Μια ομάδα επιστημόνων – με επικεφαλής από το Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον – έχει κάνει ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός στην ερευνητική προσπάθεια που θα μπορούσε να οδηγήσει μελλοντικά σε ένα αποτελεσματικό εμβόλιο έναντι της πλέον θανατηφόρας μολυσματικής ασθένειας στον κόσμο. Η φυματίωση (TB) σκοτώνει περισσότερους ανθρώπους από οποιαδήποτε άλλη λοίμωξη, με κατ ‘εκτίμηση 1,7 εκατομμύρια ατόμων να πεθαίνουν από αυτήν κάθε χρόνο. Η αερομεταφερόμενη αυτή νόσος γίνεται όλο και πιο ανθεκτική στα αντιβιοτικά, αλλά ενώ εδώ και 20 χρόνια γίνονται επισταμένως προσπάθειες σε παγκόσμιο επίπεδο δεν έχει αναπτυχθεί κανένα αποτελεσματικό εμβόλιο.
Πρόσφατες προσπάθειες έχουν επικεντρωθεί στην απόκριση των συμβατικών ανθρώπινων Τ κυττάρων σε πρωτεϊνικά θραύσματα που έχουν βρεθεί στο Mycobacterium tuberculosis (Mtb), το βακτήριο που προκαλεί τη φυματίωση. Ερευνητές από τα Πανεπιστήμια του Σαουθάμπτον και Bangor, σε συνεργασία με την υπηρεσία δημόσιας υγείας της Αγγλίας (PΗΕ) στο Porton, έχουν δείξει ότι ορισμένα λιπίδια (απαραίτητα για τη δομή των κυττάρων του Mtb) θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια ανοσολογική απόκριση των “αντισυμβατικών», τύπων των Τ κυττάρων.
Σε μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στα Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών την ΗΠΑ , η ομάδα έδειξε ότι μια ομάδα των λιπιδίων που ονομάζονται μυκολικά οξέα – ένα σημαντικό συστατικό του κυτταρικού περιβλήματος του Mtb – θα μπορούσαν να είναι το κλειδί για τον προσδιορισμό μίας ανοσολογικής απόκρισης.
Η μελέτη έδειξε ότι η γεωμετρία, η χημική σύνθεση και η κίνηση των λιπιδικών ουρών των μυκολικών οξέων, όταν ενσωματώνονται σε έναν τύπο ανθρώπινης πρωτεΐνης που ονομάζεται CD1b, καθορίζουν την απόκριση των μη συμβατικών Τ κυττάρων του σώματος. Ο κύριος συγγραφέας Dr Salah Mansour, του Πανεπιστημίου του Southampton, δήλωσε: «Αυτή είναι μια συναρπαστική ανακάλυψη με πιθανές θεραπευτικές επιπτώσεις για ασθενείς με ΤΒ. Δείξαμε ότι συνθετικά λιπίδια που συνδέονται με εκείνα στο κυτταρικό τοίχωμα των Mtb στοχεύονται επιλεκτικά από Τ-κύτταρα.
Τα ευρήματά μας θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη εμβολίων, μέσω σχεδιασμού λιπιδίων ως συστατικών των μελλοντικών εμβολίων της φυματίωσης». Ο Δρ Juma’a Al Dulayymi, του Πανεπιστημίου του Bangor, πρόσθεσε: «Αυτό είναι ένα πολύ συναρπαστικό αποτέλεσμα της συνεργασίας μεταξύ των οργανικών χημικών και ανοσολόγων που θα μπορούσε να προσφέρει μια πραγματική ευκαιρία για την καλύτερη προστασία κατά της φυματίωσης».