μας ορίζουν μόνο οι φοβίες μας!
- Δώσε στο παιδί σου να καταλάβει πως το αβέβαιο είναι εντάξει. Πες πως και εσύ έχεις στιγμές που δεν ξέρεις πως να συμπεριφερθείς ή αισθάνεσαι άγχος και δείξε του πως η αβεβαιότητα μερικές φορές είναι μέρος της διαδικασίας.
- Δείξε περιέργεια. Ρώτησε το παιδί σου “τι σου φαίνεται περίεργο εκεί” ή “αισθάνομαι πως κάτι περίεργο νιώθεις”. Με σκοπό να ξεκινήσεις μια συζήτηση αλλά και να καταλάβεις καλύτερα το παιδί σου
- Απέφυγε την συστηματική υποβάθμιση. Πολλές φορές τα πράγματα δεν θα πάνε καλά ή δεν αρκεί το “μην αγχώνεσαι”. Δείξε ενσυναίσθηση!