Κοιλιακό Λίπος: Όσον αφορά στην εκτίμηση του κινδύνου για εμφάνιση καρδιακής νόσου, χρειάζεται να σκεφτόμαστε όχι μόνο πόσο ζυγίζουμε, αλλά και πού έχουμε αυτά τα έξτρα κιλά στο σώμα μας. Κι αυτό επειδή ακόμα και όσοι θεωρείται ότι έχουν ένα υγιές βάρος βασισμένοι στον δείκτη μυϊκής μάζας (ΒΜΙ) μπορεί να κινδυνεύουν, αν έχουν επιπλέον λίπος γύρω από τη μέση τους, σύμφωνα με τις επίσημες οδηγίες της American Heart Association (AHA) που δημοσιεύτηκαν τον Απρίλιο του 2021.
Αυτό σημαίνει ότι ακόμα κι αν δεν είστε υπέρβαροι, η προσοχή σας χρειάζεται να επικεντρώνεται λίγο περισσότερο γύρω από τη μέση. Ολοένα και περισσότερες έρευνες συμπεραίνουν ότι το επιπλέον κοιλιακό λίπος αποτελεί σημάδι ότι έχουμε μεγάλες ποσότητες σπλαχνικού λιπώδους ιστού, ένα είδος λίπους που τυλίγεται γύρω από τα όργανα της κοιλιάς και συνιστά παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση καρδιαγγειακών νόσων.
Γιατί είναι επικίνδυνο το σπλαχνικό λίπος
Το πρόβλημα με τη συσσώρευση σπλαχνικού λίπους γύρω από εσωτερικά όργανα, όπως το ήπαρ και η κοιλιά, είναι ότι αυτές οι αποθήκες λίπους συνεισφέρουν στην ανάπτυξη περισσότερων φλεγμονών και σε υψηλότερα επίπεδα λιπιδίων στο αίμα. Τόσο η φλεγμονή όσο και η υπερλιπιδαιμία μπορούν να προκαλέσουν την ανάπτυξη αθηροσκλήρωσης, τη συσσώρευση πλάκας στα τοιχώματα των αρτηριών, η οποία μπορεί να εμποδίσει τη ροή του αίματος και συνεπώς να προκαλέσει καρδιακό έμφραγμα και εγκεφαλικό επεισόδιο. Είναι το σπλαχνικό λίπος που δημιουργεί τον κίνδυνο, όχι το υποδόριο στρώμα που βρίσκεται κάτω ακριβώς από το δέρμα.
Οι διαφορές αυτές ως προς το πού συσσωρεύεται το λίπος μας βοηθούν επίσης να εξηγήσουμε γιατί ορισμένοι άνθρωποι που έχουν ένα υγιές βάρος με βάση το ΒΜΙ τους είναι παρόλα αυτά «μεταβολικά μη υγιείς» με υψηλά επίπεδα λιπιδίων στο αίμα, φλεγμονές, αρτηριακή πίεση και σάκχαρο. Το σπλαχνικό λίπος γύρω από τη μέση συγκεκριμένα μας καθιστά μεταβολικά μη υγιείς ακόμα κι αν είμαστε φαινομενικά λεπτοί.
Ταυτόχρονα, άνθρωποι με παχυσαρκία που δεν έχουν πολύ λίπος γύρω από τη μέση τους μπορεί να είναι στην πραγματικότητα «μεταβολικά υγιείς» χωρίς κανένα άλλο παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακές νόσους εκτός από το υψηλό ΒΜΙ. Είναι πολλές οι έρευνες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια και οι οποίες αναγνώριζαν το σπλαχνικό λίπος ως έναν από τους βασικούς ενόχους για την εμφάνιση καρδιακών νόσων.
Ένα παράδειγμα αποτελεί μεγάλη έρευνα του 2015, η οποία εξέτασε μαζικά δεδομένα άλλων μελετών με δείγμα πάνω από 15.000 ενήλικες και εστίαζε στη σύνδεση ανάμεσα στο κοιλιακό λίπος και στη θνησιμότητα. Οι άνδρες με επιπλέον κοιλιακό λίπος και φυσιολογικό ΒΜΙ είχαν σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν κατά τη διάρκεια της έρευνας απ’ ότι οι άνδρες με παχυσαρκία που δεν είχαν μεγάλη περιφέρεια, ενώ οι γυναίκες με φυσιολογικό ΒΜΙ και έξτρα κοιλιακό λίπος είχαν 32% υψηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας.
Τι μπορούμε να κάνουμε αν έχουμε επιπλέον κοιλιακό λίπος
Δυστυχώς, δεν υπάρχουν γρήγορες δίαιτες ή προγράμματα γυμναστικής που να στοχεύουν στην απώλεια τέτοιου βάρους ειδικά για τη μέση μας. Τα καλά νέα είναι όμως ότι η απώλεια βάρους γενικά οδηγεί σε λιγότερο λίπος σε όλο το σώμα, άρα και εκεί. Εκτός όμως από την προσπάθεια απώλειας βάρους, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής όπως η βελτίωση των διατροφικών συνηθειών και η άσκηση μπορούν να βελτιώσουν και τους μεταβολικούς παράγοντες κινδύνου για καρδιακές νόσους, όπως το σάκχαρο, την πίεση και τη φλεγμονή.