Γράφουν οι ιατροί: Μαρία Β. Μπαλογιάννη και Κωνσταντίνος Γ. Κρητικός
Το κοινό κρυολόγημα αποτελεί την πιο συνηθισμένη ασθένεια και εμφανίζεται συνήθως το φθινόπωρο και το χειμώνα. Οφείλεται σε ιούς και μεταδίδεται είτε από τα χέρια ενός ατόμου που έχει κρυολόγημα, είτε με το βήχα, το πτάρνισμα, την εκπνοή του, είτε ακόμη με το άγγιγμα μολυσμένων επιφανειών. Ο συγχρωτισμός (συγκέντρωση πολλών ατόμων σε κλειστούς χώρους) αυξάνει την πιθανότητα μετάδοσης από άτομο σε άτομο.
Πώς εκδηλώνεται το «κοινό κρυολόγημα»;
Εκδηλώνεταισυνήθως με πτάρνισμα και ρινική συμφόρηση/καταρροή «μπουκωμένη μύτη» και μερικές φορές πονόλαιμο. Στα παιδιά, το κοινό κρυολόγημα μπορεί να εκδηλώσει και πυρετό, αλλά στους ενήλικες συνήθως δεν εκδηλώνεται σημαντικός πυρετός ή αν εκδηλωθεί δεν είναι υψηλός (<38Ο C) και δεν έχει μεγάλη χρονική διάρκεια (περίπου 1 με 2 ημέρες).
Ο βήχας εμφανίζεται συνήθως κατά την 4η– 5η ημέρα, ενώ τότε αρχίζουν να υποχωρούν τα συμπτώματα από τη μύτη. Κρατάει περίπου 3 έως 7 ημέρες, αλλά μπορεί να φτάσει σε ορισμένες περιπτώσεις και τις 2 εβδομάδες.
Σε γενικές γραμμές το κοινό κρυολόγημα διαρκεί 3 έως 7 ημέρες στους ενήλικες, αλλά ορισμένοι μπορεί να έχουν συμπτώματα έως και 2 εβδομάδες.
Πώς μπορώ να καταλάβω, αν έχω απλό «κοινό κρυολόγημα» ή Γρίπη;
Το κοινό κρυολόγημα και η γρίπη μπορούν να προκαλέσουν δυστυχώς πολλά κοινά συμπτώματα! Αλλά έχουν και μερικές σημαντικές διαφορές, οι οποίες περιγράφονται στον παρακάτω πίνακα:
|
ΚΟΙΝΟ ΚΡΥΟΛΟΓΗΜΑ |
ΓΡΙΠΗ |
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ |
|
|
Πυρετός |
Σπάνιος (αν εκδηλωθεί πυρετός, συνήθως δεν είναι υψηλός & δεν έχει μεγάλη χρονική διάρκεια, ≈1-2 ημέρες) |
Συχνός. Συνήθως υψηλός 37,8ο C – 38,8ο C. Μερικές φορές υψηλότερος, κυρίως σε πιο μικρές ηλικίες (παιδιά). Διαρκεί ≈3-4 ημέρες. |
Κεφαλαλγία (πονοκέφαλος) |
Σπάνια |
Συχνή |
Γενικευμένες μυαλγίες & πόνοι |
Ελαφρά συμπτώματα έως ασήμαντα |
Συνήθεις εκδηλώσεις, συχνά πολύ έντονες. |
Αδυναμία, Καταβολή δυνάμεων |
Μερικές φορές |
Συχνές εκδηλώσεις, οι οποίες μπορεί να διαρκέσουν έως 2 με 3 εβδομάδες. |
Ακραία (πολύ σοβαρή) εξάντληση |
Ποτέ |
Συχνή. Συνήθως από την αρχή της ασθένειας. |
«Βουλωμένη» μύτη (ρινική συμφόρηση) |
Συχνή |
Μερικές φορές |
Πτάρνισμα |
Σύνηθες |
Μερικές φορές |
Πονόλαιμος |
Συχνός |
Μερικές φορές |
Θωρακική δυσφορία, βήχας |
Ήπια – μέτρια συμπτώματα, «κοφτός – hacking» βήχας |
Συχνά συμπτώματα, τα οποία μπορεί να επιδεινωθούν |
National Institutes of Health, USA (http://www.niaid.nih.gov/publications/cold/sick.pdf
Πότε πρέπει να ανησυχήσω & πότε πρέπει να συμβουλευτώ το γιατρό μου;
Τα περισσότερα άτομα που εκδηλώνουν μια ίωση ως κρυολόγημα, δεν χρειάζεται να ανησυχήσουν ή να επισκεφτούν το γιατρό. Αλλά στην περίπτωση που εκδηλώσουν ή αντιληφθούν κάτι από τα παρακάτω, είναι καλό να επικοινωνήσουν ή να επισκεφτούν το γιατρό τους.
· Πυρετός πάνω από 38ο C που εισβάλει με έντονο ρίγος, σοβαρή ανορεξία ή δυσκολία στην αναπνοή. · Πυρετός σε συνδυασμό από το ατομικό αναμνηστικό του ασθενούς εμφυσήματος, άσθματος ή άλλης γνωστής χρόνιας πνευμονοπάθειας και/ή καρδιοπάθειας. · Βήχας που διαρκεί πάνω από περίπου 10 ημέρες. · Δυσκολία στην αναπνοή, με θωρακική δυσφορία ή πόνο, ιδίως κατά το βήχα. · Πυώδης απόχρεμψη. · Έντονη ωταλγία. · Δυσκολία/αδυναμία κατανάλωσης τροφής/υγρών. · Σύγχυση, αλλαγή ή επιδείνωση επιπέδου συνειδήσεως. · Αιμόπτυση. |
Επιπλέον, όταν ο ασθενής είναι άνω των 75 ετών, πρέπει να επικοινωνήσει με το γιατρό του σε κάθε περίπτωση που εμφανίζει επίμονο, μεγάλης διάρκειας και πολλών ημερών, βήχα.
Ποιές μπορεί να είναι οι συνήθεις επιπλοκές;
Οι απλές ιώσεις εκδηλώνονται συνήθως με πολύ ήπια συμπτώματα, όπως περιγράφθηκαν παραπάνω (π.χ. καταρροή, φτέρνισμα, βήχα, αίσθημα ήπιας παροδικής αδυναμίας & καταβολής δυνάμεων κ.τ.λ.), αλλά δυστυχώς σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί ακόμη και αυτές να εξελιχθούν σε πιο σοβαρές καταστάσεις. Οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι ξεπερνούν τις κοινές αυτές ιώσεις χωρίς να παρουσιάσουν καμία σοβαρή επιπλοκή, ορισμένοι όμως, κυρίως άτομα που έχουν χρόνια σοβαρά νοσήματα, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για εκδήλωση πιο σοβαρών επιπλοκών, όπως ιγμορίτιδα, ωτίτιδα, απορρύθμιση σακχαρώδη διαβήτη, κρίσεις βρογχικού άσθματος, βρογχίτιδα, παρόξυνση της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ) κτλ.
Καλό είναι λοιπόν, εάν ή όταν ο ασθενής αντιληφθεί ή εκδηλώσει κάποιο από τα συμπτώματα που περιγράφθηκαν παραπάνω να επικοινωνήσει ή να επισκεφτεί το γιατρό του.
Τι μπορώ να κάνω για να αισθανθώ καλύτερα και ποιά είναι η θεραπεία που μπορώ να λάβω;
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για τις ιώσεις που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα. Τα κοινά αναλγητικά, τα ειδικά σπρέι για τη μύτη και άλλα παρόμοια σκευάσματα, ανακουφίζουν από τα συμπτώματα, όπως μπορεί αρκετά να βοηθήσουν τα ζεστά ροφήματα, το καλό φαγητό (π.χ. σούπες) και φυσικά η ανάπαυση.
α αντιβιοτικά δεν έχουν καμία δράση και καμία θέση στη θεραπεία του κοινού κρυολογήματος και χορηγούνται μόνο από τον γιατρό, αφού εξετάσει τον ασθενή και κρίνει ότι υπάρχει κάποια επιπλοκή ή πάθηση από βακτήρια τα οποία αντιμετωπίζονται με τα αντιβιοτικά.
Ο αντιγριπικός εμβολιασμός αποτελεί τον καλύτερο τρόπο προφύλαξης από τη γρίπη.
Τέλος, η καλή υγιεινή και ειδικότερα το πλύσιμο των χεριών είτε με σαπούνι και νερό είτε με αλκοολούχα μαντηλάκια ή υγρά μπορεί να προφυλάξει από τη μετάδοση των ιώσεων του κοινού κρυολογήματος αλλά και της γρίπης.
Γράφουν οι ιατροί:
Μαρία Β. Μπαλογιάννη ,Ειδικός Παθολόγος, MD,Ειδικευθείσα στο Νοσοκομείο Αθηνών «ΛΑÏΚΟ»,Μετεκπαιδευθείσα στο Σακχαρώδη Διαβήτη, την Παχυσαρκία & το Διαβητικό Πόδι στο Διαβητολογικό Κέντρο της Α’ Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Λαϊκό Νοσοκομείο
Δρ Κωνσταντίνος Γ. Κρητικός,Ειδικός Παθολόγος, MD, PhD, SCOPE C.Διδάκτωρ Ιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών,Επιμελητής Α’ Ε.Σ.Υ., Παθολογικό Τμήμα Νοσοκομείου – Μαιευτηρίου Αθηνών «ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ»,Ειδικευθείς στο Νοσοκομείο Αθηνών «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» Reader at OXFORD UNIVERSITY Press, United Kingdom.