Η μοναξιά έχει περιγραφεί ως επιδημία στις Ηνωμένες Πολιτείες, με βαθιές επιπτώσεις στην υγεία και την ευημερία. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η μοναξιά μπορεί να έχει σημαντικές συνέπειες για τους επιζώντες από καρκίνο, οδηγώντας ενδεχομένως σε υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας σε σύγκριση με εκείνους που έχουν ισχυρότερα συστήματα κοινωνικής υποστήριξης.
Είναι η μοναξιά επιδημία;
Η μελέτη, που διεξήχθη από ερευνητές της Αμερικανικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, εξέτασε στοιχεία από σχεδόν 3.450 επιζώντες καρκίνου ηλικίας 50 ετών και άνω. Οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν για μια περίοδο 12 ετών, από το 2008 έως το 2020. Τα επίπεδα μοναξιάς αξιολογήθηκαν κάθε τέσσερα χρόνια και τα άτομα κατηγοριοποιήθηκαν σε τέσσερις ομάδες με βάση την αναφερόμενη μοναξιά τους: χαμηλή/καθόλου μοναξιά, ήπια μοναξιά, μέτρια μοναξιά και υψηλή μοναξιά.
Τα ευρήματα αποκάλυψαν μια σαφή συσχέτιση μεταξύ της μοναξιάς και των ποσοστών θνησιμότητας μεταξύ των επιζώντων από καρκίνο. Ανεξάρτητα από άλλους παράγοντες, όπως η ηλικία, οι επιζώντες που ανέφεραν οποιοδήποτε επίπεδο μοναξιάς είχαν περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν κατά την περίοδο παρακολούθησης σε σύγκριση με εκείνους που δεν βίωναν μοναξιά. Επιπλέον, ο κίνδυνος θνησιμότητας αυξανόταν με τα υψηλότερα επίπεδα αναφερόμενης μοναξιάς.
Οι συγγραφείς της μελέτης προτείνουν διάφορους μηχανισμούς μέσω των οποίων η μοναξιά μπορεί να συμβάλει σε χειρότερα αποτελέσματα επιβίωσης. Η μοναξιά μπορεί να οδηγήσει σε αρνητικά συναισθήματα όπως η εχθρότητα, το στρες και το άγχος, τα οποία μπορεί να έχουν δυσμενείς φυσιολογικές επιπτώσεις στον οργανισμό, συμπεριλαμβανομένων των διαταραχών του ανοσοποιητικού συστήματος. Επιπλέον, η μοναξιά μπορεί να οδηγήσει σε ανθυγιεινές συμπεριφορές όπως το κάπνισμα, η κατάχρηση αλκοόλ και η μειωμένη σωματική δραστηριότητα. Επιπλέον, τα άτομα που αισθάνονται πιο μοναχικά μπορεί να στερούνται την πρακτική και συναισθηματική υποστήριξη που είναι απαραίτητη για τη διαχείριση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με τον καρκίνο.
Για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος, οι ερευνητές προτείνουν να καταβληθούν προσπάθειες για τη σύνδεση των επιζώντων του καρκίνου με άλλους που έχουν βιώσει παρόμοιες διαδρομές, όπως μέσω ομάδων υποστήριξης ή δικτύων ομοτίμων. Ενθαρρύνουν επίσης τους επιζώντες να αναζητήσουν βοήθεια από κοινωνικούς λειτουργούς, θεραπευτές ή επαγγελματίες υγείας που μπορούν να παρέχουν υποστήριξη και καθοδήγηση. Οι φροντιστές, συμπεριλαμβανομένων των μελών της οικογένειας και των φίλων, θα πρέπει να γνωρίζουν την πιθανή μοναξιά που βιώνουν οι επιζώντες του καρκίνου και να προσφέρουν την υποστήριξή τους.
Ο εντοπισμός της μοναξιάς μπορεί να είναι δύσκολος, αλλά τα άτομα που ζουν μόνα τους ή έχουν λιγότερες κοινωνικές σχέσεις μπορεί να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Με την προληπτική αξιολόγηση της μοναξιάς και την εφαρμογή παρεμβάσεων με βάση την κοινότητα, οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένων των ογκολογικών ομάδων και των παρόχων πρωτοβάθμιας περίθαλψης, μπορούν να διαδραματίσουν ζωτικό ρόλο στη διασφάλιση ότι οι επιζώντες του καρκίνου δεν θα αντιμετωπίσουν μόνοι το ταξίδι τους.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα ευρήματα αυτά παρουσιάστηκαν σε ιατρικό συνέδριο και δεν έχουν ακόμη υποβληθεί σε αξιολόγηση από ομοτίμους. Ωστόσο, υπογραμμίζουν την ανάγκη να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της μοναξιάς στους επιζώντες από καρκίνο και τις πιθανές επιπτώσεις στην έκβαση της υγείας τους.