Τριτοβάθμια Εκπαίδευση: Πώς λειτουργούν τα ιδιωτικά πανεπιστήμια παράλληλα με τα δημόσια σε Γαλλία και Ιαπωνία εξηγούν διεξοδικά στην εκπομπή «Συνδέσεις» στο ERTNEWS o Αντώνης Καραΐσκος, αναπληρωτής καθηγητής νομικής σε ιδιωτικό Πανεπιστήμιο στο Κιότο της Ιαπωνίας και ο Γιώργος Πρεβελάκης ομότιμος καθηγητής Γεωπολιτικής στη Σορβόννη, δημόσιο γαλλικό Πανεπιστήμιο.
Γαλλία: Δεν υπάρχει σαφής διάκριση δημόσιου και ιδιωτικού Πανεπιστημίου Όπως εξηγεί ο Γιώργος Πρεβελάκης «στη Γαλλία δεν υπάρχει σαφής διάκριση ιδιωτικού και δημόσιου Πανεπιστημίου. Η Σχολή Πολιτικών Επιστημών είναι ένα μείγμα δημόσιου και ιδιωτικού Πανεπιστημίου. Υπάρχουν δύο πανεπιστήμια της Καθολικής Εκκλησίας, το Καθολικό Πανεπιστήμιο της Λίλλης και το Καθολικό Πανεπιστήμιο της Λυών. Και βεβαίως υπάρχουν δύο περίφημα πανεπιστήμια εμπορικών σπουδών και management grande école και INSEAD . Αυτά τα πανεπιστήμια προέρχονται τρόπον τινά από κινήσεις της κοινωνίας των πολιτών πριν από πολλά χρόνια. Όπως διευκρινίζει: «Δεν έχουμε, δηλαδή, αυτή την πόλωση που βλέπουμε στην Ελλάδα ότι ή θα είναι δημόσιο ή θα είναι ιδιωτικό. Υπάρχει μια μεγάλη γκάμα και φυσικά και ως προς το καθαρά δημόσιο πανεπιστήμιο και εκεί πρέπει να διακρίνουμε τα πανεπιστήμια που είναι ιδρύματα τα οποία τρόπον τινά προσφέρουν πιο ανεβασμένο επίπεδο και είναι και πολύ πιο δύσκολη η είσοδος σε αυτά. Υπάρχουν δηλαδή πολλοί διαγωνισμοί για να μπούνε μέσα οι φοιτητές, οι οποίοι είναι πάρα πολύ απαιτητικοί». Για το κατά πόσο θα μπορούσαν φημισμένα γαλλικά Πανεπιστήμια, όπως το grande école και το INSEAD, φημισμένο για τη διοίκηση επιχειρήσεων να ιδρύσουν παραρτήματα στη χώρα μας απάντησε: «Προφανώς μπορούν να έρθουν, αλλά πρέπει να εξασφαλιστούν οι οικονομικές προϋποθέσεις γι αυτά. Το να δημιουργηθεί παράρτημα ενός πανεπιστημίου, δεν είναι απλή υπόθεση. Όπως διευκρίνισε, το παράρτημα της Σορβόννης στο Άμπου Ντάμπι, χρηματοδοτήθηκε σε μεγάλο βαθμό από το ίδιο το Άμπου Ντάμπι. Δεν έβαλε λεφτά η Σορβόννη. Αντιθέτως, η Σορβόννη εισπράττει χρήματα από αυτά. Θα πρέπει να το έχουμε υπόψη μας και στην Ελλάδα, ότι θα πρέπει να βρεθεί η χρηματοδότηση, η οποία, εφόσον τα πανεπιστήμια δεν πρέπει να είναι κερδοσκοπικά, θα πρέπει να προέλθει από την κοινωνία των πολιτών, δηλαδή από κάποιους δωρητές. Δεν βλέπω αλλιώς πώς μπορεί να γίνει».
Ποια τα κριτήρια εισαγωγής στα Πανεπιστήμια της Γαλλίας – «Οι σχολές επιλέγουν τους φοιτητές»
Σε σχέση με τα κριτήρια εισαγωγής στα ιδιωτικά πανεπιστήμια εκτίμησε πως «εγώ θεωρώ ότι πρέπει τα πανεπιστήμια να αποφασίζουν ποιους φοιτητές θα πάρουν και ποιους δεν θα πάρουν. Αυτό ισχύει στη Γαλλία. Για να μπει κανείς στη διαδικασία θα πρέπει να έχει πάρει το Baccalaureate, το οποίο είναι μια εξέταση που δεν συμπίπτει με το απολυτήριο. Eίναι μια εξέταση που εξασφαλίζει μια διάκριση ανάμεσα σε αυτούς που μπορούν να περάσουν στην ανώτερη, ανώτατη εκπαίδευση και αυτούς που δεν μπορούν. Από κει και πέρα, όμως, οι φοιτητές κάνουν αιτήσεις και οι σχολές επιλέγουν τους φοιτητές. Υπάρχει περιορισμένος αριθμός θέσεων και οι φοιτητές για να μπουν προετοιμάζονται ειδικά γι αυτές τις εξετάσεις δύο χρόνια πριν. Η είσοδος των φοιτητών δεν γίνεται με κριτήριο τι βαθμούς πήραν, αλλά με κριτήριο αν μπορεί αυτό το παιδί να κάνει σωστές σπουδές. Σε σχέση με την τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα υπογράμμισε: «Αυτό που πρέπει να κάνουμε όταν επιλέγουμε, είναι να βλέπουμε προς τα εμπρός, προς το μέλλον, όχι προς το παρελθόν».
Ιαπωνία: Ιδιωτικά το 75% των Πανεπιστημίων – Μεγαλύτερο το κύρος των δημόσιων Πανεπιστημίων σε σχέση με τα ιδιωτικά «Στην Ιαπωνία έχουμε δημόσια πανεπιστήμια, τα οποία μερικά από αυτά είναι κρατικά, μερικά ανήκουν σε οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και έχουμε και τα ιδιωτικά. Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια είναι περίπου το 75% του συνόλου. Τα δημόσια κρατικά και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης είναι περίπου ένα 22% και υπάρχουν και άλλα ιδρύματα» εξηγεί ο Αντώνης Καραΐσκος, αναπληρωτής καθηγητής νομικής σε ιδιωτικό Πανεπιστήμιο στο Κιότο. Όπως ενημερώνει: «Γενικά υπάρχει μια καθαρή ιεραρχία, δηλαδή, γενικά θεωρούνται τα δημόσια καλύτερα πανεπιστήμια και τα ιδιωτικά θεωρούνται στην ιεραρχία μετά από αυτά. Αλλά αυτό πάλι εξαρτάται από τον κλάδο τον οποίο επιδιώκει ο καθένας. Για παράδειγμα, αν κάποιος θέλει να γίνει δικηγόρος, υπάρχουν οι κρατικές εξετάσεις, που είναι πολύ δύσκολες με ποσοστό επιτυχίας 20 – 30%. Από την άλλη, αν κάποιος θέλει να γίνει γιατρός, είναι διαφορετικό το σύστημα. Οι εξετάσεις είναι τυπικές. Το ποσοστό επιτυχίας είναι πάνω από 95%, οπότε εκεί όντως ίσως να υπάρχουν κάποιες ανησυχίες για το επίπεδο της σχολής. Δηλαδή, μπορεί κάποιος που έχει μια οικονομική άνεση να διαλέξει ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο το οποίο δεν έχει καλή θέση στην ιεραρχία, είναι πιο εύκολα να εισαχθεί εκεί και μετά πιο εύκολα να γίνει γιατρός. Οπότε εξαρτάται και από το επάγγελμα που θα επιδιώξει αργότερα».
Δύο διαφορετικές εξετάσεις για εισαγωγή σε Ιαπωνικά Πανεπιστήμια – Γενικές και εξετάσεις σε κάθε σχολή
Όπως διευκρινίζει: «Στην Ιαπωνία έχουμε δύο εξετάσεις. Υπάρχουν οι κοινές εξετάσεις, οι εισαγωγικές, οι οποίες είναι κοινές για όλα τα πανεπιστήμια και παράλληλα η κάθε σχολή μάλλον έχει τις δικές της εξετάσεις. Δηλαδή, για εμάς αν θέλει κάποιος να βγει στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου μου, μπορεί να δώσει τις γενικές εξετάσεις και πρέπει να δώσει και τις δικές μας εξετάσεις». Και συμπληρώνει: «Υπάρχουν διάφοροι τρόποι εισαγωγής. Δηλαδή, υπάρχει ένας τρόπος εισαγωγής που εξαρτάται μόνον από τη βαθμολογία των κοινών εξετάσεων. Άλλες εξετάσεις οι οποίες συνδυάζουν τις βαθμολογίες κτλ. Και αυτό συμβαίνει σε όλα τα πανεπιστήμια, σε όλες τις σχολές».
Τα δίδακτρα στα δημόσια Πανεπιστήμια είναι τα μισά απ΄ό,τι στα ιδιωτικά
Σε σχέση με τα δίδακτρα που πληρώνουν οι φοιτητές στα Πανεπιστήμια ενημερώνει: «Το κίνητρο για ένα φοιτητή να επιδιώξει να μπει σε κρατικό πανεπιστήμιο είναι αφενός το κύρος, γιατί όπως γενικά τα κρατικά θεωρούνται καλύτερα υψηλότερου επιπέδου, αλλά υπάρχει και το κίνητρο αυτό που αναφέρατε, που έχει να κάνει με τα δίδακτρα που καταβάλλουν οι φοιτητές, τα οποία στα κρατικά πανεπιστήμια είναι περίπου τα μισά σε σχέση με αυτά των ιδιωτικών. Δηλαδή σε ιδιωτικά πανεπιστήμια κατά μέσον όρο τα ετήσια δίδακτρα είναι περίπου 7.000 ευρώ. Εξαρτάται από την ισοτιμία βέβαια. Στα δημόσια είναι περίπου 3.500 ευρώ τον χρόνο». Πολύ διαφορετικές οι γενικές εξετάσεις εισαγωγής στα Πανεπισμήμια της Ιαπωνίας απ΄ό,τι στην Ελλάδα – Ερωτήσεις κρίσεως και όχι απομνημόνευση και αναπαραγωγή Για τον τρόπο εισαγωγής στα Πανεπιστήμια της Ιαπωνίας, κάνοντας μια αντιπαραβολή με αυτό που γίνεται στην χώρα μας είπε: «Στις εξετάσεις που υπάρχουν ήδη στην Ελλάδα προστίθενται εξετάσεις από κάθε σχολή και κάθε πανεπιστήμιο, κρατικό ή ιδιωτικό. Γενικά τα κρατικά ή δημόσια πανεπιστήμια ζητούν απαραίτητα να έχει δώσει κάποιος τις κεντρικές εξετάσεις, οπότε και δίνουν μεγάλη βάση στον βαθμό αυτό, αλλά παράλληλα συνδυάζουν και τη βαθμολογία που λαμβάνει κάποιος στις δικές τους εξετάσεις. Στα ιδιωτικά υπάρχουν διάφοροι τρόποι εισαγωγής. Τμήμα των φοιτητών θα είναι μόνο από τις κεντρικές. Ένα άλλο τμήμα θα είναι σε συνδυασμό των βαθμολογιών και ένα μικρό ποσοστό θα είναι μόνο από τις εξετάσεις που κάνει το κάθε πανεπιστήμιο και το κάθε τμήμα».
Συγκρίνοντας τις Πανελλαδικές εξετάσεις με αυτές της Ιαπωνίας αναφέρει «Είναι πολύ διαφορετικές, οι κεντρικές εξετάσεις γενικά στην Ιαπωνία από την Ελλάδα δεν υπάρχει μεγάλη εμπιστοσύνη στις εκθέσεις ή γενικά στη βαθμολόγηση κειμένων που γράφουν οι φοιτητές γιατί θεωρούν ότι υπάρχει κίνδυνος να είναι πολύ υποκειμενική η βαθμολόγηση. Οπότε γενικά σε όλα τα μαθήματα τα οποία διεξάγονται σε δύο ημέρες και είναι 6 μαθήματα συνολικά, είναι περίπου 6 ώρες το Σάββατο έξι ώρες την Κυριακή, είναι Σαββατοκύριακο οι εξετάσεις, γενικά ζητάνε τις απαντήσεις και όχι την απομνημόνευση και την αναπαραγωγή. Και αυτό συμβαίνει και στην ιστορία, όπου είτε είναι κείμενα να συμπληρώσουν τα κενά, είτε τους ζητούν να διασταυρώσουν πληροφορίες και να δώσουν κάποια απάντηση, αλλά γενικά δεν γράφουν κείμενα. Γενικά επιλέγουν απαντήσεις ή συμπληρώνουν τις απαντήσεις, δηλαδή είναι εντελώς διαφορετικά από τις εξετάσεις στην Ελλάδα».