Σε συστάσεις για την ονομασία των μεταδοτικών ασθενειών προχώρησε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τονίζοντας σε επιστήμονες και όργανα δημόσιας υγείας ότι πρέπει να προσέχουν ιδιαιτέρως όταν πρόκειται να δώσουν ονομασία σε μια νεοανακαλυφθείσα λοιμώδη ασθένεια. Και αυτό διότι μια λανθασμένη επιλογή ονόματος μπορεί να στιγματίσει έθνη, οικονομίες ή συγκεκριμένα πρόσωπα.
Της Δήμητρα Καλτάκη
Πιο συγκεκριμένα για το θέμα αυτό μίλησε ο Dr. Keiji Fukuda, στέλεχος του ΠΟΥ με θέση βοηθού γενικού διευθυντή σε θέματα υγειονομικής ασφάλειας υπογραμμίζοντας πως «τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανιστεί νέες λοιμώδεις ασθένειες που μολύνουν τον άνθρωπο. Η χρήση ονομάτων όπως «γρίπη των χοίρων» (swine flu) και «Αναπνευστικό Σύνδρομο της Μέσης Ανατολής» (Middle East Respiratory Syndrome) προκάλεσαν αθέλητα αρνητικές συνέπειες, καθώς στιγμάτισαν συγκεκριμένες κοινωνίες ή μεμονωμένους οικονομικούς τομείς» συμπληρώνοντας «ίσως το ζήτημα μοιάζει επουσιώδες σε κάποιους, όμως η ονομασία μιας ασθένειας έχει μεγάλη σημασία για τους ανθρώπους που επηρεάζει άμεσα.»
Μάλιστα θέλοντας να τονίσει στη σπουδαιότητα του ζητήματος ο Dr Fukuda υποστήριξε πως «έχουν παρατηρηθεί περιστατικά όπου συγκεκριμένες ονομασίες ασθενειών προκάλεσαν αρνητικές αντιδράσεις σε θρησκευτικούς κύκλους ή σε μεμονωμένες εθνικές κοινότητες, με αποτέλεσμα να τεθούν αδικαιολόγητες απαγορεύσεις στις μετακινήσεις, στο εμπόριο και τη διάθεση αγαθών και να θανατωθούν πολλά ζώα». Αν και η Διεθνής Ταξινόμηση των Νόσων (ICD), η επίσημη λίστα του ΠΟΥ για την κατάταξη διαφόρων νοσημάτων, καθορίζει ποια ονομασία θα δοθεί τελικά σε μια νεοανακαλυφθείσα λοιμώδη ασθένεια, υπάρχει δυσκολία στο να κατοχυρωθεί η κατάλληλη ονομασία όταν αυτή χρησιμοποιείται εκτός της επιστημονικής κοινότητας μια άλλη ονομασία. Σε πολλές περιπτώσεις οι ανεπίσημες ονομασίες συνήθως διαδίδονται από άλλους φορείς όπως για παράδειγμα τα μίντια.
Στο πλαίσιο αυτό λοιπόν ο ΠΟΥ συνεργάζεται με άλλους επίσημους υγειονομικούς φορείς ώστε να σχεδιαστούν οι ορθές πρακτικές που πρέπει να ακολουθούνται κατά τη διαδικασία της ονοματοδοσίας.
Αυτό που συστήνει λοιπόν ο ΠΟΥ είναι η ονομασία που δίδεται σε μια ασθένεια «θα πρέπει να περιλαμβάνει γενικούς, περιγραφικούς όρους, βάσει των συμπτωμάτων που προκαλεί η ασθένεια, όπως για παράδειγμα αναπνευστική νόσος ή νευρολογικό σύνδρομο». Εκτός από τη γενική περιγραφή των συμπτωμάτων, η ονομασία θα πρέπει να περιλαμβάνει και πιο συγκεκριμένους όρους που θα έχουν σχέση με τον τρόπο με τον οποίο εκδηλώνεται η ασθένεια, την υποομάδα του πληθυσμού που πλήττει, τη σοβαρότητά της ή την περίοδο κατά την οποία παρουσιάζει έξαρση. Εάν ο παθογόνος μικροοργανισμός που ευθύνεται για την ασθένεια έχει εντοπιστεί, θα πρέπει να λαμβάνεται υπ΄ όψιν για τη δημιουργία της ονομασίας. Όπως τονίζεται σε καμία περίπτωση η ονομασία δεν πρέπει να αναφέρεται σε συγκεκριμένες γεωγραφικές τοποθεσίες, σε ονόματα ανθρώπων, είδη ζώων ή τρόφιμα, ούτε θα πρέπει να περιλαμβάνει αναφορές σε πολιτιστικά στοιχεία, πληθυσμούς, τομείς της βιομηχανίας ή συγκεκριμένα επαγγέλματα.