Επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο Duke έχουν ένα απίθανο σύμμαχο στον αγώνα κατά της πιο θανατηφόρας μορφής καρκίνου του εγκεφάλου, ένα στέλεχος της σαλμονέλας που συνήθως προκαλεί τροφική δηλητηρίαση.
Οι κλινικοί ιατροί χρειάζονται νέες προσεγγίσεις στη θεραπεία για το γλοιοβλάστωμα, την πιο επιθετική μορφή καρκίνου του εγκεφάλου. Ο αίματοεγκεφαλικός φραγμός καθιστά δύσκολη την επίθεση κατά της νόσου με φάρμακα. Είναι επίσης δύσκολο ο όγκος να αφαιρεθεί πλήρως με νευροχειρουργική επέμβαση, καθώς μικροσκοπικά υπολείμματα αναπόφευκτα γεννούν νέους όγκους. Ακόμη και με την καλύτερη δυνατή φροντίδα διαθέσιμη σήμερα, ο διάμεσος χρόνος επιβίωσης είναι 15 μήνες, και μόνο το 10% των ασθενών επιβιώνουν πέντε έτη μετά από τη διάγνωση.
Η ομάδα στο Πανεπιστήμιο Duke αποφάσισε να ακολουθήσει μια επιθετική θεραπευτική επιλογή για να ταιριάζει με τον αντίπαλό της, το βακτήριο Salmonella typhimurium. Με λίγους γενετικούς χειρισμούς, οι ερευνητές μετέτρεψαν το βακτήριο σε «πύραυλο» που αναζητά τον καρκίνο και παράγει εντολές αυτοκαταστροφής βαθιά μέσα στους όγκους. Δοκιμές σε μοντέλα αρουραίων με ακραίες περιπτώσεις της νόσου έδειξαν αξιοσημείωτα ποσοστά επιβίωσης: 20% για πάνω από 100 ημέρες, περίπου ισοδύναμα με 10 ανθρώπινα χρόνια, με τους όγκους σε πλήρη ύφεση. Τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Molecular Therapy – Oncolytics.
«Το γλοιοβλάστωμα είναι τόσο επιθετικό και δύσκολο να αντιμετωπιστεί, που οποιαδήποτε αλλαγή στο μέσο ποσοστό επιβίωσης είναι μια μεγάλη υπόθεση,» δήλωσε ο Jonathan Lyon, ένας διδακτορικός φοιτητής που εργάζεται με τον Ravi Bellamkonda, Κοσμήτορα στο Πανεπιστήμιο Duke «Και ένα 20% αποτελεσματικό ποσοστό ίασης είναι πρωτοφανές και πολύ ενθαρρυντικό». Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει, εντελώς τυχαία, ότι η παρουσία των βακτηρίων μπορεί να προκαλέσει το ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίζει – και να αρχίσει να επιτίθεται – σε όγκους. Ωστόσο, οι κλινικές δοκιμές με γενετικώς τροποποιημένα στελέχη του S. typhimurium αποδείχθηκαν άκαρπες.
Οι ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Duke επέλεξαν ένα στέλεχος του S. typhimurium που ήταν ελλιπές σε ένα κρίσιμο ένζυμο (πουρίνη). Οι όγκοι συμβαίνει να είναι μια εξαιρετική πηγή πουρινών, πράγμα που προκαλεί τα βακτηρίδια να συρρέουν επ’αυτών. Στη συνέχεια, οι ερευνητές έκαναν μια σειρά από γενετικές μεταβολές, έτσι ώστε τα βακτήρια να παράγουν δύο ενώσεις, Azurin και p53, που καθοδηγούν τα κύτταρα να αυτοκτονήσουν, αλλά μόνο με την παρουσία χαμηλών επιπέδων οξυγόνου. Και δεδομένου ότι τα καρκινικά κύτταρα πολλαπλασιάζονται τόσο ενεργητικά, το περιβάλλον γύρω και μέσα στους όγκους έχει ασυνήθιστα χαμηλό οξυγόνο. Ο Ravi Bellamkonda, δήλωσε, «Επειδή η φυσική τους τοξικότητα έχει απενεργοποιηθεί, δεν προκαλούν μια ανοσολογική απόκριση.» Ο Lyon δήλωσε «Αυτή ήταν η πρώτη μας προσπάθεια στο σχεδιασμό μιας τέτοιας θεραπείας, περισσότερα πειράματα απαιτούνται για να γνωρίζουμε με βεβαιότητα».