Όταν η καρδιά υποβάλλεται σε στρες, όπως η υπέρταση, ανταποκρίνεται με υπερτροφία, τόσο συνολικά ως όργανο, όσο σε ορισμένες από τις κοιλότητες της αλλά και στο επίπεδο των μεμονωμένων κυττάρων της.
Παρά το γεγονός ότι η υπερτροφία των μυοκαρδιακών κυττάρων έχει διερευνηθεί, οι μοριακοί μηχανισμοί που προωθούν και αναστέλλουν αυτή τη διαδικασία έχουν παραμείνει ασαφείς.
Οι ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Οσάκα έχουν πλέον εντοπίσει μια πρωτεΐνη που περιορίζει την επιτάχυνση της δραστηριότητας της υπερτροφίας των κυττάρων που συνήθως συμβαίνει κάτω από συνθήκες στρες. Αυτό το καινοτόμο εύρημα εξηγεί πώς η δημιουργία κυττάρων μεγάλου μεγέθους μπορεί να προληφθεί στον καρδιακό μυ, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε θεραπείες για τον περιορισμό της διόγκωσης της καρδιάς που συνδέεται με την καρδιακή ανεπάρκεια.
Η καρδιακή υπερτροφία εμφανίζεται όταν ο καρδιακός μυς αντιμετωπίζει υψηλότερη πίεση από το φυσιολογικό και πρέπει να αναπτύξει μεγαλύτερο όγκο για να προσαρμοστεί. Σε κυτταρικό επίπεδο, τα μυοκαρδιακά κύτταρα διεγείρονται για να αυξήσουν το μέγεθός τους με την επιτάχυνση της παραγωγής πρωτεϊνών και άλλων συστατικών. Η μεταγραφή από γονίδια σε πρωτεΐνες περιλαμβάνει ως ενδιάμεσο το RNA, ένα επιπλέον ρυθμιστικό επίπεδο στη συνολική σύνθεση πρωτεϊνών εντός του κυττάρου. Ως εκ τούτου, για να κατανοηθεί η υπερτροφία των μυοκαρδιακών κυττάρων κάτω από συνθήκες στρες, είναι απαραίτητο να προσδιοριστεί η συνολική ρύθμιση του RNA μέσα σε αυτά τα κύτταρα.
Η νέα μελέτη προσέφερε σημαντική πρόοδο σε αυτόν τον τομέα με τον προσδιορισμό της πρωτεΐνης Btg2 ως ρυθμιστή του RNA μέσα στα κύτταρα του μυοκαρδίου. Με την απεικόνιση μεμονωμένων κυττάρων, η επαγωγή της υπερβολικής έκφρασης αυτής της πρωτεΐνης εντός του καρδιακού ιστού βρέθηκε να μειώνει το μέγεθος των μυοκαρδιακών κυττάρων, δείχνοντας ότι ο Btg2 είναι ένας παράγοντας που περιορίζει την καρδιακή υπερτροφία. Ειδικότερα τα ευρήματα έδειξαν ότι ο Btg2 αλληλεπιδρά με κυτταρικούς μηχανισμούς που διασπούν το RNA, το οποίο εξηγεί τη σύνδεσή της με μειωμένη παραγωγή πρωτεϊνών και, έτσι, μικρότερα κύτταρα.
“Έχουμε τώρα μια πολύ καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών με τους οποίους τα κύτταρα της καρδιάς όχι μόνο μπορούν να υπερτραφούν σε απάντηση στο στρες, αλλά και να περιορίσουν αυτή την υπερτροφία,” αναφέρουν οι ερευνητές. «Μπορεί να είμαστε σε θέση να αξιοποιήσουμε αυτούς τους μηχανισμούς για να μειώσουμε κάποια από τα προβλήματα που συνδέονται μακροπρόθεσμα με καρδιακή υπερτροφία και καρδιακή νόσο.