Κοινωνική Μάθηση: Στην εποχή της τηλεκπαίδευσης και της κοινωνικής απόστασης, τα παιδιά χάνουν την ευκαιρία να αναπτύξουν σημαντικές διαπροσωπικές δεξιότητες. Αυτή η αλλαγή που επέφερε η πανδημία σημαίνει ότι δεν έχουν την ευκαιρία να εξασκήσουν τις ικανότητες επίλυσης προβλημάτων, την επικοινωνία και άλλα είδη κοινωνικoσυναισθηματικής μάθησης.
Μια επίσης εξαιρετικά σημαντική δεξιότητα που χρειάζεται εξάσκηση και εκμάθηση είναι η τέχνη της διαφωνίας. Όταν τα παιδιά μαθαίνουν να διαφωνούν χωρίς να καταφεύγουν σε μία έκρηξη ή σε υστερικά κλάματα, αναπτύσσουν πολύτιμες δεξιότητες για την ανάπτυξη φιλιών που δεν καταρρέουν και για τη συμμετοχή τους σε ομάδες συνομηλίκων.
Είναι επίσης ιδιαίτερα χρήσιμο να μάθουν πώς να ακούνε ήρεμα με σεβασμό και στη συνέχεια να σκαρφίζονται λύσεις που λαμβάνουν υπόψη τους όλες τις πλευρές. Αυτό χρειάζεται υπομονή, επιμονή και εξάσκηση. Έτσι, όταν γίνουν ενήλικες, θα μπορούν να συζητούν τις διαφορετικές και αντικρουόμενες απόψεις και προτιμήσεις χωρίς βία και υποτίμηση. Πώς όμως μπορούμε να μάθουμε στα παιδιά να διαφωνούν με υγιείς και εποικοδομητικούς τρόπους;
Πώς να μάθουμε στα παιδιά μας την τέχνη της διαφωνίας
Ξεκινάμε νωρίς
Η εκμάθηση της τέχνης της διαφωνίας είναι μια μακροχρόνια διαδικασία που ξεκινά με βασικές θεμελιώδεις δεξιότητες, όπως η ενσυναίσθηση και η επικοινωνία. Μην το σκέφτεστε ως ένα και μοναδικό μάθημα, αλλά περισσότερο ως μια σειρά συζητήσεων και εμπειριών.
Από μικρή ηλικία, διδάσκουμε τα παιδιά να μοιράζονται, να είναι ευγενικά και να έχουν ευγενή άμιλλα. Αυτά είναι σπουδαία οικοδομικά υλικά για την ανάπτυξη καλής επικοινωνίας και υγιών αλληλεπιδράσεων.
Μιλάμε για συναισθήματα και καλλιεργούμε ενσυναίσθηση
Μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά να καταλάβουν τα συναισθήματά τους σε μια περίπτωση διαμάχης. Για παράδειγμα, νιώθουν πληγωμένα, παραγκωνισμένα, συγχυσμένα, αγνοημένα ή παρεξηγημένα; Κάντε τα συναισθήματα λέξεις, γιατί αυτό θα τα βοηθήσει να αντιληφθούν τι συμβαίνει και ποια είναι τελικά η πηγή της κάθε διαφωνίας.
Καθώς τα παιδιά μαθαίνουν να αναγνωρίζουν τα δικά τους συναισθήματα, μπορούν να αρχίσουν να αναγνωρίζουν και των άλλων και έτσι να εμφανιστεί η ενσυναίσθηση. Η ενσυναίσθηση και η συναισθηματική νοημοσύνη είναι δεξιότητες που καλλιεργούμε κάθε μέρα. Ζητήστε από τα παιδιά να μπουν στη θέση του άλλου και στη συνέχεια ρωτήστε πώς ένιωσαν.
Στο πλαίσιο μιας διαφωνίας, η ενσυναίσθηση δεν σημαίνει ότι πρέπει το παιδί να μάθει να οπισθοχωρεί, αλλά βοηθά στο να διαχειριστεί αυτό που έρχεται από την άλλη πλευρά με σεβασμό.
Χτίζουμε τη δεξιότητα της ακρόασης
Ένα μεγάλο ποσοστό διαφωνιών ξεκινά από την παρανόηση και την παρεξήγηση. Υπενθυμίστε στα παιδιά τι εστί καλός ακροατής, όπως τη βλεμματική επαφή που μπορούν να έχουν, την επανάληψη μιας φράσης ώστε να την κατανοήσουν πλήρως και την μη διακοπή του άλλου.
Τα podcasts και τα audiobooks (ακουστικά βιβλία) προσφέρουν έναν εναλλακτικό τρόπο ανάπτυξης των δεξιοτήτων της ακρόασης. Βέβαια, το καλύτερο εργαλείο είναι η μίμηση. Συνεπώς, οι γονείς χρειάζεται να αποτελούν πρότυπο για τα παιδιά τους και να έχουν βαθιά οπτική επαφή μαζί τους, να επικυρώνουν τα συναισθήματα και τα λεγόμενα του παιδιού τους, να δείχνουν ενδιαφέρον σε αυτά που λέει και να μην το επικρίνουν.