Ο οφθαλμικός αλφισμός (ΟΑ) είναι μια κληρονομική γενετική πάθηση που επηρεάζει κυρίως τις χρωστικές στα μάτια. Η μελάγχρωση της ίριδας και του αμφιβληστροειδούς μειώνεται από τον οφθαλμικό αλφισμό. Σε αντίθεση με ορισμένους άλλους τύπους αλμπινισμού, ο οφθαλμικός αλφισμός δεν επηρεάζει το χρώμα του δέρματος ή των μαλλιών. Ο οφθαλμικός αλφισμός τύπου 1 είναι η πιο κοινή μορφή αυτής της πάθησης, που επηρεάζει τουλάχιστον έναν στους 60.000 άνδρες.
Αλφισμός
Ο αλφισμός είναι μια συλλογή από σπάνιες γενετικές διαταραχές που χαρακτηρίζονται από ελαττωματική ανάπτυξη μελανοσώματος, σύνθεση χρωστικής μελανίνης και κατανομή στα μελανοκύτταρα. Τα μελανοκύτταρα είναι κύτταρα νευρικής ακρολοφίας που μπορεί να είναι δερματικά (μαλλιά και δέρμα) ή εξωδερμικά (μάτια και κοχλίας). Ο ανθρώπινος αλφισμός ταξινομείται σε δύο τύπους: οφθαλμοδερματικός αλμπινισμός (OCA) και οφθαλμικός αλμπινισμός (ΟΑ).
Ο οφθαλμοδερματικός αλφισμός (OCA) είναι μια αυτοσωμική υπολειπόμενη πάθηση που επηρεάζει σε ποικίλους βαθμούς όλους τους μελαγχρωστικούς ιστούς στα μάτια, τα μαλλιά και το δέρμα. Η OCA προβλέπεται να επηρεάσει έναν στους 20.000 ανθρώπους. Το OCA χωρίζεται σε οκτώ κλινικούς υποτύπους, OCA1-8, που προκαλούνται από μεταλλάξεις σε επτά διαφορετικά γονίδια.
Αιτία και συμπτώματα
Οι μεταλλάξεις στο γονίδιο GPR143 προκαλούν οφθαλμικό αλφισμό. Αυτό το γονίδιο κωδικοποιεί μια πρωτεΐνη που εμπλέκεται στη μελάγχρωση των ματιών και του δέρματος. Βοηθά στη ρύθμιση του σχηματισμού μελανοσωμάτων. Αυτές είναι κυτταρικές δομές που δημιουργούν και αποθηκεύουν τη χρωστική ουσία μελανίνη. Η μελανίνη είναι η χρωστική ουσία που προσδίδει χρώμα στο δέρμα, τα μαλλιά και τα μάτια και επίσης εμπλέκεται στη φυσιολογική όραση στον αμφιβληστροειδή.
Ο οφθαλμικός αλφισμός είναι συνήθως Χ-συνδεδεμένος. Ιστορικά, ο οφθαλμικός αλμπινισμός που συνδέεται με Χ ήταν επίσης γνωστός ως οφθαλμικός αλφισμός Nettleship-Falls, από τους δύο γιατρούς που ανακάλυψαν την κληρονομικότητα του που συνδέεται με το Χ. Πριν από μερικά χρόνια, καταγράφηκε μια σειρά οικογενειών στις οποίες παιδιά τυπικά μελαγχρωστικών γονέων είχαν οφθαλμικά συμπτώματα που μοιάζουν με αλμπινισμό, αλλά χωρίς σημαντική δερματική συμμετοχή (επίσης γνωστή ως δερματική υπομελάγχρωση). Άλλοι τύποι οφθαλμικού αλμπινισμού είναι σημαντικά πιο ασυνήθιστοι και μπορεί να συνοδεύονται από πρόσθετες ενδείξεις και συμπτώματα, όπως απώλεια ακοής.
Η οπτική οξύτητα και η στερεοσκοπική όραση είναι χαρακτηριστικά του οφθαλμικού αλμπινισμού. Αν και η απώλεια όρασης είναι μόνιμη, δεν επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου. Άλλες οφθαλμικές ανωμαλίες που σχετίζονται με αυτή την πάθηση περιλαμβάνουν νυσταγμό (γρήγορες, ακούσιες κινήσεις των ματιών), στραβισμό και φωτοφοβία. Πολλοί προσβεβλημένοι άνθρωποι έχουν επίσης προβλήματα με το οπτικό νεύρο, επηρεάζοντας τον τρόπο μεταφοράς των οπτικών πληροφοριών από το μάτι στον εγκέφαλο. Σε αντίθεση με ορισμένους άλλους τύπους αλμπινισμού, ο οφθαλμικός αλμπινισμός δεν επηρεάζει το χρώμα του δέρματος ή των μαλλιών.
Τα άτομα με ΟΑ μπορεί να έχουν ελαφρώς πιο ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα από τα μέλη της οικογένειάς τους, αλλά αυτές οι διαφορές είναι συνήθως μικρές. Αστιγματισμός, πανάδες και ανώμαλη μορφολογία της ωχράς κηλίδας παρατηρούνται επίσης συχνά. Περιστασιακά συμπτώματα περιλαμβάνουν μυωπία και νεόπλασμα του δέρματος.
Γονίδιο GPR143
Το GPR143 βρίσκεται στο χρωμόσωμα Xp22. Κυκλοφορεί στις μεμβράνες των μελανοσωμάτων και ρυθμίζει τη μεταγραφή των γονιδίων των μελανοσωμάτων καθώς και το μέγεθος των μελανοσωμάτων παρεμποδίζοντας την παροχή πρωτεΐνης που σχετίζεται με τη μελανίνη (MRP) στα ώριμα μελανοσώματα. Η εξασθενημένη σηματοδότηση GPR143 μεταβάλλει τη μορφολογία των μελανοσωμάτων, με αποτέλεσμα την παραγωγή μεγαλύτερων μελανοσωμάτων, που ονομάζονται μακρομελανοσώματα. Επίσης, διαταράσσει την κινητικότητα των μελανοσωμάτων και οδηγεί σε συνολική μείωση του αριθμού των μελανοσωμάτων και του RPE.
Η πλειονότητα των μεταλλάξεων του γονιδίου GPR143 αλλάζει το μέγεθος ή τη δομή της πρωτεΐνης GPR143. Πολλές από αυτές τις γενετικές αλλοιώσεις εμποδίζουν την πρωτεΐνη να φτάσει στα μελανοσώματα, όπου μπορεί να ρυθμίσει τον πολλαπλασιασμό της. Σε άλλες περιπτώσεις, η πρωτεΐνη φτάνει κανονικά στα μελανοσώματα, αλλά οι μεταλλάξεις την εμποδίζουν να λειτουργήσει σωστά. Τα μελανοσώματα στα κύτταρα του δέρματος και στον αμφιβληστροειδή μπορεί να διευρυνθούν υπερβολικά ως αποτέλεσμα αυτών των αλλαγών. Οι ερευνητές δεν είναι σίγουροι πώς αυτά τα ογκώδη μελανοσώματα συνδέονται με την απώλεια όρασης και άλλα οφθαλμικά προβλήματα σε άτομα με οφθαλμικό αλβινισμό.
Επιδημιολογία
Ο οφθαλμικός αλφισμός τύπου 1 είναι η πιο κοινή μορφή οφθαλμικού αλμπινισμού, που επηρεάζει τουλάχιστον έναν στους 60.000 άνδρες. Τα θηλυκά είναι πολύ λιγότερο πιθανό να εμφανίσουν τα παραδοσιακά σημεία και συμπτώματα αυτής της πάθησης.
Διάγνωση και θεραπεία
Η εμφάνιση βρεφικού νυσταγμού, ημιδιαφάνειας της ίριδας και σημαντικής υπομελάγχρωσης του περιφερικού οφθαλμικού βυθού σε άνδρες με ελαφρώς υπομελάγχρωση δέρματος υποδηλώνει ΟΑ. Η υποπλασία του πτερυγίου με μειωμένη οπτική οξύτητα και η ανώμαλη προβολή της οπτικής οδού, όπως φαίνεται από τη διασταύρωση της ασυμμετρίας των αποκρίσεων του φλοιού στην οπτική προκλητική δοκιμή δυναμικού, μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τη διάγνωση. Σε μια γυναίκα υποχρεωτικό φορέα, η κληρονομικότητα που συνδέεται με το Χ αποδεικνύεται είτε από οικογενειακό ιστορικό συμβατό με κληρονομικότητα που συνδέεται με Χ είτε από την παρουσία κλασικών συμπτωμάτων φορέα (ακανόνιστη μελάγχρωση του αμφιβληστροειδούς και μέτρια διαφωτισμό της ίριδας).
