Τον κώδωνα του κινδύνου για την γρίπη των πτηνών κρούουν οι επιστήμονες.
Σε πρόσφατο σεμινάριο η Jennifer Nuzzo, διευθύντρια του Κέντρου Πανδημιών στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Brown δήλωσε: «Τη στιγμή που θα μάθουμε ότι κάποιος μετέδωσε τον ιό της γρίπης των πτηνών H5N1 σε κάποιον άλλον σχετικά εύκολα, τότε θα έχουμε μια νέα πανδημία και θα είναι σε όλο τον κόσμο, πιθανώς μέσα σε λίγες εβδομάδες».
Ο φόβος είναι πως με την αλλαγή εποχής ο ιός της γρίπης των πτηνών H5N1 μπορεί να γίνει πιο επικίνδυνος, δεδομένου ότι τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες βρίσκονται σε κίνηση και άλλοι ιοί της γρίπης, ενώ κάθε νέος ξενιστής δίνει στον ιό την ευκαιρία να γίνει καλύτερος στο να μολύνει ανθρώπους.
«Για να είμαστε ξεκάθαροι, δεν έχουμε μέχρι στιγμής καμία ένδειξη ότι ο ιός αυτός μπορεί να μολύνει εύκολα ανθρώπους ή ότι μπορεί να εξαπλώνεται μεταξύ των ανθρώπων εύκολα και με διαρκή τρόπο», ανέφερε η Δρ Nuzzo, εξηγώντας πως «αν είχε αυτές τις ικανότητες, θα είχαμε ήδη πανδημία».
Οι επιστήμονες εκφράζουν αυτήν την ανησυχία, καθώς προσπαθούν να λύσουν το μυστήριο του πώς ένας άνθρωπος στο Μιζούρι, ο οποίος δεν είχε καμία επαφή με ζώα, μολύνθηκε από έναν τύπο γρίπης των πτηνών.
Οι εξετάσεις στο Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας της Πολιτείας του Μιζούρι επιβεβαίωσαν ότι ο άνθρωπος είχε έναν ασυνήθιστο υπότυπο της γρίπης Η5. Φέτος, εν τω μεταξύ, έχουν αναφερθεί σε ανθρώπους στις ΗΠΑ άλλες 13 λοιμώξεις από H5. Και, εκτός από το κρούσμα στο Μιζούρι, όλες αφορούσαν εργαζόμενους σε αγροκτήματα που είχαν έρθει σε άμεση επαφή με μολυσμένα πτηνά ή αγελάδες.
Την ίδια στιγμή, ο ιός της γρίπης των πτηνών A(H5N1) ανιχνεύθηκε στα λύματα 10 πόλεων του Τέξας από ερευνητές του UTHealth Houston και του Baylor College of Medicine.
Μέχρι τον Μάρτιο του 2024, ο H5N1 δεν είχε ανιχνευθεί σε κανένα από τα 1.337 δείγματα λυμάτων που είχε αναλύσει η ομάδα. Αλλά από τις 4 Μαρτίου έως τις 15 Ιουλίου, ο H5N1 ανιχνεύθηκε σε 10 στις 10 πόλεις, 22 στις 23 περιοχές και σε 100 από τα 399 δείγματα.
Μέχρι στιγμής, η κατάσταση δεν φαίνεται επικίνδυνη. Το φθινόπωρο, όμως, είναι η περίοδος που τα κοπάδια αρχίζουν να μετακινούνται, αλλάζοντας τόπο βοσκής. Και η μετακίνηση των βοοειδών θα μπορούσε να δώσει στον ιό H5N1 περισσότερες ευκαιρίες εξάπλωσης.
Το αμερικανικό υπουργείο Γεωργίας έχει δώσει εντολή να ελέγχονται οι αγελάδες γαλακτοπαραγωγής πριν ταξιδέψουν από την μία πολιτεία στην άλλη, αλλά δεν υπάρχει η ίδια απαίτηση και για τα βοοειδή που μετακινούνται εντός των συνόρων της ίδιας πολιτείας. Επιπλέον, ο έλεγχος είναι δειγματοληπτικός για τα μεγάλα κοπάδια (δεν ελέγχονται όλα τα ζώα) και υπάρχει η ανησυχία ότι αγελάδες που έχουν μεν μολυνθεί αλλά δεν έχουν συμπτώματα μπορεί να μετακινηθούν χωρίς να το πάρει κανείς είδηση.
Ο Adam Kucharski, καθηγητής επιδημιολογίας λοιμωδών νοσημάτων στη Σχολή Τροπικής Υγιεινής του Λονδίνου, λέει ότι οι ιοί που προκαλούν πανδημίες εμφανίζονται σταδιακά. Στο πρώτο στάδιο, μολύνουν τα ζώα και δημιουργούν μια δεξαμενή. Στο δεύτερο, οι λοιμώξεις των ζώων προκαλούν μεμονωμένες λοιμώξεις στον άνθρωπο. Στο τρίτο, οι λοιμώξεις προκαλούν τοπικές εστίες ανθρώπινων λοιμώξεων. Και η ευρεία μετάδοση από τον ένα άνθρωπο στον άλλο έρχεται στο τέταρτο στάδιο.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η επιδημία του Η5Ν1 στις ΗΠΑ βρίσκεται αυτήν τη στιγμή στο δεύτερο στάδιο. Και σε αυτό το στάδιο, επισημαίνει, μπορεί να υπάρξει η πιο αποτελεσματική παρέμβαση.
Παραπέμπει, μάλιστα, σε μια έξαρση του H7N9 το 2013 όπου τα μέτρα λειτούργησαν. Οι άνθρωποι άρχισαν να κολλούν αυτή τη γρίπη από τις αγορές ζωντανών πουλερικών στην Κίνα. Οι αγορές έκλεισαν και η μετάδοση του ιού σταμάτησε.