Η 12η Οκτωβρίου καθιερώθηκε ως «Παγκόσμια Ημέρα κατά της Αρθρίτιδας» το 1996, από τη Διεθνή Ένωση Ρευματολογίας και Αρθρίτιδας. Το life2day.gr σας παρουσιάζει όλα όσα πρέπει να ξέρετε για αυτή την νόσο.
Τα νούμερα στην Ελλάδα
Εκτιµάται ότι 2.500.000 άτοµα στην Ελλάδα πάσχουν από ρευµατικές και μυοσκελετικές παθήσεις. 13% των ενηλίκων πάσχουν από οστεοαρθρίτιδα, 11% από οσφυαλγία, 4,8% από Αυχεναλγία, 4,5% από Οστεοπόρωση και 2,1% από φλεγµονώδη συστηµατικά νοσήµατα (ρευµατοειδής αρθρίτιδα, αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, ψωριασική αρθρίτιδα).
Τα ρευµατικά νοσήµατα ευθύνονται για: 50% της µακροχρόνιας λειτουργικής ανικανότητας 30% όλων των απουσιών από την εργασία 20% όλων των ιατρικών επισκέψεων 25% των συνταγογραφούµενων φαρµάκων Η έγκαιρη ακριβής διάγνωση και η κατάλληλη αντιμετώπιση από τον ειδικό γιατρό, συμβάλλουν θετικά στην εξέλιξη των ρευματικών νοσημάτων και προλαμβάνουν δυσλειτουργία και αναπηρίες.
Τα νούμερα παγκοσμίως
Περίπου 400 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως ζουν με χρόνιους πόνους ή αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα λόγω αρθρίτιδας και μυοσκελετικών παθήσεων, όπως η οστεοπόρωση. Εκτιμάται ότι 4 στους 5 ανθρώπους θα αντιμετωπίσουν κατά τη διάρκεια της ζωής τους πόνο στην πλάτη. Οι πόνοι και τα προβλήματα στη μέση και στην πλάτη είναι ο δεύτερος λόγος απουσίας από την εργασία, ενώ η αρθρίτιδα και οι λοιπές παθήσεις που σχετίζονται με το μυοσκελετικό σύστημα είναι από τις βασικές αιτίες αναπηρίας και νοσοκομειακής περίθαλψης.
Τι είναι η αρθρίτιδα;
Υπάρχουν περίπου 200 διαφορετικοί τύποι αρθρίτιδας και μπορούν να εμφανιστούν σε ανθρώπους κάθε ηλικίας, ακόμη και σε παιδιά. Οι ασθένειες αυτές επηρεάζουν τον καθένα διαφορετικά. Οι παθήσεις αυτές μπορούν να χωριστούν σε τρεις βασικές ομάδες: τις φλεγμονώδεις αρθρίτιδες, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η ουρική αρθρίτιδα, τις μη φλεγμονώδεις, όπως η οστεοαρθρίτιδα και η ρήξη συνδέσμων, και τις αρθρίτιδες του συνδετικού ιστού, όπως ο λύκος και η ινομυαλγία.
Η αρθρίτιδα λοιπόν είναι μια ποικιλία των πολλών διαφορετικών ασθενειών οι οποίες μπορούν να προσβάλουν τις αρθρώσεις σε οποιοδήποτε στάδιο της ζωής του ανθρώπου.
Τα αίτια για την ανάπτυξη της αρθρίτιδας είναι διάφορα: φθορά των οστών της άρθρωσης, επίμονη φλεγμονή των μαλακών μορίων γύρω από μια άρθρωση, γενετική προδιάθεση, συσσώρευση κρυστάλλων ή λοίμωξη.
Πότε μια άρθρωση είναι υγιής;
Οι αρθρώσεις είναι τα σημεία του σώματος όπου έρχονται σε επαφή δυο οστά (κόκαλα). Ορισμένες αρθρώσεις, όπως οι αρθρώσεις της σπονδυλικής στήλης, συνδέονται με δίσκους από χόνδρο και επιτρέπουν ορισμένες κινήσεις. Άλλες πάλι αρθρώσεις, όπως τα οστά του κρανίου, συνδέονται με ινώδεις ιστούς και δεν επιτρέπουν καμία κίνηση.
Οι περισσότερες αρθρώσεις σχηματίζουν ένα κενό ανάμεσα στα δυο οστά που ονομάζεται αρθρική κοιλότητα. Αυτές οι διαρθρώσεις, όπως το ισχίο και ο αγκώνας, επιτρέπουν την κίνηση και παρέχουν μηχανική υποστήριξη. Κατά γενικό κανόνα, οι αρθρώσεις που προσβάλλονται από αρθρίτιδα είναι αυτές που επιτρέπουν την κίνηση.
Αν και υπάρχουν πολλοί τόποι αρθρώσεων, έχουν όλες μια ομοιότητα: οι επιφάνειες των δυο οστών, όπου έρχονται σε επαφή, είναι καλυμμένες με μια λεπτή επιφανειακή επίστρωση χόνδρου που ονομάζεται αρθρικός υμένας. Οι βαθύτερες στρώσεις χόνδρου είναι ικανές να απορροφούν κραδασμούς.
Οι διαρθρώσεις κινούνται με διάφορους τρόπους. Κάποιες, όπως ο καρπός του χεριού, διαθέτουν ευρύ πεδίο κινήσεων, αλλά δεν μπορούν να κάνουν μεγάλη κίνηση προς κάθε κατεύθυνση. Οι γωνιώδεις διαρθρώσεις, όπως ο αγκώνας, επιτρέπουν μεγάλη κίνηση, αλλά σε ένα μόνο επίπεδο. Οι κοτυλιαίες διαρθρώσεις, όπως το ισχίο, διαθέτουν μεγάλο εύρος κίνησης προς αρκετές κατευθύνσεις.
Ο χόνδρος και το αρθρικό υγρό παίζουν σημαντικό ρόλο στην υγεία μιας άρθρωσης. Ο χόνδρος που προστατεύει τα άκρα των οστών πρέπει να είναι λείος, ελαστικός και σκληρός.
Το υγρό παρέχει τις θρεπτικές ουσίες που χρειάζεται ο χόνδρος ώστε να ανανεώνεται και φιλτράρει τα ιζήματα που προκαλούνται καθώς τα επιφανειακά στρώματα του χόνδρου τρίβονται μεταξύ τους. Η κίνηση της άρθρωσης διαρκώς πιέζει και απελευθερώνει τον χόνδρο σαν σφουγγάρι, επιτρέποντας στα θρεπτικά συστατικά να φτάσουν στα βαθύτερα στρώματα του χόνδρου και στα άχρηστα υπολείμματα να απομακρυνθούν.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της αρθρίτιδας;
Η αρθρίτιδα έχει δύο χαρακτηριστικά γνωρίσματα – τον πόνο στις αρθρώσεις και τη φλεγμονή. Χαρακτηριστικό σημάδι της αρθρίτιδας είναι η φλεγμονή της άρθρωσης, που καταλήγει σε ευαισθησία και διόγκωση. Οι άνθρωποι που υποφέρουν από αρθρίτιδα παραπονιούνται συνήθως και για δυσκαμψία των αρθρώσεων. Τα συμπτώματα διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο, ανάλογα με τον τύπο και τη σοβαρότητα της αρθρίτιδας.
Ποια είναι τα συμπτώματα της αρθρίτιδας
Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της αρθρίτιδας είναι πόνος, φλεγμονή, διόγκωση και δυσκαμψία. Αυτά είναι τα συμπτώματα που αναζητούν οι γιατροί όταν προσπαθούν να κάνουν διάγνωση. Ορισμένες φορές, τα συμπτώματα αυτά συνοδεύονται από άλλα γνωρίσματα, όπως απώλεια της λειτουργικότητας και αίσθημα αφόρητης κόπωσης ή γενικά συμπτώματα που επηρεάζουν συνολικά το σώμα.
Ο πόνος σε μια άρθρωση μπορεί να είναι ήπιος, μέτριος ή σοβαρός και είναι συνήθως χρόνιος (μεγάλης διάρκειας). Ο πόνος της άρθρωσης είναι σύμπτωμα όλων των τύπων αρθρίτιδας. Η φλεγμονή είναι σύμπτωμα διαφόρων τύπων φλεγμονώδους αρθρίτιδας, καθώς και πολλών περιπτώσεων οστεοαρθρίτιδας. Η πρωινή δυσκαμψία που διαρκεί περισσότερο από μία ώρα υποδεικνύει κάποια μορφή αρθρίτιδας. Η δυσκαμψία έπειτα από άσκηση ή αδράνεια υποδεικνύει συνήθως οστεοαρθρίτιδα.