Tην πρώτη αιτία θανάτου στη σύγχρονη κοινωνία, αποτελούν τα καρδιαγγειακά νοσήματα , ακολουθούμενα από τις κακοήθειες, τα χρόνια νοσήματα του αναπνευστικού συστήματος κ.λπ.
Από πρόσφατα στατιστικά δεδομένα φαίνεται επίσης ότι τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν την πρώτη αιτία εισαγωγών σε νοσοκομεία, ενώ απορροφούν ένα σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού για την υγεία.Δυστυχώς μεγάλα ποσά δαπανώνται για την θεραπεία (φαρμακευτική αγωγή, νοσηλείες, επεμβάσεις) και πολύ μικρότερο ποσοστό για την πρωτογενή ή δευτερογενή πρόληψη τους.Στα καρδιαγγειακά νοσήματα συμπεριλαμβάνονται κατά κύριο λόγο η στεφανιαία νόσος (52%), ενώ έπονται τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια (17%) και άλλες μορφές περιφερικής αρτηριοπάθειας. Τα αίτια είναι πολλά και διακρίνονται σε τροποποιήσιμα, όπως είναι το κάπνισμα, η υπέρταση, η υπερχοληστερολαιμία, ο σακχαρώδης διαβήτης, η παχυσαρκία, και σε μη τροποποιήσιμα όπως η ηλικία, το φύλο, το οικογενειακό και το ατομικό ιστορικό στεφανιαίας νόσου.
Τα παραπάνω θα απασχολήσουν τη διημερίδα με θέμα «Διαβήτης – Καρδιά – Αγγεία» που διοργανώνει για πρώτη φορά η Καρδιολογική Κλινική του Νοσοκομείου «Η Ελπίς» υπό την προεδρία του Συντονιστή Διευθυντή Δρ Αθανάσιου Τρίκα. Η διημερίδα θα πραγματοποιηθεί 21 και 22 Σεπτεμβρίου στην Αθήνα.Ειδικότερα, ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα σύγχρονα ιατρο-κοινωνικο-οικονομικά προβλήματα και ταυτόχρονα μια «μάστιγα», για τον περιορισμό της οποίας πραγματικά απαιτείται εγρήγορση των κρατικών και κοινωνικών φορέων υγείας και επιπλέον ευαισθητοποίηση του κοινού και των ιατρικών υπηρεσιών.
Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι χρόνια πάθηση, όπως υπογραμμίζει ο κ.Τρίκας, η οποία μπορεί να παραμένει «σιωπηλή» για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Τα υποκειμενικά ενοχλήματα των ασθενών, συχνά, δεν συνδέονται με τα ευρήματα του αντικειμενικού ελέγχου και η εξέλιξη της νόσου είναι απρόβλεπτη. Είναι μια νόσος που δεν μπορεί να ιαθεί οριστικά, μπορεί όμως να ελεγχθεί με τη βοήθεια της φαρμακευτικής θεραπείας άλλα και της πειθαρχίας από πλευράς του ασθενούς όσον αφορά τον τρόπο ζωής του.Στην Ελλάδα ο αριθμός των ατόμων με διαβήτη σχεδόν τετραπλασιάστηκε τα τελευταία 30 χρόνια και εκτιμάται ότι οι διαβητικοί στη χώρα μας είναι περίπου 900.000, δηλαδή το 8% του συνολικού πληθυσμού. Η συχνότητα του σακχαρώδη διαβήτη αυξάνεται προοδευτικά με την πρόοδο της ηλικίας, έτσι ώστε στις ηλικίες άνω των 65 ετών, το 29% των αντρών και το 21% των γυναικών έχουν σακχαρώδη διαβήτη.
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι σακχαρώδη διαβήτη. Ο τύπος Ι παρουσιάζεται όταν το πάγκρεας δεν παράγει καθόλου ινσουλίνη. Πρόκειται για τον σπανιότερο από τους ΙΙ τύπους (5-10% των διαβητικών) και συνήθως εμφανίζεται στην παιδική ηλικία. Στον διαβήτη τύπου ΙΙ το πάγκρεας παράγει λιγότερη ινσουλίνη απ’ όση χρειάζεται είτε η ινσουλίνη που παράγεται έχει μειωμένη δράση. Περίπου 90-95% των διαβητικών έχουν διαβήτη τύπου ΙΙ και συνήθως εμφανίζεται σε μεγαλύτερες ηλικίες αν και τελευταία έχει αρχίσει να εμφανίζεται και σε νεότερους.
Η επίτευξη επιμήκυνσης του χρόνου επιβίωσης των διαβητικών λόγω της φαρμακευτικής παρέμβασης είχε ως αποτέλεσμα την εμφάνιση χρόνιων επιπλοκών κυρίως από το αγγειακό δίκτυο. Η διαβητική αγγειακή νόσος χωρίζεται σε δύο κατηγορίες: τη μικροαγγειοπάθεια και τη μακροαγγειοπάθεια. Η προσβολή των μικρού μεγέθους αγγείων οδηγεί σε διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, διαβητική νεφροπάθεια, διαβητική νευροπάθεια.Εξάλλου η μακροαγγειοπάθεια του σακχαρώδη διαβήτη όπως επισημαίνει ο κ.Τρίκας, είναι ο λόγος της αυξημένης επίπτωσης καρδιακών εμφραγμάτων, εγκεφαλικών επεισοδίων, διαλείπουσας χωλότητας, γάγγραινας κάτω άκρων. Το έμφραγμα του μυοκαρδίου παρουσιάζεται 3-5 φορές και η καρδιακή ανεπάρκεια 5-6 φορές συχνότερα σε διαβητικούς ασθενείς και αποτελούν τις κύριες αιτίες θανάτου ασθενών αυτών. Ο σακχαρώδης διαβήτης παραμένει μεγάλος παράγοντας κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου ανεξαρτήτως της ηλικίας, της παρουσίας αρτηριακής υπέρτασης, του καπνίσματος, της υπερχοληστερολαιμίας ή της υπερτροφίας της αριστεράς κοιλίας σύμφωνα με πολλές στατιστικές μελέτες.
Δεδομένης της ολοένα και αυξανόμενης συχνότητας του σακχαρώδη διαβήτη και γενικότερα των μεταβολικών νοσημάτων αλλά και της αυξημένης νοσηρότητας και θνητότητας που προκύπτει από τις επιπλοκές τους, ιδιαίτερα στο καρδιαγγειακό σύστημα, είναι πλέον επιτακτική η ανάγκη για πρόληψη, έγκαιρη διάγνωση και σωστή αντιμετώπιση των ανωτέρω καταστάσεων. Το θέμα της διημερίδας «Διαβήτης – Καρδιά – Αγγεία» καθίσταται έτσι εξαιρετικά επίκαιρο.