Γλυκοκινάση: Η παχυσαρκία αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για μεταβολικές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένης της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος και του διαβήτη τύπου 2. Έχει αναφερθεί ότι η μη αλκοολική λιπώδης ηπατική νόσος διπλασιάζει την πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, ανεξάρτητα από την παχυσαρκία και άλλους μεταβολικούς παράγοντες κινδύνου. Επιπλέον, περίπου το ένα πέμπτο του παγκόσμιου πληθυσμού πάσχει από μη αλκοολική λιπώδη ηπατική νόσο και το 56% αυτών των ατόμων έχει διαγνωστεί με διαβήτη τύπου 2.
Ο αριθμός των ασθενών που διαγιγνώσκονται και με τις δύο παθήσεις αναμένεται να αυξάνεται συνεχώς. Πρόσφατα, οι ενεργοποιητές της γλυκοκινάσης (GKAs) αναδείχθηκαν ως μια σημαντική ανακάλυψη στη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2. Τα φάρμακα που κυκλοφορούν στο εμπόριο, όπως η δορζαγλιατίνη, έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά στη μείωση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα. Ωστόσο, οι γλυκοκινάσες GKAs μπορεί να διαταράξουν το μεταβολισμό των λιπιδίων, οδηγώντας σε συσσώρευση λίπους στο ήπαρ. Κατά συνέπεια, απαιτούνται περισσότερες έρευνες για να διαπιστωθεί η ασφάλεια των γλυκοκινασών GKAs σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 που πάσχουν επίσης από μη αλκοολική λιπώδη ηπατική νόσο. Επιπλέον, η σχέση μεταξύ της ηπατικής ενεργοποίησης της γλυκοκινάσης και της απόκρισης στρες του ενδοπλασματικού δικτύου παραμένει ασαφής. Χρειάζονται περαιτέρω μελέτες για τη διευκρίνιση αυτής της σχέσης. Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Περιοδικό “Έρευνα για το Ήπαρ” (Liver Research), μια ερευνητική ομάδα στην Κίνα διαπίστωσε ότι οι γλυκοκινάσες GKAs βελτίωσαν την ανοχή στη γλυκόζη και την ευαισθησία στην ινσουλίνη. Ωστόσο, οι γλυκοκινάσες GKAs προκάλεσαν επίσης ηπατική συσσώρευση λιπιδίων αυξάνοντας την έκφραση λιπογόνων γονιδίων, τα οποία στη συνέχεια ενεργοποίησαν το ηπατικό σηματοδοτικό μονοπάτι PERK-UPR. “Δημιουργήσαμε ένα μοντέλο ποντικού με παχυσαρκία που προκαλείται από δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά για να μελετήσουμε την επίδραση της θεραπείας με γλυκοκινάση GKA στον μεταβολισμό της γλυκόζης και των λιπιδίων σε παχύσαρκα ποντίκια. Στη συνέχεια αξιολογήσαμε την επίδραση της θεραπείας με γλυκοκινάση GKA στον μεταβολισμό της γλυκόζης σε παχύσαρκα ποντίκια που προκλήθηκαν από δίαιτα χρησιμοποιώντας τεστ ανοχής στη γλυκόζη και την ινσουλίνη”, εξήγησε η Nan Cai, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Τα ευρήματα της ομάδας έδειξαν ότι η γλυκοκινάση GKA ενίσχυσε την ανοχή στη γλυκόζη βελτιώνοντας τόσο τη λειτουργία των β κυττάρων των νησιδίων όσο και τη σηματοδότηση της ινσουλίνης. Επιπλέον, η γλυκοκινάση GKA επιδείνωσε τη συσσώρευση ηπατικών λιπιδίων σε παχύσαρκα ποντίκια που προκλήθηκαν από δίαιτα, όπως καταδείχθηκε με χρώση αιματοξυλίνης και ηωσίνης, χρώση Oil Red O και ηλεκτρονική μικροσκοπία διέλευσης. Αυτή η συσσώρευση προκάλεσε ηπατικές παθολογικές αλλαγές. Συνολικά, η μελέτη κατέδειξε ότι ενώ η ενεργοποίηση της γλυκοκινάσης βελτιώνει την ανοχή στη γλυκόζη σε ποντίκια με παχυσαρκία που προκαλείται από δίαιτα, προκαλεί επίσης συσσώρευση ηπατικών λιπιδίων που ενεργοποιεί το μονοπάτι PERK-UPR. Τα ευρήματα παρέχουν μια θεωρητική βάση και αναφορά για την εφαρμογή των γλυκοκινασών GKAs στην εξατομικευμένη θεραπεία χρόνιων ασθενειών όπως ο διαβήτης τύπου 2 και η μη αλκοολική λιπώδης ηπατική νόσος.