Πόσες φορές έχετε αναρωτηθεί αν την ώρα που ανεβάζετε πυρετό, είναι καλύτερα να κάνετε ένα δροσερό ντους για να μην του επιτρέψετε να ανέβει ψηλά ή να σκεπαστείτε με ένα πάπλωμα για να αντιμετωπίσετε τα ρίγη; Και πόσες φορές έχετε στραμπουλήξει το πόδι σας και έχετε προβληματιστεί για το αν θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε θερμοφόρα ή παγοκύστη;
Το νερό αποτελεί αναμφίβολα μία από τις πιο φυσικές θεραπείες για πολλές διαταραχές, όμως για να είναι και αποτελεσματική, θα πρέπει να γνωρίζετε τη θερμοκρασία που ενδείκνυται ανά περίπτωση.
Οι ειδικοί εξηγούν ότι το ζεστό και το κρύο επιδρούν ακριβώς αντίθετα πάνω στη ροή του αίματος. Αν, για παράδειγμα, τοποθετήσετε μία θερμοφόρα στην περιοχή της κοιλιάς, θα διευκολύνετε τη ροή του αίματος στο εν λόγω σημείο και θα ευνοήσετε τη χαλάρωση των μυών.
Αν αντιθέτως χρησιμοποιήσετε μία παγοκύστη, τότε θα περιορίσετε την ποσότητα του αίματος στην περιοχή, αφού θα μικρύνει η διάμετρος των αιμοφόρων αγγείων. Γι’ αυτό, σε γενικές γραμμές, το ζεστό ενδείκνυται όταν υπάρχουν πόνοι που οφείλονται σε συσπάσεις των μυών, ενώ το κρύο προβλέπεται για όλες τις διαταραχές που προέρχονται από κάποια φλεγμονή ή αιμορραγία, δηλαδή σε περιπτώσεις όπου το σημείο που νοσεί, παρουσιάζεται ζεστό, πρησμένο και κοκκινισμένο (μελανιασμένο, αν υπάρχει αιμάτωμα).
Πυρετός
Ο περισσότερος κόσμος πιστεύει εσφαλμένα ότι η αντιμετώπιση της αυξημένης σωματικής θερμοκρασίας γίνεται απαραίτητα με το κρύο. Δεν είναι όμως ακριβώς έτσι τα πράγματα. Όταν ο πυρετός ανεβαίνει, ο εγκέφαλος καταγράφει ως φυσιολογική τη νέα θερμοκρασία (δηλαδή πάνω από τους 37 βαθμούς). Γι’ αυτόν τον λόγο, αισθάνεστε ρίγη: σε εκείνη τη φάση, θα πρέπει να σκεπαστείτε με ένα ελαφρύ πάπλωμα, για να αντιμετωπίσετε το κρύο.
Μόλις ανεβεί ο πυρετός και σταθεροποιηθεί, θα αρχίσετε να αισθάνεστε αντιθέτως ζέστη και τότε θα πρέπει να σκεπαστείτε με κάτι ακόμα πιο βαρύ, για να ιδρώσετε και να πέσει η θερμοκρασία σας. Η εφίδρωση αποτελεί τον πιο ριζικό τρόπο πτώσης του πυρετού και όχι το χλιαρό ντους, το οποίο αποτελεί μία πιο προσωρινή λύση. Σε κάθε περίπτωση όμως, θα βοηθήσει πολύ να κάνετε συχνές κομπρέσες στο μέτωπό σας με δροσερό νερό.
Τραύματα και κοψίματα
Αν πέσετε και χτυπήσετε, τότε θα πρέπει να καταφύγετε αμέσως στο κρύο. Αν βάλετε για παράδειγμα λίγο πάγο πάνω στον αστράγαλο που στραμπουλίξατε ή στο χέρι σας που πιάστηκε στην πόρτα, τότε θα μειωθεί γρήγορα το πρήξιμο, θα περιοριστεί ο μώλωπας και θα καταλαγιάσει ο πόνος.
Το κρύο μειώνει τη ροή του αίματος περιορίζοντας έτσι τη συσσώρευση των υγρών που εξέρχονται από τα αιμοφόρα αγγεία και αποτελούν την αιτία πρηξίματος και αιματώματος. Για τους ίδιους λόγους, το κρύο ενδείκνυται σε όλες τις περιπτώσεις κατά τις οποίες πρήζονται οι αρθρώσεις, μετά από ένα τραύμα (για παράδειγμα, ένα χτύπημα στο γόνατο) ή μία ασθένεια (όπως αρθρίτιδα). Ο πάγος κάνει καλό και σε περίπτωση κοψίματος, αφού μειώνοντας τη ροή του αίματος στην περιοχή, σταματάει την αιμορραγία και επιτρέπει πιο γρήγορη επούλωση της πληγής.
Κολικός του νεφρού
Σε γενικές γραμμές, ο κολικός του νεφρού προκαλείται από το πέρασμα ενός λίθου στις ουροφόρους οδούς. Όταν αυτός κινείται και διασχίζει τον ουρητήρα, τότε ερεθίζει τον βλεννογόνο των ουροφόρων οδών, με αποτέλεσμα να προκαλεί σπασμούς στους γύρω μύες, που μεταφράζονται με έντονο πόνο. Στην προκειμένη περίπτωση, η θερμότητα ευνοεί τη χαλάρωση του μυϊκού συστήματος και καταπραΰνει τους σπασμούς. Η «ζεστοθεραπεία» ωστόσο δεν χρησιμεύει στην απομάκρυνση του λίθου, ο οποίος μπορεί να αποβληθεί αν πιείτε πολύ νερό, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις απαιτείται λιθοτριψία ή χειρουργική αφαίρεση.
Χολολιθίαση
Οι πέτρες στη χολή δεν προκαλούν συνήθως διαταραχές, όμως κάποιες φορές μπορεί να αποτελέσουν αιτία για κοιλιακούς κολικούς, εξαιτίας φλεγμονής στα τοιχώματα της χοληδόχου κύστης ή των χοληφόρων οδών που προκαλείται από την κίνηση των λίθων.
Σε αντίθεση με τον κολικό του νεφρού, η σωστή επιλογή στην προκειμένη περίπτωση είναι η παγοκύστη, καθότι ο πόνος προκαλείται από τη δράση των αμυντικών κυττάρων του οργανισμού που μεταφέρονται από το αίμα. Με το κρύο θα φρενάρετε τη ροή των «ένοχων» κυττάρων και θα καταφέρετε να περιορίσετε τη φλεγμονή. Αν υποφέρετε ωστόσο από συχνούς κολικούς, τότε ίσως είναι απαραίτητο να υποβληθείτε σε χολοκυστεκτομή.
Πόνοι εμμηνόρροιας
Οι πόνοι που ταλαιπωρούν πολλές γυναίκες κατά τη διάρκεια της εμμηνόρροιας, προκαλούνται κατά κύριο λόγο από τις μυϊκές συσπάσεις της μήτρας. Σε αυτήν την περίπτωση λοιπόν, όπως και στον κολικό του νεφρού, η θερμότητα μπορεί να προσφέρει βοήθεια, καθότι μειώνει τους σπασμούς και καταλαγιάζει τον πόνο. Μόνο όταν ο πόνος προέρχεται από μία φλεγμονή (όπως σε περίπτωση ύπαρξης φλεγμονής στις πολυκυστικές ωοθήκες), συστήνεται να καταφύγετε στο κρύο.