Ο υπερβολικός χρόνος οθόνης έχει γίνει μια διαδεδομένη ανησυχία στη σημερινή ψηφιακή εποχή, ειδικά όταν πρόκειται για τον αντίκτυπό του στην ανάπτυξη των μικρών παιδιών. Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο JAMA Pediatrics τονίζει ότι η εκτεταμένη έκθεση στην οθόνη κατά τη βρεφική ηλικία μπορεί να οδηγήσει σε αναπτυξιακές καθυστερήσεις στην επικοινωνία, στις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων και στην κοινωνική αλληλεπίδραση.
Υπερβολική χρήση οθόνης από παιδιά
Η έρευνα, με επικεφαλής Ιάπωνες επιστήμονες, επικεντρώθηκε στις συνήθειες του χρόνου οθόνης των παιδιών ηλικίας 1 έτους και στα επακόλουθα αναπτυξιακά αποτελέσματα στις ηλικίες 2 και 4 ετών. Τα ευρήματα έδειξαν ότι όταν τα μωρά εκτίθενται σε οθόνες για περισσότερες από τέσσερις ώρες την ημέρα, παρουσίασαν καθυστερήσεις στην ικανότητά τους να επικοινωνούν αποτελεσματικά και να επιλύουν προβλήματα. Επιπλέον, οι λεπτές κινητικές και κοινωνικές δεξιότητες επηρεάστηκαν επίσης στην ηλικία των 2 ετών, αν και το χάσμα κοινωνικών δεξιοτήτων φαινόταν να εξαφανίζεται μέχρι την ηλικία των 4 ετών.
Η μελέτη δεν έκανε διαφοροποίηση μεταξύ ψυχαγωγικού περιεχομένου και εκπαιδευτικού υλικού στις οθόνες, αφήνοντας χώρο για περαιτέρω διερεύνηση των διαφορετικών επιπτώσεών τους στην ανάπτυξη του παιδιού.
Ωστόσο, ειδικοί όπως ο David Lewkowicz, αναπτυξιακός ψυχολόγος στο Κέντρο Μελέτης Παιδιών του Yale, προτείνουν ότι δεν είναι μόνο οι ίδιες οι οθόνες αλλά αυτό που αντικαθιστούν το πιο σημαντικό αντίκτυπο. Οι πρόσωπο με πρόσωπο αλληλεπιδράσεις μεταξύ γονέων και μωρών διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στη γλωσσική ανάπτυξη, καθώς οι εκφράσεις του προσώπου, ο τόνος της φωνής και τα σωματικά στοιχεία παρέχουν ουσιαστικές πληροφορίες και νόημα. Τέτοιες αλληλεπιδράσεις είναι λιγότερο πιθανό να συμβούν όταν ένα παιδί ασχολείται με μια οθόνη.
Η μελέτη βρήκε επίσης συσχετίσεις μεταξύ του μεγάλου χρόνου οθόνης και ορισμένων δημογραφικών παραγόντων μεταξύ των γονέων. Οι μητέρες με μικρότερη ηλικία, λιγότερη εκπαίδευση, χαμηλότερο εισόδημα και πρωτογενείς εμπειρίες ανατροφής είχαν περισσότερες πιθανότητες να κάνουν μωρά με αυξημένο χρόνο οθόνης. Αυτές οι μητέρες ήταν επίσης πιο επιρρεπείς στο να εμφανίσουν επιλόχεια κατάθλιψη, κάτι που θα μπορούσε να επηρεάσει περαιτέρω τις επιλογές των γονέων και τις συνήθειες του χρόνου προβολής.
Ενώ οι ειδικοί συμβουλεύουν να μην εξαλειφθεί εντελώς ο χρόνος οθόνης για τα μωρά, τονίζουν τη σημασία της μετριοπάθειας και της διατήρησης μιας ισορροπίας μεταξύ της ψηφιακής έκθεσης και των αλληλεπιδράσεων στην πραγματική ζωή. Αντί να επικεντρώνονται αποκλειστικά στους περιορισμούς του χρόνου οθόνης, η ενθάρρυνση των γονέων να συμμετέχουν σε συνεπείς αλληλεπιδράσεις πρόσωπο με πρόσωπο, να συζητούν και να παίζουν με τα παιδιά τους μπορεί να συμβάλει στην υγιή ανάπτυξη.
Συμπερασματικά, η μελέτη υπογραμμίζει τους πιθανούς κινδύνους που σχετίζονται με τον υπερβολικό χρόνο οθόνης κατά τη βρεφική ηλικία και τον αντίκτυπό του στα αναπτυξιακά ορόσημα. Καθώς η τεχνολογία συνεχίζει να διαμορφώνει τη σύγχρονη ζωή, η εύρεση τρόπων για την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ της ψηφιακής δέσμευσης και των ουσιαστικών ανθρώπινων αλληλεπιδράσεων καθίσταται ζωτικής σημασίας για την προώθηση της υγιούς ανάπτυξης των παιδιών.