Στην ανακάλυψη του λόγου που η πανώλη εξαπλώθηκε τόσο μαζικά σε όλη την Ευρώπη κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα προχώρησαν Γερμανοί επιστήμονες.
Οι ερευνητές ανέλυσαν το DNA από τα σκελετικά υπολείμματα των 30 θυμάτων της πανώλης που θάφτηκαν σε δύο τάφους στη Γερμανία και το συνέκριναν με δεδομένα από τη γενετική ανάλυση θυμάτων της πανώλης από άλλες χώρες. Διαπίστωσαν λοιπόν, πως για την πανώλη «έφταιγαν» τα βακτήρια Yersinia pestis.
Το «τρομερό» της υπόθεσης είναι πως αυτά τα βακτήρια «ζουν» για αιώνες και εξακολουθούν να προκαλούν κρούσματα της ασθένειας ακόμα και σήμερα σε ολόκληρο τον κόσμο. Το βακτήριο που σκότωσε 50 εκατομμύρια ανθρώπους μέσα σε πέντε χρόνια δεν έχει αλλάξει σχεδόν καθόλου στα 660 χρόνια που έχουν περάσει από την πρώτη του εμφάνιση στην Ευρώπη. Τα συμπτώματα όμως, που δημιουργεί είναι διαφορετικά από εκείνα της πανδημίας της πανώλης που αποδεκάτισε τον ευρωπαϊκό πληθυσμό στα μέσα του 14ου αιώνα.
Ο Holger Scholz, μοριακός βιολόγος και ερευνητής μολυσματικών ασθενειών στο Ινστιτούτο Μικροβιολογίας Bundeswehr στο Μόναχο λέει: «Τα ευρήματα μάς δείχνουν ότι τουλάχιστον ένας γονότυπος των βακτηρίων Yersinia pestis μπορεί να εξακολουθεί να υφίσταται στην Ευρώπη για μεγάλο χρονικό διάστημα, πιθανόν σε τρωκτικά ή ψείρες. Τότε δυστυχώς υπήρξαν “καλές συνθήκες” στην Ευρώπη για να επιβιώσει η νόσος, ενώ σήμερα τα πράγματα είναι διαφορετικά.»
Στην έρευνα που δημοσιεύθηκε πριν από λίγες ημέρες στο journalPLOS ONE αναφέρεται πως σχεδόν όλα τα θύματα είχαν μολυνθεί από τα βακτήρια Yersinia pestis παρότι μπορεί να ζούσαν σε απόσταση 500 χιλιομέτρων ή να είχαν ζήσει με διαφορά 300 χρόνων! Τα ίδια βακτήρια βρέθηκαν σε θύματα στην Βρετανία, την Γαλλία κλπ. Οι ερευνητές εκτιμούν πως η πανώλη «ταξίδεψε» αρχικά στην Ανατολική Ευρώπη από την Ασία. Αρουραίοι και ψύλλοι μετέδωσαν τα βακτήρια στους ανθρώπους.
Αριστερά το βακτήριο Yersinia pestis, που σήμερα προκαλεί απλώς στομαχικές διαταραχές. Δεξιά σκελετοί του 14ου αιώνα, το DNA των οποίων δείχνει ότι το γονιδίωμα της πανώλης παραμένει σχεδόν απαράλλαχτο στη σημερινή του μορφή.
Οι άνθρωποι που έχουν πανώλη αναπτύσσουν συμπτώματα όπως πυρετό, πονοκέφαλο, ρίγη και αδυναμία, καθώς και πρησμένους και επώδυνους λεμφαδένες στις περιοχές που βρίσκονται πλησιέστερα στο σημείο όπου τα βακτήρια εισέρχονται για πρώτη φορά στο σώμα τους. Σήμερα, η πανώλη μπορεί να αντιμετωπιστεί με αντιβιοτικά.