Μεσήλικες που εμφανίζουν συχνά παροδική πτώση της αρτηριακής πίεσης κατά την έγερση (ορθοστατική υπόταση) μπορεί να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν γνωστική έκπτωση και άνοια 20 χρόνια αργότερα, σύμφωνα με εργασία από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας Bloomberg στο πανεπιστήμιο Johns Hopkins. Τα ευρήματα παρουσιάστηκαν σε επιστημονική συνάντηση της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας στο Πόρτλαντ του Όρεγκον, και δείχνουν ότι αυτά τα παροδικά επεισόδια ορθοστατικής υπότασης μπορεί να προκαλέσουν μόνιμη βλάβη, ενδεχομένως επειδή μειώνουν την απαιτούμενη ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο. Προηγούμενη έρευνα είχε δείξει μια σύνδεση μεταξύ ορθοστατικής υπότασης και γνωστικής εξασθένησης στους ηλικιωμένους, αλλά αυτή φαίνεται να είναι η πρώτη που εξετάζει τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις.
«Ακόμα κι αν αυτά τα επεισόδια είναι παροδικά, μπορεί να έχουν επιπτώσεις που είναι μακράς διαρκείας», λέει η επικεφαλής της μελέτης Andrea Rawlings, PhD, MS, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Επιδημιολογίας στο Bloomberg School. «Βρήκαμε ότι τα άτομα που υπέφεραν από ορθοστατική υπόταση σε μέση ηλικία είχαν 40% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν άνοια σε σχέση με όσους δεν είχαν ορθοστατική υπόταση. Είναι ένα σημαντικό εύρημα και πρέπει να καταλάβουμε καλύτερα τι ακριβώς συμβαίνει».
Για τη μελέτη, οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία από μια μελέτη 15.792 κατοίκων σε τέσσερις κοινότητες στις Ηνωμένες Πολιτείες (μελέτη ARIC), οι οποίοι ήταν μεταξύ των ηλικιών 45 και 64, όταν η μελέτη ξεκίνησε το 1987. Για το σκοπό αυτό η τρέχουσα μελέτη, επικεντρώθηκε σε 11.503 συμμετέχοντες που δεν είχαν ιστορικό στεφανιαίας νόσου ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Μετά από 20 λεπτά σε ύπτια θέση, οι ερευνητές μέτρησαν την αρτηριακή πίεσης κατά την έγερση. Ορθοστατική υπόταση ορίζεται ως πτώση κατά 20 mmHg ή περισσότερο της συστολικής αρτηριακής πίεσης ή 10 mmHg ή περισσότερο της διαστολικής πίεσης. Περίπου 6% των συμμετεχόντων, ή 703 άτομα, ικανοποιούσαν τον ορισμό. Αυτές οι συμμετέχοντες, οι οποίοι ήταν κατά μέσο όρο 54 ετών κατά την ένταξη στη μελέτη, συνέχισαν να παρακολουθούνται για τα επόμενα 20 ή και περισσότερα χρόνια. Τα άτομα με ορθοστατική υπόταση κατά την πρώτη επίσκεψη είχαν 40% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν άνοια σε σχέση με όσους δεν είχαν. Επίσης, είχαν 15% περισσότερη γνωστική εξασθένηση.
Η Rawlings αναφέρει ότι δεν είναι δυνατόν να γνωρίζουμε εάν η ορθοστατική υπόταση ήταν ένας δείκτης κάποιας άλλης υποκείμενης νόσου ή εάν η πτώση στην ίδια την αρτηριακή πίεση ήταν η αιτία, αν και είναι πιθανό η μείωση της ροής του αίματος προς τον εγκέφαλο, έστω και παροδική, να μπορεί να έχει μακροχρόνιες συνέπειες. Επίσης, δεν ήταν σαφές, αν αυτοί οι συμμετέχοντες είχαν επανειλημμένα προβλήματα με ορθοστατική υπόταση κατά τη διάρκεια πολλών ετών ή αν είχαν μόνο ένα σύντομο επεισόδιο ορθοστατικής υπότασης κατά την αρχική επίσκεψη ένταξης στη μελέτη, καθώς οι συμμετεέχοντες δεν επανεξετάστηκαν κλινικά με την πάροδο του χρόνου.«Ο εντοπισμός παραγόντων κινδύνου για γνωστική εξασθένηση και άνοια είναι σημαντικός για την κατανόηση της εξέλιξης της νόσου, και το να είμαστε σε θέση να εντοπίσουμε τα άτομα που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο μας δείχνει πιθανές στρατηγικές για την πρόληψη και την παρέμβαση», λέει η Rawlings.