Η νόσος του Πάρκινσον είναι μια προοδευτική διαταραχή του εγκεφάλου που προκαλεί τρέμουλο, δυσκαμψία, προβλήματα συντονισμού και ισορροπίας. Τα νευρικά κύτταρα παράγουν ντοπαμίνη, έναν νευροδιαβιβαστή ή ορμόνη του εγκεφάλου που βοηθά στον έλεγχο της κίνησης. Ο θάνατος αυτών των κυττάρων σε ένα τμήμα του εγκεφάλου που ονομάζεται μέλαινα ουσία είναι υπεύθυνος για τα προβλήματα με την κίνηση, ή «κινητικά» συμπτώματα, στη νόσο του Πάρκινσον. Ωστόσο, χρόνια πριν αναπτύξουν τα κινητικά συμπτώματα της νόσου, οι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν δυσκοιλιότητα, προβλήματα με τον ύπνο και αλλαγές στην όσφρησή τους.
Οι επιστήμονες δεν είναι σίγουροι ποια μπορεί να είναι η αρχική αιτία για την ασθένεια, αλλά η αυτοανοσία – όταν το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στα κύτταρα του ίδιου του σώματος – θα μπορούσε να είναι μια πιθανότητα. «Τα στοιχεία ότι [η νόσος του Πάρκινσον] μπορεί να είναι εν μέρει μια αυτοάνοση νόσος μόλις αρχίζουν να συσσωρεύονται», δήλωσε ο Τζέιμς Μπεκ, Ph.D., επικεφαλής επιστημονικός υπεύθυνος του Ιδρύματος Πάρκινσον στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η φλεγμονή σχετίζεται με τη νόσο του Πάρκινσον και μπορεί να είναι αποτέλεσμα αυτοάνοσων διεργασιών. «Ωστόσο, δεν είναι σαφές ποιο είναι το έναυσμα που ξεκινά αυτή τη διαδικασία», εξήγησε. «Δηλαδή, η φλεγμονή είναι σαν ένα αργό έγκαυμα, αλλά δεν γνωρίζουμε ακόμη τη σπίθα που προκαλεί αυτή τη φωτιά».
Συστάδες μιας πρωτεΐνης που ονομάζεται άλφα-συνουκλεΐνη, που συσσωρεύονται μέσα στους νευρώνες στον εγκέφαλο των ασθενών, θα μπορούσαν να πυροδοτούν τη φλεγμονή. Το 2020 επιστήμονες στο Ινστιτούτο Ανοσολογίας La Jolla της Καλιφόρνιας δημοσίευσαν μια μελέτη που έδειξε ότι το ανοσοποιητικό σύστημα αρχίζει να στοχεύει την άλφα-συνουκλεΐνη νωρίς στην πορεία της νόσου του Πάρκινσον. Διαπίστωσαν ότι οι ασθενείς είχαν πολλά ανοσοκύτταρα στο αίμα τους που ανταποκρίθηκαν ειδικά στην άλφα-συνουκλεΐνη λίγο μετά τη διάγνωσή τους.
Οι ίδιοι ερευνητές βρήκαν τώρα μια χαρακτηριστική «γενετική υπογραφή» στα Τ κύτταρα μνήμης που ανταποκρίνονται στην άλφα-συνουκλεΐνη. Τα κύτταρα Τ μνήμης είναι κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που θυμούνται τα συγκεκριμένα μοριακά χαρακτηριστικά παλαιότερων λοιμώξεων ή αυτοάνοσων αντιδράσεων. Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Parkinson’s Disease.
«Η νόσος του Πάρκινσον δεν θεωρείται συνήθως ως αυτοάνοση ασθένεια», λέει μια από τις συγγραφείς, η Cecilia Lindestam Arlehamn, Ph.D. «Όμως όλη η δουλειά μας δείχνει ότι τα Τ κύτταρα έχουν ρόλο στη νόσο», προσθέτει. Ωστόσο, το εάν η αυτοανοσία προκαλεί πραγματικά τη νόσο δεν έχει ακόμη αποδειχθεί. «Σε αυτό το σημείο, δεν έχει αποδειχθεί εάν η αυτοανοσία είναι μια πρωταρχική αιτία ή μια δευτερεύουσα αντίδραση», δήλωσε ο Alessandro Sette, Dr.Biol.Sci., ο οποίος ηγήθηκε της εργασίας με τον καθηγητή Arlehamn. «Σε κάθε περίπτωση, ακόμα κι αν η αντιδραστικότητα των Τ κυττάρων ήταν δευτερεύουσα, θα μπορούσε να έχει αξία ως ένα τόσο απαραίτητο διαγνωστικό», πρόσθεσε.