Ερευνητές από το Κέντρο Εφαρμοσμένης Ιατρικής Έρευνας (CIMA) του Πανεπιστημίου της Ναβάρα (Ισπανία) εντόπισαν ένα κρίσιμο γονίδιο, το FOSL1, με ρόλο στην ανάπτυξη καρκίνου των πνευμόνων και του παγκρέατος. Τα αποτελέσματα της ερευνητικής τους εργασίας, μια συνεργασία με ερευνητές από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία και τη Δανία, δημοσιεύονται επιστημονικό περιοδικό Nature Communications .
Περίπου 25% των ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα και το 90% των ατόμων με καρκίνο του παγκρέατος φέρουν μεταλλάξεις στο γονίδιο KRAS, το πιο συχνά μεταλλαγμένο ογκογονίδιο σε καρκίνο , και, προς το παρόν, δεν υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπείες για αυτούς τους ασθενείς. Έτσι, μια βαθύτερη κατανόηση των μοριακών μηχανισμών που ενεργοποιούνται από το ογκογονίδιο KRAS μπορεί να αποδώσει εναλλακτικές θεραπευτικές στρατηγικές.
Χρησιμοποιώντας μια καινοτόμο τεχνική βιοπληροφορικής (που αναλύει πολλές σειρές δειγμάτων από ασθενείς με διάφορους τύπους καρκίνου) οι ερευνητές του CIMA έχουν εντοπίσει έναν πυρήνα 8 γονιδίων που ρυθμίζονται από το ογκογονίδιο KRAS. Από αυτά τα γονίδια, οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στο FOSL1 επειδή βρήκαν ότι σε καρκίνους του και του παγκρέατος, «οι ασθενείς με μεταλλάξεις υψηλού επιπέδου του γονιδίου είχαν την χειρότερη πρόγνωση επιβίωσης», εξήγησε ο Δρ Silve Vicent, ερευνητής στο CIMA και επικεφαλής της μελέτης. «Αυτό που είναι πιο σημαντικό είναι ότι η αναστολή του FOSL1 επιφέρει μεγάλη μείωση στο μέγεθος των όγκων στους πνεύμονες και το πάγκρεας. Έτσι, με βάση τα αποτελέσματα του παρόντος έργου, αυτό το γονίδιο θα μπορούσε να είναι ένας νέος μοριακός στόχος προς τον οποίο θα πρέπει να κατευθύνονται νέα φάρμακα», πρόσθεσε.
Το έργο, το οποίο ξεκίνησε πριν από τρία χρόνια, έχει χρησιμοποιήσει ένα σύνολο δειγμάτων απ’ό 2.000 από ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα, παγκρεατικό καρκίνο, χολαγγειοκαρκίνωμα, καρκίνο του παχέος εντέρου και πολλαπλού μυελώματος, μαζί με κυτταρικές σειρές από όγκου στον άνθρωπο και στον ποντικό. Οι ερευνητές από το CIMA έχουν επίσης δείξει ότι το FOSL1 επηρεάζει ένα άλλο γονίδιο, το AURKA, η οποία, μέχρι σήμερα, υπήρχε η άποψη ότι ρυθμιζόταν ανεξάρτητα από το ογκογονίδιο KRAS.
«Το επόμενο βήμα θα είναι η ταυτοποίηση βιοδεικτών ανταπόκρισης σε συνδυασμένη θεραπεία. Αυτό το βήμα είναι κρίσιμο, καθώς δεν είναι όλοι οι ασθενείς με μεταλλαγμένο KRAS ταυτόσημοι. Συνεπώς το είδος των μοριακών αλλαγών που χαρακτηρίζουν ασθενείς οι οποίοι θα μπορούσαν να ωφεληθούν από θεραπεία πρέπει να προσδιοριστεί καλύτερα».