Ψωρίαση: Κάτω και πέρα από τις κοκκινωπές φολιδωτές βλάβες που σχηματίζονται στο δέρμα των ατόμων με ψωρίαση, οι ήπιες και οι σοβαρές μορφές της νόσου μπορούν να διακριθούν από τη δραστηριότητα βασικών κυττάρων και μονοπατιών σηματοδότησης, όπως δείχνει μια νέα μελέτη. Με επικεφαλής ερευνητές της Ιατρικής Σχολής Νέας Υόρκης NYU Grossman, η μελέτη χαρτογράφησε κρυμμένα χαρακτηριστικά της φλεγμονής και πώς αυτά συγκρίνονται σε περιπτώσεις αυξανόμενης σοβαρότητας της ψωριασικής νόσου. Τα ευρήματα της ομάδας μπορεί να βοηθήσουν να εξηγηθεί πώς μικρές περιοχές φλεγμονής του δέρματος μπορούν να έχουν εκτεταμένες επιπτώσεις σε άλλα μέρη του σώματος. Έως και το ένα πέμπτο των ατόμων με τη δερματική νόσο, σημειώνουν οι ερευνητές, συνεχίζουν να αναπτύσσουν φλεγμονή στις αρθρώσεις, ή ψωριασική αρθρίτιδα. Τα αποτελέσματα της μελέτης, λένε, μπορεί επίσης να προσφέρουν ενδείξεις ως προς το γιατί η ψωρίαση μπορεί να πυροδοτήσει αυτή και άλλες παθήσεις, όπως ο διαβήτης τύπου 2, η καρδιοπάθεια και η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου. Οι νέες αναλύσεις, που δημοσιεύονται στο περιοδικό ‘Επιστημονική Ανοσολογία σε απευθείας σύνδεση’ (Science Immunology online) στις 2 Ιουνίου, αποκάλυψαν ότι η θέση των συστάδων κυττάρων που ονομάζονται ινοβλάστες, βασικοί ρυθμιστές της φλεγμονής, μαζί με τα μακροφάγα, έναν τύπο λευκών αιμοσφαιρίων, ποικίλλει και είναι πιο συχνές στα ανώτερα στρώματα του δέρματος σε πιο σοβαρές περιπτώσεις ψωρίασης.
Επιπλέον, η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι σε δείγματα δέρματος από ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή ψωριασική νόσο, η γονιδιακή δραστηριότητα αυξήθηκε σε περισσότερες από τρεις δωδεκάδες μοριακές οδούς που συνδέονται με τον μεταβολισμό και τον έλεγχο των επιπέδων των λιπιδίων, παράγοντες που είναι γνωστό ότι παρεκκλίνουν στον διαβήτη και τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Αυτή η αυξημένη γονιδιακή δραστηριότητα εμφανίστηκε ακόμη και σε καθαρό δέρμα μακριά από τυχόν βλάβες. “Ο αρχικός μας στόχος ήταν να βρούμε μετρήσιμα μοριακά σήματα που θα μπορούσαν να μας πουν ποιος είναι πιο πιθανό να αναπτύξει σοβαρή ψωρίαση, καθώς και ποιος διατρέχει μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξει συναφείς διαταραχές που συχνά συνοδεύουν την ψωρίαση, όπως η αρθρίτιδα και οι καρδιαγγειακές παθήσεις”, δήλωσε ο Jose Scher, MD, συν-ερευνητής της μελέτης. “Έχοντας βρει σήματα με πιθανές συστηματικές συνέπειες, εργαζόμαστε τώρα για να κατανοήσουμε πώς η φλεγμονή του δέρματος μπορεί να οδηγήσει σε εκτεταμένη ασθένεια που επηρεάζει άλλα όργανα”, δήλωσε ο Scher, ο Steere Abramson Associate Professor of Medicine στο Τμήμα Ιατρικής του NYU Langone Health, όπου είναι επίσης διευθυντής του Κέντρου Ψωριασικής Αρθρίτιδας και του Κέντρου Αυτοανοσίας Judith και Stewart Colton (Judith and Stewart Colton Center for Autoimmunity). “Η μελέτη μας χρησιμεύει ως πολύτιμος πόρος για την επιστημονική κοινότητα, προσφέροντας το πιο ολοκληρωμένο αρχείο κυτταρικών και μοριακών χαρακτηριστικών που εμπλέκονται τόσο στο άρρωστο όσο και στο υγιές δέρμα”, πρόσθεσε ο συνερευνητής της μελέτης, Shruti Naik, Ph.D. Ο Naik είναι επίκουρος καθηγητής στα τμήματα Παθολογίας, Ιατρικής και στο Τμήμα Δερματολογίας Ronald O. Perelman του NYU Langone. Περισσότεροι από 8 εκατομμύρια Αμερικανοί και 125 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως εκτιμάται ότι πάσχουν από ψωριασική νόσο. Η πάθηση προσβάλλει εξίσου άνδρες και γυναίκες.
Ο Scher σημειώνει ότι η νέα μελέτη σχεδιάστηκε για να υπερβεί τα τρέχοντα διαγνωστικά εργαλεία που εστιάζουν σε μεγάλο βαθμό στα ορατά σημάδια των δερματικών βλαβών αντί να εξετάζουν τις αόρατες συστηματικές και μοριακές επιπτώσεις τους. Ενώ πολλές διαθέσιμες θεραπείες, συμπεριλαμβανομένων των στεροειδών και των ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων, μειώνουν τη φλεγμονή και τα συμπτώματα, δεν αντιμετωπίζουν τα υποκείμενα αίτια της νόσου. Η νέα μελέτη στηρίχθηκε στη χωρική μεταγραφομική, μια τεχνική που καταγράφει προσεκτικά τις μοριακές και κυτταρικές αλληλεπιδράσεις που συμβαίνουν σε έναν συγκεκριμένο ιστό. Οι ερευνητές ανέλυσαν άθικτα δείγματα δέρματος από 11 άνδρες και γυναίκες με ήπιες έως σοβαρές περιπτώσεις ψωριασικής νόσου, καθώς και τρεις υγιείς ενήλικες χωρίς ψωρίαση. Η χωρική μεταγραφομική, λένε, είναι πιο ισχυρή από άλλες συνήθως χρησιμοποιούμενες τεχνικές που παρακολουθούν μεμονωμένα κύτταρα, επειδή δημιουργεί έναν ευρύ χάρτη με βάση την εικόνα του πού βρίσκονται τα κύτταρα στους ιστούς και ποια άλλα κύτταρα με τα οποία επικοινωνούν. Ο Naik λέει ότι η ομάδα σχεδιάζει στη συνέχεια να χρησιμοποιήσει την τελευταία της ανάλυση για να εντοπίσει τους βιολογικούς μηχανισμούς που εμπλέκονται στη φλεγμονή του δέρματος σε μια περιοχή και πώς αυτή επηρεάζει το δέρμα ή άλλα όργανα σε άλλο μέρος του σώματος. Περαιτέρω έρευνα σχεδιάζεται, επίσης, σε μεγαλύτερες ομάδες ασθενών και σε δέρμα με και χωρίς βλάβες από τους ίδιους ασθενείς για να προσδιοριστεί πώς η ασθένεια καθαρίζει από μόνη της σε κάποιους και γιατί οι ασθενείς ανταποκρίνονται διαφορετικά στα ίδια αντιφλεγμονώδη φάρμακα.
Προς όφελος των ερευνητών σε όλον τον κόσμο, ο συνεπικεφαλής της μελέτης και βιοπληροφορικός Ikjot Sidhu έχει αρχειοθετήσει τη χωρική ανάλυση της μεταγραφομικής στο διαδίκτυο στη διεύθυνση https://zenodo.org/record/7813973 και https://zenodo.org/record/7562864 .