Η πανδημία έχει δημιουργήσει ένα εχθρικό περιβάλλον για τις εγκύους και τα μωρά τους. Τα επίπεδα άγχους στις μέλλουσες μητέρες έχουν εκτοξευθεί στα ύψη. Οι έγκυες γυναίκες με Covid έχουν 5 φορές περισσότερες πιθανότητες από τις μη μολυσμένες έγκυες να χρειαστούν εντατική θεραπεία και 22 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν. Οι μολυσμένες μητέρες έχουν 4 φορές περισσότερες πιθανότητες να γεννήσουν νεκρό παιδί. Ωστόσο, μερικές από τις μεγαλύτερες απειλές της πανδημίας για την υγεία των βρεφών μπορεί να μην είναι εμφανείς για χρόνια ή και δεκαετίες. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα μωρά των μητέρων που έχουν μολυνθεί από την Covid έχουν 60% περισσότερες πιθανότητες να γεννηθούν πολύ πρόωρα, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο βρεφικής θνησιμότητας και μακροχρόνιων αναπηριών όπως η εγκεφαλική παράλυση, το άσθμα και η απώλεια ακοής.
Ποια προβλήματα αναπτύσσονται σε μητέρες και βρέφη;
Μελέτες έχουν συνδέσει τον πυρετό και τη μόλυνση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης με αναπτυξιακές και ψυχιατρικές καταστάσεις όπως ο αυτισμός, η κατάθλιψη και η σχιζοφρένεια. “Ορισμένες από αυτές τις καταστάσεις δεν εμφανίζονται μέχρι τη μέση παιδική ηλικία ή την πρώιμη ενήλικη ζωή, αλλά έχουν την προέλευσή τους στην εμβρυϊκή ζωή”, δήλωσε η Δρ. Ευδοκία Αναγνώστου, νευρολόγος και καθηγήτρια παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο. Για τα έμβρυα που εκτίθενται στην Covid, ο μεγαλύτερος κίνδυνος συνήθως δεν είναι ο ίδιος ο κορωνοϊός, αλλά το ανοσοποιητικό σύστημα της μητέρας. Τόσο οι σοβαρές λοιμώξεις Covid όσο και το στέλεχος της πανδημίας μπορούν να εκθέσουν τα έμβρυα σε επιβλαβή φλεγμονή, η οποία μπορεί να συμβεί όταν το ανοσοποιητικό σύστημα της μητέρας καταπολεμά έναν ιό ή όταν οι ορμόνες του στρες στέλνουν ασταμάτητα σήματα συναγερμού.
Η προγεννητική φλεγμονή “αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται ο εγκέφαλος και, ανάλογα με το χρόνο της λοίμωξης, μπορεί να αλλάξει τον τρόπο ανάπτυξης της καρδιάς ή των νεφρών”, είπε η Δρ. Αναγνώστου. Αν και οι υγειονομικοί αξιωματούχοι έχουν συστήσει ανεπιφύλακτα τα εμβόλια κατά του Covid για εγκύους, μόνο το 35% είναι πλήρως εμβολιασμένο. Τουλάχιστον 150.000 έγκυες έχουν διαγνωστεί με Covid. Περισσότερες από 25.000 έχουν νοσηλευτεί και 249 έχουν πεθάνει, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων. Αν και τα περισσότερα μωρά θα είναι καλά, ακόμη και μια μικρή αύξηση του ποσοστού των παιδιών με ειδικές ιατρικές ή εκπαιδευτικές ανάγκες θα μπορούσε να έχει μεγάλη επίδραση στον πληθυσμό, δεδομένου του τεράστιου αριθμού των λοιμώξεων από την Covid, είπε η Αναγνώστου.
Τα καλά νέα για τον κορωνοϊό είναι ότι σπάνια διαπερνά τον πλακούντα, το όργανο που έχει ως αποστολή να προστατεύει ένα αναπτυσσόμενο έμβρυο από μολύνσεις και να του παρέχει οξυγόνο. Έτσι οι μαμάδες με Covid σπάνια δίνουν τον ιό στα παιδιά τους πριν τη γέννηση. Αυτό είναι σημαντικό, επειδή ορισμένοι ιοί που μολύνουν άμεσα το έμβρυο, όπως ο Ζίκα, μπορούν να προκαλέσουν καταστροφικό τοκετό. Ωστόσο, μελέτες υποδεικνύουν επίσης ότι η φλεγμονή από τη λοίμωξη Covid της μητέρας μπορεί να τραυματίσει τον πλακούντα. Η βλάβη του πλακούντα μπορεί επίσης να οδηγήσει σε προεκλαμψία, μια σοβαρή επιπλοκή της εγκυμοσύνης που μπορεί να προκαλέσει αύξηση της αρτηριακής πίεσης της μητέρας.