Η παιδική παχυσαρκία είναι μια πολύπλοκη ασθένεια, με στοιχεία κλειδιά ,που συμβάλλουν, να είναι η φτωχή ποιότητας διατροφή και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας. Ανήκει στις κύριες αιτίες που ευθύνονται για θανάτους και χρόνιες ασθένειες. Η παχυσαρκία μπορεί να επηρεάσει άμεσα τόσο την κατάσταση θρέψης όσο και την ανάπτυξη των παιδιών και των εφήβων.
Ποιες οι συνέπειες στην υγεία;
Η «συμβίωση» με τη παχυσαρκία/ υπερβαρότητα αυξάνει τον κίνδυνο για πολλές χρόνιες ασθένειες. Η παχυσαρκία στην παιδική ηλικία έχει αυξημένες πιθανότητες να συνεχιστεί και στην ενήλικη ζωή, με αποτέλεσμα να υπάρχει ακόμα πιο δυσμενής επίπτωση στην υγεία λόγω της εναπόθεσης λίπους για ακόμα μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ταυτόχρονα, συνδέεται με πρόωρη νοσηρότητα και θνησιμότητα από χρόνια νοσήματα.
Οι πιο άμεσες συνέπειες στην υγεία αφορούν:
Καρδιομεταβολικές κλινικές διαταραχές:
- Υψηλή αρτηριακή πίεση, αυξημένη χοληστερόλη στο αίμα, , σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2.
Κατάσταση θρέψης:
- Σιδηροπενία, Έλλειψη βιταμίνης D.
Ανάπτυξη:
- Πρώιμη έναρξη της εφηβείας .
- Διαταραχές στην έμμηνο ρύση,
Ψυχική υγεία:
- Κοινωνικό στίγμα, εκφοβισμός, προβλήματα κοινωνικοποίησης, χαμηλές σχολικές επιδόσεις.
Μυοσκελετικές και ορθοπεδικές επιπλοκές
Αναπνευστικά προβλήματα
Παθήσεις του γαστρεντερικού συστήματος
Ποια τα αίτια;
Η πιο βασική αιτία η οποία ευθύνεται για την παιδική παχυσαρκία/ υπερβαρότητα είναι η αυξημένη κατανάλωση φαγητού που έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του σωματικού βάρους και του λίπους στο σώμα. Αυτή η θερμιδική ανισορροπία μπορεί να ενταθεί με την κατανάλωση ζαχαρούχων αναψυκτικών, τροφίμων πλούσιων σε κορεσμένα λιπαρά, αλάτι και σάκχαρα, μειωμένα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας και μειωμένη διάρκεια ύπνου.
Ποιος ο ρόλος του γονέα;
Έχει φανεί ότι η παχυσαρκία των γονέων έχει σχετιστεί σημαντικά με την παιδική παχυσαρκία. Αυτό φαίνεται να συμβαίνει λόγω του κοινού γονιδιακού περιβάλλοντος που μοιράζονται. Παράλληλα, όταν ένας ή και οι δύο γονείς είναι παχύσαρκοι συντηρείται το «παχυσαρκιογόνο» περιβάλλον που επιβαρύνει όλη την οικογένεια, άρα και τα παιδιά. Εκτός από τους γονείς, καίριο ρόλο στην ελληνική δομή της οικογένειας είναι και εκείνος της γιαγιάς/παππούς που μπορούν να επηρεάσουν τις διατροφικές συμπεριφορές των παιδιών.
Ποια είναι η αντιμετώπιση;
Τα προγράμματα παρέμβασης θα πρέπει να προσφέρουν επιστημονικά τεκμηριωμένη, προσωποποιημένη, συγκεκριμένη και προσαρμοσμένη στην κουλτούρα συμβουλευτική. Θα πρέπει να εξασφαλίζουν:
- Κάλυψη των διατροφικών συστάσεων ανάλογα με το φύλο και την ηλικία του παιδιού
- Συμπεριφορική αλλαγή
- Θετική υποστήριξη της οικογένειας
- Ενθάρρυνση όλης της οικογένειας να αλλάξει
- Μείωση καθιστικών συμπεριφορών
- Αύξηση των επιπέδων φυσικής δραστηριότητας
- Παρακολούθηση καθ’ όλη τη διάρκεια της παρέμβασης