Η μουσική έχει αποδειχθεί ότι είναι ένα ισχυρό εργαλείο στη θεραπεία και την υποστήριξη της υγείας, με πρόσφατες έρευνες να αναδεικνύουν τη θετική της επίδραση στη γνωστική λειτουργία, ιδιαίτερα για καρκινοπαθείς και επιζώντες του COVID-19. Αυτές οι ομάδες ασθενών συχνά αντιμετωπίζουν γνωστικές προκλήσεις λόγω των θεραπειών τους ή της ίδιας της ασθένειας, γεγονός που καθιστά την ενσωμάτωσή της μουσικής στη φροντίδα τους ιδιαίτερα σημαντική.
Ένα από τα πιο συχνά προβλήματα που βιώνουν οι καρκινοπαθείς είναι η κατάσταση που ονομάζεται “chemo brain”, η οποία αναφέρεται σε γνωστικές διαταραχές που μπορεί να προκύψουν μετά από χημειοθεραπεία. Οι ασθενείς συχνά αναφέρουν προβλήματα μνήμης, δυσκολίες στην προσοχή και προκλήσεις στην επίλυση προβλημάτων. Η μουσικοθεραπεία έχει αποδειχθεί ότι ανακουφίζει από αυτά τα συμπτώματα, καθώς η ακρόαση μουσικής ενεργοποιεί περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη μνήμη και την προσοχή, βοηθώντας τους ασθενείς να διαχειρίζονται τις καθημερινές τους δραστηριότητες πιο αποτελεσματικά.
Από την άλλη πλευρά, οι επιζώντες του COVID-19, ιδιαίτερα εκείνοι που είχαν σοβαρή νόσο, μπορεί επίσης να αντιμετωπίσουν γνωστικές διαταραχές, γνωστές ως “brain fog”. Αυτή η κατάσταση περιλαμβάνει σύγχυση, λησμονιά και δυσκολία στη συγκέντρωση. Το άγχος και το τραύμα που προέρχονται από την ασθένεια, σε συνδυασμό με την απομόνωση που πολλοί βίωσαν κατά την ανάρρωση, μπορεί να επιδεινώσουν αυτές τις γνωστικές προκλήσεις. Η εμπλοκή με τη μουσική μπορεί να προσφέρει μια αίσθηση άνεσης και οικειότητας, ενεργοποιώντας περιοχές του εγκεφάλου που ευθύνονται για τη μνήμη και τη μάθηση.
Επιπλέον, η μουσική έχει τη μοναδική ικανότητα να προκαλεί θετικά συναισθήματα και αναμνήσεις. Για τους καρκινοπαθείς και τους επιζώντες του COVID-19, η μουσική μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα που τους συνδέει με ευχάριστες εμπειρίες και συναισθήματα, μειώνοντας ταυτόχρονα το άγχος και την κατάθλιψη που συχνά τους συνοδεύει. Αυτή η συναισθηματική σύνδεση είναι κρίσιμη, καθώς μπορεί να προάγει την αίσθηση κοινότητας και κοινωνικής αλληλεπίδρασης, που είναι σημαντική για την γνωστική υγεία. Οι ομαδικές συνεδρίες μουσικοθεραπείας, όπου οι ασθενείς τραγουδούν ή δημιουργούν μουσική, ενισχύουν τους κοινωνικούς δεσμούς και μειώνουν τα συναισθήματα απομόνωσης.
Μελέτες δείχνουν ότι η μουσικοθεραπεία μπορεί να έχει σημαντική θετική επίδραση στην γνωστική λειτουργία και την ευημερία των ασθενών. Εκτός από την ενίσχυση της γνωστικής ικανότητας, η μουσική μπορεί να συμβάλλει στη μείωση του άγχους και στη βελτίωση της διάθεσης, δημιουργώντας ένα πιο ευνοϊκό περιβάλλον για την ανάρρωση. Οι ρυθμικές και μελωδικές δομές της μουσικής μπορούν επίσης να προάγουν τη χαλάρωση και να μειώνουν την αίσθηση του πόνου, γεγονός που είναι ιδιαίτερα επωφελές για τους ασθενείς που υποβάλλονται σε θεραπεία ή αναρρώνουν από σοβαρές ασθένειες.
Συμπερασματικά, η μουσική αποδεικνύεται πολύτιμη για την ενίσχυση της γνωστικής λειτουργίας στους καρκινοπαθείς και τους επιζώντες του COVID-19. Μέσω της ενεργοποίησης του εγκεφάλου, της προώθησης συναισθηματικών συνδέσεων και της ενίσχυσης των κοινωνικών σχέσεων, η μουσική μπορεί να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην ψυχική και σωματική ευημερία αυτών των ατόμων, συμβάλλοντας στην αποκατάσταση και την ποιότητα ζωής τους.