Πανδημία Έμπολα Aids: Τις θέσεις και την εμπειρία τους σχετικά με την αντιμετώπιση της πανδημίας Covid-19, καταθέτουν ερευνητές, λοιμωξιολόγοι και επιδημιολόγοι με μακρά πείρα στην πρόληψη και αντιμετώπιση του ιού HIV/AIDS, στην ανάπτυξη εμβολίων και ειδικών θεραπειών, ορισμένοι εκ των οποίων έχουν επίσης εμπειρία με την επιδημία του ιού Έμπολα.
Οι καθηγητές της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ευστάθιος Καστρίτης και Θάνος Δημόπουλος (πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν αυτά τα δεδομένα.
Όπως αναφέρουν, πρώτα απ΄όλα, αυτές οι επιδημίες μας έχουν διδάξει ότι οι παρεμβάσεις πρέπει να βασίζονται σε στέρεα επιστημονικά δεδομένα. Όπως και στις πρώτες μέρες του AIDS, υπάρχει ακόμα αβεβαιότητα σχετικά με την επιδημιολογία, την κλινική παρουσίαση και τη φυσική ιστορία ενός νέου ιού, όπως ο SARS-CoV-2. Η γνώση γύρω από τον SARS-CoV-2 εξελίσσεται γρήγορα, γεγονός που αυξάνει την πολυπλοκότητα της λήψης αποφάσεων, της επικοινωνίας και της ανάπτυξης και της διατήρησης της εμπιστοσύνης του κοινού.
Η επιδημία του AIDS έχει διδάξει την σημασία της ενεργού συμμετοχής του κοινού, ειδικά των ομάδων εκείνων που επηρεάζονται περισσότερο, στον σχεδιασμό και την εφαρμογή της έρευνας και της λήψης των αναγκαίων μέτρων. Τόσο η επιδημία του AIDS όσο και του Έμπολα έχουν δείξει ότι απαιτείται ακριβής και έγκαιρη πληροφόρηση σε τοπικό επίπεδο, ώστε να γίνουν αποτελεσματικότερες και προσαρμοσμένες παρεμβάσεις. Οι συγγραφείς μάλιστα προτείνουν το σύνθημα «Γνωρίστε την επιδημία σας».
Οι νέες προκλήσεις του Covid-19
Η επιδημιολογία ενός πανδημικού αναπνευστικού ιού αλλάζει γρήγορα και η ανταπόκριση θα πρέπει να είναι άμεση και με λήψη ευέλικτων αποφάσεων. Δεδομένου ότι δεν υπάρχει ανοσία και δεν έχουμε αποτελεσματικές θεραπείες, η ανταπόκριση στην πανδημία απαιτεί την αλλαγή συμπεριφοράς σε μεγάλη κλίμακα, με την εφαρμογή συμπεριφορών και μέτρων κοινωνικής απόστασης και της εκτεταμένης χρήσης μάσκας, οι οποίες προτάθηκαν γρήγορα, αλλά υπό συνθήκες επείγουσα ανάγκης. Αυτά τα μέτρα θα μπορούσαν να είχαν μεγαλύτερο αντίκτυπο, εάν είχαν υιοθετηθεί νωρίτερα και ευρύτερα, όμως η ταχεία δράση απαιτεί την εμπιστοσύνη και την συμμετοχή του κοινού.
Η ομάδα ερευνητών αναφέρει ότι υπάρχουν επιτυχημένα παραδείγματα παρεμβάσεων κατά του Covid-19, όπως το Χονγκ Κονγκ, το οποίο έχει πολύ μεγαλύτερη πληθυσμιακή πυκνότητα από την πόλη της Νέας Υόρκης, είχε λιγότερους από 100 θανάτους που σχετίζονται με τον Covid, χάρη, εν μέρει , στην ταχεία και εκτεταμένη υιοθέτηση της χρήσης μάσκας και της εκτεταμένης χρήσης διαγνωστικών τεστ. Η Γερμανία εφάρμοσε εκτεταμένα τα διαγνωστικά τεστ για τον Covid-19, σε συνδυασμό με την εφαρμογή μέτρων σε τοπικό επίπεδο και ισχυρή κεντρική εθνική καθοδήγηση. Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι παρεμβάσεις σε ατομικό και κοινοτικό επίπεδο απαίτησαν σημαντικές θυσίες που είχαν σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις.
Οι συγγραφείς όμως δηλώνουν μάλλον απογοητευμένοι από την αντίδραση στις ΗΠΑ, όπου αναφέρουν ότι η αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων, παρεμποδίστηκε από την άρνηση, τα λάθη, τις καθυστερήσεις στην κλιμάκωση των διαγνωστικών τεστ, τα αντιφατικά μηνύματα και την πολιτικοποίηση των παρεμβάσεων στη δημόσια υγεία. Κατά συνέπεια, η μετάδοση εντός της κοινότητας αυξήθηκε δυσανάλογα σε πολλές περιοχές των ΗΠΑ.