Η μέτρηση του βάρους του σώματος, χρησιμοποιώντας τον Δείκτη Μάζας Σώματος (Δ.Μ.Σ.) (Body Mass Index -B.M.I.) δείχνει την θνησιμότητα του ανθρώπου από όλες τις αιτίες .
Σχετικές πληροφορίες δίνει στο www.Life2day.gr η Γεωργία Καπώλη, MSc–Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος.
Επιστημονική Διευθύντρια ΑΠΙΣΧΝΑΝΣΙΣ – ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ,Νεμέα Κορινθίας-Αντιπρόεδρος Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας.
Συγκεκριμενα,ο Δ.Μ.Σ. μας δείχνει αν κάποιος έχει βάρος χαμηλότερο του φυσιολογικού, ή είναι φυσιολογικός ή υπέρβαρος ή παχύσαρκος.Για τον υπολογισμό του διαιρούμε το βάρος (σε κιλά) με το τετράγωνο του ύψους (σε μέτρα). Για παράδειγμα, ένα άτομο το οποίο έχει ύψος 1,80μ και βάρος 75 κιλά έχει δείκτη μάζα σώματος 80 δια 1,80 στο τετράγωνο, δηλαδή 3.24 kgr/m2.
Ανάλογα με τα αποτελέσματα του υπολογισμού τα άτομα κατατάσσονται σε μία από τις παρακάτω κατηγορίες
| Βαθμός Παχυσαρκίας | ΒΜΙ |
| Ελλιποβαρής | < 18.5 |
| Φυσιολογικός | 18.5 – 24.9 |
| Υπέρβαρος | 25 – 29.9 |
| 1ος Βαθμός Παχυσαρκίας | 30 – 34.9 |
| 2ος Βαθμός Παχυσαρκίας | 35 – 39.9 |
| 3ος Βαθμός Παχυσαρκίας | > 40 |
*Oι παραπάνω κατηγορίες δεν ισχύουν για παιδιά και εφήβους (γι’ αυτούς, χρησιμοποιούνται οι λεγόμενες καμπύλες ανάπτυξης)
B) Ποια η σημασία του ΔΜΣ;
Η σημασία αυτού του δείκτη είναι η εκθετική του σχέση με τον γενικό δείκτη θνησιμότητας από όλες τις αιτίες. Όσο μεγαλώνει ΔΜΣ αυξάνει και ο κίνδυνος για καρδιαγγειακές επιπλοκές, της Υπέρτασης, του Διαβήτη και της Νεφρικής Νόσου. Ο μικρότερος κίνδυνος για την υγεία παρουσιάζεται όταν ο ΔΜΣ είναι στο φάσμα από 20-25, ενώ ο μεγαλύτερος κίνδυνος όταν είναι πάνω από 40.
Δεν θα μπορούσαμε να μην αναφέρουμε ότι ο ΔΜΣ δεν έχει ακρίβεια σε όλες τις πληθυσμιακές ομάδες ανθρώπων (π.χ. όταν αναφερόμαστε σε κοντόσωμους ενήλικες, οι οποίοι είναι μυώδεις ή σε ψηλόσωμες γυναίκες με χαμηλό βάρος ή ακόμη όταν έχουμε να κάνουμε με ασθενείς ή αθλητές). Επίσης, ο ΔΜΣ δεν μπορεί να μας προσδιορίσει ποσοτικά το μέγεθος του κινδύνου ή να προσδιορίσει με ακρίβεια το ποια πάθηση θα προκύψει.
Γ) Περίμετρος μέσης (Waist Circumference)
Η Περίμετρος Μέσης (ΠΜ), (ή WC-Waist Circumference) σε συνδυασμό με το ΔΜΣ, μας προσφέρει ένα χρήσιμο χαρακτηριστικό, το οποίο συνδέεται άμεσα με τον κίνδυνο υγείας ενός ατόμου εξαιτίας της παχυσαρκίας.
Η Περίμετρος Μέσης (ΠΜ) είναι ένας δείκτης του λίπους το οποίο είναι συγκεντρωμένο στην κοιλιακή χώρα. Αυξημένο λίπος στο σώμα, από τη μέση και πάνω – ο γνωστός σωματότυπος «μήλο» – σχετίζεται με μεγαλύτερο κίνδυνο για την υγεία του ατόμου σε σχέση με το λίπος το αποθηκευμένο στη περιφέρεια και στο κάτω μέρος του σώματος (σωματότυπος «αχλαδιού»). Όταν η ΠΜ ξεπερνά τα 102 εκ. και τα 88 εκ. σε άνδρες και σε γυναίκες αντίστοιχα, τότε υπάρχει πολύ αυξημένος κίνδυνος για επιπλοκές στην υγεία του ατόμου όπως διαβήτη, καρδιολογικά προβλήματα και υπέρταση. Γενικά, ο κίνδυνος για προβλήματα υγείας είναι αυξημένος εφόσον η ΠΜ ξεπερνά τις αναφερόμενες τιμές (βλ.πίνακας 2). Επίσης, αν ο ΔΜΣ ενός ατόμου είναι σε φυσιολογικά επίπεδα και υπάρχει αυξημένη περίμετρος μέσης, αυτό υποδηλώνει κάποιο βαθμό κινδύνου για την υγεία του ατόμου.
| ΆΝΤΡΕΣ | ΓΥΝΑΙΚΕΣ | ||||
| Περίμετρος μέσης | Αναλογία Περιμέτρου Μέσης προς Περίμετρο Ισχύων | Περίμετρος μέσης | Αναλογία Περιμέτρου Μέσης προς Περίμετρο Ισχύων | ||
| ΚΙΝΔΥΝΟΣ | ΧΑΜΗΛΟΣ | < 94 | < 0,9 | < 80 | 0,75 |
| ΜΕΤΡΙΟΣ | 94 – 102 | 0,9 – 1,0 | 80 – 88 | 0,75 – 0,85 | |
| ΜΕΓΑΛΟΣ | >102 | >1,0 | > 88 | >0,85 | |
Αναλογία Περιμέτρου Μέσης προς Περίμετρο Ισχύων (Waist Hip Ratio – WHR)
Ο λόγος Περίμετρος Μέσης προς Περίμετρο Ισχίων (WHR) δείχνει τη σχετική κατανομή λίπους στους ενήλικες και των κίνδυνο νόσων.
Η αναλογία υπολογίζεται ως περίμετρος μέσης (εκ.)/ περίμετρο ισχίων (εκ.). Η περίμετρος της μέσης αποτελεί τη μικρότερη περίμετρο της κοιλιακής χώρας ( η φυσική μέση) και η περίμετρος των ισχίων αποτελεί τη μεγαλύτερη περίμετρο στην περιοχή των γλουτών.
WHR = Περίμετρος μέσης (cm)/ Περίμετρος ισχίων (cm)
Ο κίνδυνος ανάπτυξης νόσων σε σχέση με τo WHR είναι αυξημένος στους άντρες με WHR > 1,0 και σε γυναίκες με WHR > 0,85.