Η νόσος Αλτσχάιμερ, τείνει να πάρει διαστάσεις πανδημίας καθώς πλήττει το 10% των ατόμων ηλικίας άνω των 70 ετών στις αναπτυγμένες χώρες ενώ στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό είναι μικρότερο (6%).
Η συχνότητα της νόσου αυξάνεται τόσο στις αναπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες και υπολογίζεται ότι το 2050 ο αριθμός των πασχόντων από Αλτσχάιμερ σε όλο τον κόσμο θα ανέλθει στα 100 εκατομμύρια. «Καινούρια δεδομένα αποκαλύπτουν ότι προ της εμφάνισης της άνοιας σε μεγάλο ποσοστό, που ανέρχεται στο 80%, είχε υπάρξει ένα έντονα στρεσογόνο περιστατικό, όπως για παράδειγμα το διαζύγιο ενός παιδιού, ο θάνατος ενός παιδιού ή εγγονού ή μία σοβαρή αρρώστια η οποία απειλεί τη ζωή», επισημαίνει η καθηγήτρια του ΑΠΘ, νευρολόγος και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νόσου Αλτσχάιμερ και Συναφών Διαταραχών , Μάγδα Τσολάκη σε ανακοίνωσή της στη διημερίδα με θέμα «Φροντίδα και νοσηλεία στόματος στην τρίτη ηλικία και την άνοια» που διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη.
Πώς μπορούμε να προφυλαχθούνε από τη νόσο;
Με την αντιμετώπιση των αγγειακών παραγόντων, την αντιμετώπιση της κατάθλιψης και του άγχους, με τη μεσογειακή διατροφή με την υιοθέτηση χόμπι και δραστηριοτήτων και με την εκρίζωση του ελικοβακτηρίου του πυλωρού το οποίο ευθύνεται για το έλκος του στομάχου, είναι η απάντηση που δίνει στο ερώτημα αυτό η κ Τσολάκη.
«Υπάρχουν παράγοντες που δεν μπορούμε να επηρεάσουμε, όπως είναι η ηλικία και τα γονίδιά μας. Υπάρχουν όμως και παράγοντες που μπορούμε να επηρεάσουμε με τις επιλογές μας όπως: Η αντιμετώπιση των αγγειακών παραγόντων, δηλαδή το κάπνισμα, ο σακχαρώδης διαβήτης, η αρτηριακή πίεση, η χοληστερίνη, η αυξημένη ομοκυστεϊνη και η παχυσαρκία» αναφέρει η κ Τσολάκη.
Όσον αφορά την αντιμετώπιση της κατάθλιψης και του άγχους η κ Τσολάκη λέει: «Η καθημερινότητά μας έχει γίνει μία δύσκολη αρένα με πολύ μεγάλες προκλήσεις, τις οποίες καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Αρκετές φορές όμως όλες αυτές οι δυσκολίες που εμφανίζονται καθημερινά στη ζωή μας, μας καταβάλουν με άγχος και μας αποδυναμώνουν. Τι κάνουμε λοιπόν σε αυτές τις περιπτώσεις; Πώς μπορούμε να βρούμε το ψυχικό σθένος και να αντιμετωπίσουμε όλα τα προβλήματα της καθημερινότητας; Επειδή τα στρεσογόνα ερεθίσματα δεν μπορούμε συνήθως να τα ξεπεράσουμε όταν βρισκόμαστε σε μεγάλες ηλικίες, πρέπει να βρούμε τρόπους με τους οποίους να μένουμε απαθείς για να διατηρήσουμε τον εγκέφαλό μας σε άριστη κατάσταση».
Παράλληλα τονίζει ότι η μεσογειακή δίαιτα, με κατανάλωση ψαριών, ελαιολάδου, οσπρίων, φρούτων και λαχανικών μαζί με τη σωματική και νοητική άσκηση παίζει προστατευτικό ρόλο. «Πρόσφατα ενημερώθηκα ότι υπάρχουν χωριά στην Κρήτη, όπως είναι τα Μεσκλά Χανίων, όπου υπάρχει υπερβολικά μεγάλο ποσοστό κατοίκων που ξεπερνούν τα 100 χρόνια. Οι κάτοικοι πιστεύουν ότι αυτό οφείλεται στο ότι η διατροφή τους αποτελείται κυρίως από χόρτα, λάδι, όσπρια, φρούτα, ψάρια και όχι πολύ κρέας, στη σωματική τους άσκηση, στις γεωργικές δουλειές και στην καλή κοινωνική αλληλεπίδραση, δηλαδή την αγάπη που έχουν μεταξύ τους» προσθέτει η κ Τσολάκη.
Τέλος επισημαίνει ότι το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, του οποίου η εκρίζωση είναι σήμερα εφικτή, έχει ενοχοποιηθεί και ως παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση άνοιας.
Πολλές επιδημιολογικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι η απώλεια δοντιών είναι παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη νόσου Αλτσχάιμερ, αναφέρει σε ανακοίνωσή της στη διημερίδα η πρόεδρος του Πανελλήνιου Ινστιτούτου Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων, οδοντίατρος Ευγενία Γκαβοπούλου.
«Υπάρχουν αρκετές θεωρίες που προσπαθούν να εξηγήσουν τις στατιστικές αυτές συσχετίσεις, αλλά αυτό χρειάζεται και άλλη διερεύνηση. Οι επικρατέστερες θεωρίες είναι οι εξής:
- Περιοδοντική νόσος-φλεγμονή – αλλά σε πολλές μελέτες δεν ήταν στατιστικώς σημαντικός ο ρόλος της περιοδοντικής νόσου.
- Οδοντογενείς και περιοδοντικές λοιμώξεις στην παιδική και νεαρή ενήλικη ζωή που επηρεάζουν τον εγκέφαλο.
- Η απώλεια δοντιών μπορεί να αντανακλά άλλους κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες ή χρόνιες ασθένειες» προσθέτει η κ Γκαβοπούλου επισημαίνοντας ότι η οδοντιατρική περίθαλψη, δεν μπορεί να θεραπεύσει την άνοια, συμβάλει όμως στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών και των οικογενειών τους.