Η Υπέρταση και η Αναιμία: Δύο κοινές, θεραπεύσιμες ιατρικές παθήσεις -υπέρταση και σιδηροπενική αναιμία- συμβάλλουν σημαντικά στις φυλετικές ανισότητες στις επιπλοκές του τοκετού, σύμφωνα με δύο νέες μελέτες από την Ιατρική Σχολή του Στάνφορντ. Οι μελέτες, οι οποίες δημοσιεύθηκαν στις 7 Σεπτεμβρίου στο Περιοδικό Μαιευτική & Γυναικολογία Obstetrics & Gynecology, δείχνουν ότι η υψηλή αρτηριακή πίεση και η αναιμία είναι πιο συχνές σε έγκυες από μη λευκές φυλετικές/εθνοτικές ομάδες, οδηγώντας σε υψηλότερα ποσοστά επιπλοκών του τοκετού, όπως η σοβαρή προεκλαμψία και η αιμορραγία σε αυτούς τους πληθυσμούς. Τα ευρήματα είναι σημαντικά επειδή οι φυλετικές ανισότητες στις σοβαρές επιπλοκές του τοκετού εξακολουθούν να υφίστανται ακόμη και σε μέρη όπως η Καλιφόρνια, όπου τα κρατικά προγράμματα ελέγχου της ποιότητας έχουν βελτιώσει τη φροντίδα για τις επιπλοκές αυτές.
“Είναι σαφές ότι δεν αρκεί να εστιάζουμε μόνο στη γενικότερη εικόνα των επιπλοκών του τοκετού και της μητρικής θνησιμότητας. Πρέπει να κατανοήσουμε τι οδηγεί στις ανισότητες και να προσαρμόσουμε τις παρεμβάσεις μας σε αυτές”, δήλωσε η Stephanie Leonard, Ph.D., επίκουρη καθηγήτρια μαιευτικής και γυναικολογίας που ηγήθηκε της μελέτης για την υπέρταση. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος μεταξύ των γυναικών που ανήκουν σε μειονότητες μπορεί να αντανακλά το γεγονός ότι έχουν λιγότερη πρόσβαση σε προγεννητική φροντίδα, αλλά μπορεί επίσης να συνδέεται με προβλήματα με τις προηγούμενες ιατρικές κατευθυντήριες γραμμές για τη θεραπεία της αναιμίας και της υπέρτασης κατά την εγκυμοσύνη, σύμφωνα με τους ερευνητές. Μέχρι το 2021, οι συστάσεις για τη θεραπεία της προγεννητικής αναιμίας διέφεραν ανάλογα με τη φυλή, με τις μαύρες γυναίκες να αντιμετωπίζουν υψηλότερο όριο θεραπείας. “Υπήρχαν διαφορετικά όρια ανά φυλή και εθνικότητα που δεν είχε αποδειχθεί ότι είχαν βιολογική αληθοφάνεια”, δήλωσε ο Irogue Igbinosa, MD, καθηγητής μαιευτικής και γυναικολογίας και επικεφαλής συγγραφέας της έρευνας για την αναιμία. Οι παλιές κατευθυντήριες γραμμές είχαν αναπτυχθεί με τη μέτρηση της αναιμίας σε διαφορετικούς πληθυσμούς, σημειώνοντας ότι ήταν πιο συχνή στις μαύρες γυναίκες και στη συνέχεια υποθέτοντας -χωρίς στοιχεία- ότι η διαφορά πρέπει να είναι εγγενής στη φυλή και όχι αντανάκλαση των κοινωνικών παραγόντων της υγείας. Επίσης, μέχρι το 2022, το συνιστώμενο όριο για τη θεραπεία της υπέρτασης στην εγκυμοσύνη ήταν υψηλότερο από ό,τι για τα μη έγκυα άτομα, από την ανησυχία ότι η υπερβολική θεραπεία της υψηλής αρτηριακής πίεσης θα μπορούσε να είναι επιβλαβής για το έμβρυο χωρίς να ωφελεί τη μητέρα. Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες έχουν ανατρέψει αυτή τη σύσταση, καταδεικνύοντας οφέλη για τη μητέρα και καμία βλάβη για το έμβρυο εάν η υπέρταση αντιμετωπίζεται σε χαμηλότερο όριο. “Όσο περισσότερα στοιχεία χρησιμοποιούμε για να τυποποιήσουμε την προσέγγισή μας στην προγεννητική φροντίδα, τόσο περισσότερο μπορούμε να αντιμετωπίσουμε και να εξουδετερώσουμε τις επιπτώσεις της σιωπηρής προκατάληψης στην παροχή υγειονομικής περίθαλψης”, δήλωσε ο Igbinosa. Η μελέτη των δεσμών μεταξύ των επιπλοκών του τοκετού και της υψηλής αρτηριακής πίεσης ή της σιδηροπενικής αναιμίας είναι ιδιαίτερα σημαντική επειδή υπάρχουν ήδη καλές θεραπείες, είπε και πρόσθεσε: “Αυτό είναι κάτι στο οποίο μπορούμε να παρέμβουμε- είναι εφαρμόσιμο”. Πρόληψη της σοβαρής προεκλαμψίας, της νεφρικής ανεπάρκειας Οι βιολογικές αλλαγές που υποστηρίζουν την ανάπτυξη του εμβρύου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχουν μεγάλο αντίκτυπο στο κυκλοφορικό σύστημα της μητέρας. Η αρτηριακή πίεση αρχικά πέφτει και στη συνέχεια αυξάνεται στα προ της εγκυμοσύνης επίπεδα μέχρι το τρίτο τρίμηνο. Αυτό σημαίνει ότι η υπέρταση διαφεύγει εύκολα, ειδικά αν από τον ιατρικό φάκελο της ασθενούς λείπει η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης πριν από την εγκυμοσύνη. Ο όγκος αίματος της μητέρας αυξάνεται επίσης κατά 50%, πράγμα που σημαίνει ότι το αίμα της εγκύου γίνεται πιο αραιό. Κάθε χιλιοστόλιτρο έχει λιγότερη αιμοσφαιρίνη, την πρωτεΐνη του αίματος που μεταφέρει οξυγόνο- πέρα από ένα ορισμένο όριο, αυτή η αραίωση χαρακτηρίζεται ως αναιμία. Τα νέα ερευνητικά ευρήματα υποδεικνύουν έντονα ότι η αναιμία και η υπέρταση πρέπει να παρακολουθούνται και να αντιμετωπίζονται όταν είναι απαραίτητο. Η μελέτη για την υπέρταση ανέλυσε ιατρικά αρχεία και αρχεία γεννήσεων για σχεδόν 8 εκατομμύρια εγκυμοσύνες που συνέβησαν στην Καλιφόρνια, το Μίσιγκαν, το Όρεγκον, την Πενσυλβάνια και τη Νότια Καρολίνα από το 2008 έως το 2020. Οι ερευνητές αξιολόγησαν τα ποσοστά χρόνιας υπέρτασης για το σύνολο της ομάδας και μεταξύ των μελών διαφορετικών φυλετικών και εθνοτικών ομάδων.
Υπολόγισαν πόσο συνέβαλε η χρόνια υπέρταση, για όλους τους συμμετέχοντες στη μελέτη, στη συχνότητα εμφάνισης διαφόρων επιπλοκών κατά τη γέννηση που πιστεύεται ότι συνδέονται με την υψηλή αρτηριακή πίεση: σοβαρή προεκλαμψία ή εκλαμψία (υψηλή αρτηριακή πίεση που μπορεί να οδηγήσει σε επιληπτικές κρίσεις), αποκόλληση πλακούντα (πρόωρη αποκόλληση του πλακούντα από το τοίχωμα της μήτρας), αιμορραγία μετά τον τοκετό, εγκεφαλικό επεισόδιο (εγκεφαλικό επεισόδιο), πνευμονικό οίδημα (επικίνδυνη συσσώρευση υγρού στους πνεύμονες), οξεία νεφρική ανεπάρκεια και όλες οι σοβαρές επιπλοκές κατά τη γέννηση μετρημένες μαζί.Από τις εγκυμοσύνες που αναλύθηκαν, το 2,1% επηρεάστηκε από χρόνια υπέρταση. Οι ασθενείς με χρόνια υπέρταση είχαν πολύ περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν αρκετές επιπλοκές κατά την εγκυμοσύνη και τη γέννηση από ό,τι εκείνες που δεν την είχαν. Είχαν 10 φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν σοβαρή προεκλαμψία ή εκλαμψία, σχεδόν έξι φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν οξεία νεφρική ανεπάρκεια και σχεδόν πέντε φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν πνευμονικό οίδημα, για παράδειγμα. Για όλες τις εγκυμοσύνες, οι ερευνητές εκτίμησαν ότι η χρόνια υπέρταση εξηγούσε σχεδόν το ένα τέταρτο όλων των περιπτώσεων σοβαρής προεκλαμψίας και εκλαμψίας, το 13,6% των περιπτώσεων οξείας νεφρικής ανεπάρκειας και το 10,7% των περιπτώσεων πνευμονικού οιδήματος. Ο επιπολασμός της υπέρτασης διέφερε ανάλογα με τις φυλετικές και εθνοτικές ομάδες, με τους πληθυσμούς των μαύρων (5,1%), των ιθαγενών της Χαβάης/Ειρηνικού (2,9%) και των ιθαγενών της Αμερικανικής Ινδιάνικης-Αλάσκα (2,5%) να παρουσιάζουν μεγαλύτερη υπέρταση από τον μέσο όρο του πληθυσμού. Η χρόνια υπέρταση συνέβαλε περισσότερο στις σοβαρές μαιευτικές επιπλοκές και την οξεία νεφρική ανεπάρκεια στους πληθυσμούς των μαύρων και των ιθαγενών της Χαβάης-Νησιών του Ειρηνικού και λιγότερο στους λευκούς πληθυσμούς, σύμφωνα με τη μελέτη.
Τα ποσοστά αναιμίας αυξάνονται για όλους
Η μελέτη για την αναιμία εξέτασε περίπου 4 εκατομμύρια εγκυμοσύνες και γεννήσεις στην Καλιφόρνια από το 2011 έως το 2020. Οι έγκυες ασθενείς με κληρονομικές μορφές αναιμίας (γενετικές ασθένειες που επηρεάζουν τον σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων) δεν συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη, επειδή οι ερευνητές ήθελαν να εστιάσουν στην αναιμία έλλειψης σιδήρου, η οποία μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη βελτίωση της διατροφής ή τη λήψη συμπληρωμάτων σιδήρου. Οι ανάγκες του αναπτυσσόμενου εμβρύου συχνά εξαντλούν τα αποθέματα σιδήρου της μητέρας, καθιστώντας τη διατροφική αναιμία κοινό πρόβλημα για τις έγκυες γυναίκες σε όλον τον κόσμο. Οι ασθενείς ταξινομήθηκαν ως ασθενείς με αναιμία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης με βάση τις τρέχουσες κατευθυντήριες γραμμές των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, οι οποίες είναι ίδιες για όλες τις φυλές. Οι επιστήμονες εξέτασαν τις σχέσεις μεταξύ αναιμίας, φυλής και ποικίλων επιπλοκών κατά τη γέννηση. Η αναιμία κατά την εγκυμοσύνη ήταν συχνή, αν και τα ποσοστά αναιμίας διέφεραν ανάλογα με τη φυλή: Επηρεάζει το 21,6% των μαύρων, το 18,2% των νησιωτών του Ειρηνικού, το 14,1% των Αμερικανών Ινδιάνων/Ιθαγενών της Αλάσκα, το 14% των πολυφυλετικών, το 12,6% των ισπανόφωνων, το 10,6% των Ασιατών και το 9,6% των λευκών εγκύων ασθενών. Η αναιμία αυξήθηκε απότομα κατά τη διάρκεια της περιόδου μελέτης για όλες τις φυλετικές/εθνοτικές ομάδες, διπλασιάζοντας έως τριπλασιάζοντας σε όλες τις ομάδες. Οι ασθενείς με αναιμία είχαν πολύ περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν σοβαρές επιπλοκές κατά τη γέννηση από ό,τι εκείνες χωρίς αναιμία. Αυτές οι επιπλοκές παρατηρήθηκαν στο 6,5% των ασθενών με αναιμία από τα νησιά του Ειρηνικού, ακολουθούμενες από τους Ινδιάνους/Ιθαγενείς της Αλάσκα (6,3%), τους μαύρους (5,1%), τους ισπανόφωνους (4,6%), τους πολυφυλετικούς (4,2%), τους Ασιάτες (3,8%) και τους λευκούς (3,4%) ασθενείς με αναιμία. Για τις γυναίκες χωρίς αναιμία, το ποσοστό σοβαρών επιπλοκών κατά τη γέννηση κυμαινόταν από 1% έως 1,8% μεταξύ των διαφόρων φυλετικών ομάδων. Η αναιμία εξηγούσε περίπου το 20% του κινδύνου σοβαρών επιπλοκών κατά τη γέννηση -ιδιαίτερα αιμορραγία που απαιτούσε μετάγγιση αίματος- μεταξύ των πολυφυλετικών μητέρων, των μαύρων μητέρων και των ισπανόφωνων μητέρων, και περίπου το 16% του κινδύνου στις μητέρες των Ινδιάνων της Αμερικής, των ιθαγενών της Αλάσκα και των νησιωτών του Ειρηνικού. “Περίπου μία στις πέντε ή μία στις έξι περιπτώσεις σοβαρών επιπλοκών κατά τη γέννηση οφείλεται σε αναιμία”, δήλωσε η Igbinosa. “Αυτό ξεχώριζε πραγματικά”. Η ομάδα του Igbinosa διεξάγει μια μελέτη στην οποία παίρνει συνεντεύξεις από μαύρες γυναίκες που είχαν αναιμία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης για να αποκτήσει μια καλύτερη εικόνα της θεραπείας που έλαβαν, αν έλαβαν. “Πρέπει να καταλάβουμε περισσότερα σε επίπεδο πληθυσμού: Ποια είναι η πρόσβασή σας σε υγιεινή διατροφή κατά την εγκυμοσύνη; Σας ενημέρωσαν για τη διάγνωση της αναιμίας σας και σας παρείχαν γενικές πληροφορίες για την αναιμία στην εγκυμοσύνη; Τι σας προσφέρθηκε;”, δήλωσε η ίδια. “Η αναιμία μπορεί να προληφθεί και να θεραπευτεί και νομίζω ότι η συζήτηση με τις κοινότητες που πλήττονται δυσανάλογα από την αναιμία είναι αναπόσπαστο στοιχείο για την παροχή λύσεων”.