Παιδιά και ενήλικες που έχουν διαγνωστεί με διαταραχή ελλειμματικής προσοχής-υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) προσπαθούν να ανακαλύψουν την καλύτερη λύση σε σχέση με τη διαχείριση των συμπτωμάτων τους.
Αρχικά, ας δούμε τον εγκέφαλο
Η ΔΕΠΥ είναι μια νευροαναπτυξιακή κατάσταση, που σημαίνει ότι επηρεάζει τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου. Η ιατρική απεικόνιση δείχνει ότι τα άτομα με ΔΕΠΥ μπορεί να έχουν μικρές διαφορές στη δομή του εγκεφάλου τους, στον τρόπο με τον οποίο οι περιοχές του εγκεφάλου τους συνεργάζονται για να εκτελέσουν εργασίες και πώς οι χημικοί αγγελιοφόροι του εγκεφάλου τους, που ονομάζονται νευροδιαβιβαστές, μεταδίδουν πληροφορίες. Αυτές οι εγκεφαλικές διαφορές σχετίζονται με τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ, συμπεριλαμβανομένης της απροσεξίας, του ελέγχου των παρορμήσεων και των προβλημάτων με τη μνήμη.
Πώς αντιμετωπίζεται η ΔΕΠΥ;
Τα διεγερτικά φάρμακα πιστεύεται ότι μεταβάλλουν τη δραστηριότητα των βασικών νευροδιαβιβαστών, της ντοπαμίνης και της νοραδρεναλίνης, στον εγκέφαλο. Αυτοί οι νευροδιαβιβαστές βοηθούν στην προσοχή και την εστίαση, μεταξύ άλλων. Τα διεγερτικά αυξάνουν την ποσότητα της ντοπαμίνης και της νοραδρεναλίνης στα μικροσκοπικά κενά μεταξύ των νευρώνων, γνωστά ως συνάψεις. Το κάνουν αυτό μπλοκάροντας κυρίως έναν μεταφορέα που στη συνέχεια εμποδίζει την επαναπρόσληψή τους πίσω στον νευρώνα που τους απελευθέρωσε.
Αυτό σημαίνει ότι περισσότερη ντοπαμίνη και νοραδρεναλίνη μπορούν να συνδεθούν με τους αντίστοιχους υποδοχείς τους. Αυτό βοηθά τους συνδεδεμένους νευρώνες στον εγκέφαλο να συνομιλούν μεταξύ τους. Οι αμφεταμίνες αυξάνουν επίσης την ποσότητα ντοπαμίνης που απελευθερώνει ο νευρώνας στη σύναψη (τα μικροσκοπικά κενά μεταξύ των νευρώνων). Και σταματά τα ένζυμα που διασπούν την ντοπαμίνη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της ντοπαμίνης στη σύναψη.
Τι επίδραση έχουν στα συμπτώματα της ΔΕΠΥ;
Εξακολουθούμε να μην κατανοούμε πλήρως τους υποκείμενους μηχανισμούς του εγκεφάλου που αλλάζουν τη συμπεριφορά σε άτομα με ΔΕΠΥ. Ωστόσο, η έρευνα δείχνει ότι διεγερτικά που ρυθμίζουν τη νοραδρεναλίνη και την ντοπαμίνη μπορούν να βελτιώσουν τις εγκεφαλικές διαδικασίες όπως:
- προσοχή
- μνήμη
- λήψη αποφάσης
- ολοκλήρωση εργασιών
- υπερκινητικότητα.
Μπορούν επίσης να βελτιώσουν τη γενική συμπεριφορά, όπως τον αυτοέλεγχο, το να μην μιλάνε πάνω από τους άλλους και τη συγκέντρωση. Αυτές οι συμπεριφορές είναι σημαντικές για τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις. Τα διεγερτικά μειώνουν τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ σε περίπου 70% έως 80% των παιδιών και των ενηλίκων που τα λαμβάνουν. Μερικοί άνθρωποι θα παρατηρήσουν ότι τα συμπτώματά τους βελτιώνονται αμέσως. Άλλες φορές, αυτές οι βελτιώσεις θα είναι πιο αισθητές στους γονείς, τους φροντιστές, τους δασκάλους, τους συναδέλφους και τους συνεργάτες.