Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι καρκίνος που ξεκινά από οποιοδήποτε μέρος του παγκρέατος. Περίπου το 70% των καρκίνων του παγκρέατος εντοπίζονται στην κεφαλή του παγκρέατος. Ο καρκίνος του παγκρέατος μπορεί να εξαπλωθεί στους κοντινούς λεμφαδένες και στην επένδυση της κοιλιάς (περιτόναιο). Τα καρκινικά κύτταρα μπορεί επίσης να ταξιδέψουν μέσω της κυκλοφορίας του αίματος σε άλλα μέρη του σώματος, όπως το ήπαρ.
Ποιος παθαίνει καρκίνο στο πάγκρεας;
Περίπου 4260 Αυστραλοί διαγιγνώσκονται με καρκίνο του παγκρέατος κάθε χρόνο. Πάνω από το 80% είναι άνω των 60 ετών. Ο καρκίνος του παγκρέατος εκτιμήθηκε ότι είναι ο όγδοος πιο συχνός καρκίνος στην Αυστραλία το 2021. Ένα άτομο έχει 1 στις 69 πιθανότητες να διαγνωστεί με καρκίνο του παγκρέατος μέχρι την ηλικία των 85 ετών.
Τύποι καρκίνου του παγκρέατος
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι καρκίνου του παγκρέατος:
- Εξωκρινείς όγκοι: Αυτοί αποτελούν περισσότερο από το 95% των καρκίνων του παγκρέατος. Ο πιο κοινός τύπος είναι το αδενοκαρκίνωμα που ξεκινά από την επένδυση του παγκρεατικού πόρου.
- Νευροενδοκρινικοί όγκοι παγκρέατος (NETs): Αυτοί αποτελούν περίπου το 5% όλων των όγκων του παγκρέατος και μπορούν να εμφανιστούν σε οποιοδήποτε μέρος του παγκρέατος.
Παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του παγκρέατος
Παράγοντες κινδύνου που μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες ενός ατόμου να αναπτύξει καρκίνο του παγκρέατος περιλαμβάνουν:
- κάπνισμα (οι καπνιστές έχουν περίπου διπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του παγκρέατος από τους μη καπνιστές)
- παχυσαρκία
- γήρανση
- πολύ κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας
- πολύ αλκοόλ
- μακροχρόνιος διαβήτης (αλλά ο διαβήτης μπορεί επίσης να προκληθεί από τον καρκίνο του παγκρέατος)
- μακροχρόνια παγκρεατίτιδα (φλεγμονή του παγκρέατος)
- ορισμένοι τύποι κύστεων στον παγκρεατικό πόρο, γνωστά ως ενδοπορικά θηλώδη βλεννώδη νεοπλάσματα (IPMNs) – αυτά θα πρέπει να αξιολογούνται από κατάλληλο ειδικό
- στομαχικές λοιμώξεις που προκαλούνται από το βακτήριο Helicobacter pylori (το οποίο μπορεί επίσης να προκαλέσει έλκος στομάχου)
- οικογενειακό ιστορικό και κληρονομικές παθήσεις
- έκθεση στο χώρο εργασίας σε ορισμένα φυτοφάρμακα, χρωστικές ή χημικές ουσίες.
Οι προληπτικές εξετάσεις βοηθούν στην ανίχνευση του καρκίνου σε άτομα που δεν έχουν συμπτώματα. Παρόλο που υπάρχουν χρήσιμα τεστ προσυμπτωματικού ελέγχου για ορισμένους τύπους καρκίνου, όπως ο καρκίνος του μαστού και ο καρκίνος του εντέρου, προς το παρόν δεν υπάρχει διαθέσιμο τεστ προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του παγκρέατος.
Συμπτώματα καρκίνου του παγκρέατος
Στα αρχικά του στάδια, ο καρκίνος του παγκρέατος σπάνια προκαλεί συμπτώματα. Τα συμπτώματα μπορεί να μην εμφανιστούν έως ότου ο καρκίνος γίνει αρκετά μεγάλος ώστε να επηρεάσει τα κοντινά όργανα ή να εξαπλωθεί. Τα κοινά συμπτώματα είναι:
- απώλεια όρεξης
- ναυτία με ή χωρίς έμετο
- ανεξήγητη απώλεια βάρους
- πόνος στην άνω κοιλιακή χώρα, στο πλάι ή στην πλάτη, που μπορεί να σας κάνει να ξυπνάτε τη νύχτα
- αλλαγμένες κινήσεις του εντέρου – συμπεριλαμβανομένης της διάρροιας, της σοβαρής δυσκοιλιότητας ή ωχρών, λιπαρών, δύσοσμων κοπράνων (poo) που είναι δύσκολο να ξεπλυθούν
- πρόσφατα διαγνωσμένο διαβήτη
- κόπωση
Λιγότερο συχνά είναι επίσης συμπτώματα όπως θολή όραση, υπερβολική ποσότητα σακχάρου στο αίμα ή πτώση του σακχάρου στο αίμα, υπερβολική δίψα, αυξημένη ούρηση και παλινδρόμηση. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί επίσης να εμφανιστούν σε άλλες καταστάσεις, γι’ αυτό μιλήστε με το γιατρό σας εάν έχετε κάποιο από αυτά τα συμπτώματα.
Διάγνωση του καρκίνου του παγκρέατος
Οι εξετάσεις για τη διάγνωση του καρκίνου του παγκρέατος μπορεί να περιλαμβάνουν εξετάσεις αίματος, απεικονιστικές σαρώσεις και δειγματοληψία ιστού (βιοψία). Οι εξετάσεις που θα κάνετε θα εξαρτηθούν από τα συμπτώματα, τον τύπο και το στάδιο του καρκίνου του παγκρέατος. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων θα δείξουν τι είδους καρκίνου του παγκρέατος είναι, πού βρίσκεται στο πάγκρεας και αν έχει εξαπλωθεί εκτός του παγκρέατος.
