Μέχρι τη στιγμή εμφάνισης αδιαμφισβήτητων σημείων απώλειας μνήμης και γνωστικής εξασθένησης σε άτομα με νόσο Αλτσχάιμερ, ο εγκέφαλός τους έχει ήδη καταστραφεί σημαντικά, καθώς είναι διάστικτος με συσσωματώσεις μιας καταστροφικής πρωτεΐνης γνωστής ως β-αμυλοειδές. Για χρόνια, οι επιστήμονες αναζητούν μεθόδους και ενδείξεις που θα βοηθήσουν στον εντοπισμό αλλαγών στον εγκέφαλο που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ νωρίτερα στην εξέλιξη της νόσου, έτσι ώστε να μπορέσουν να προσπαθήσουν να διακόψουν ή ακόμη και να αντιστρέψουν τις αλλαγές αυτές, πριν επηρεασθεί σοβαρά η ζωή των ανθρώπων.
Τώρα, ερευνητές στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον του Σαιντ Λούις έχουν αναπτύξει μια χημική ένωση, που ονομάζεται Fluselenamyl, που ανιχνεύει τις μάζες του αμυλοειδούς καλύτερα από τις τρέχουσες – εγκεκριμένες από τον FDA – ενώσεις. Με την ενσωμάτωση ενός ραδιενεργού ατόμου στην ένωση, η εντόπισή του στον ζώντα εγκέφαλο μπορεί να παρακολουθείται με τη χρήση τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων (ΡΕΤ). Η ένωση, που περιγράφεται σε άρθρο στις 2 Νοεμβρίου στο Nature Scientific Reports, δυνητικά θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να αναγνωρίσει τα πρώιμα στάδια της νόσου Αλτσχάιμερ ή για την παρακολούθηση της ανταπόκρισης στη θεραπεία. «Η Fluselenamyl είναι πολύ πιο ευαίσθητη και πιθανόν πιο ακριβής», δήλωσε ο Vijay Sharma, PhD, καθηγητής ακτινολογίας, νευρολογίας και βιοϊατρικής μηχανικής και συντάκτης της μελέτης. “Χρησιμοποιώντας αυτή την ένωση, νομίζω ότι μπορούμε να μειώσουμε τα ψευδώς αρνητικά ευρήματα. Ενδεχομένως να κάνει καλύτερη δουλειά στον εντοπισμό στον άνθρωπο των πρώτων σταδίων της νόσου Αλτσχάιμερ και στην αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των θεραπειών.”
Οι αμυλοειδείς πλάκες είναι ένα από τα πιο αποκαλυπτικά ευρήματα στους εγκεφάλους των ανθρώπων με τη νόσο Αλτσχάιμερ. Οι νευρώνες κοντά σε τέτοιες πλάκες είναι συχνά νεκροί ή κατεστραμμένοι, και αυτή η απώλεια εγκεφαλικών κυττάρων πιστεύεται ότι ευθύνεται για τη δυσχέρεια σκέψης, την απώλεια μνήμης και τη σύγχυση που βιώνουν οι ασθενείς με Αλτσχάιμερ. Οι πλάκες αμυλοειδούς μπορεί να είναι είτε διάχυτες ή συμπαγείς. Το συμπαγές είδος έχει από καιρό συνδυαστεί με τη νόσο, ενώ πιστεύεται ότι οι διάχυτες πλάκες είναι καλοήθεις, δεδομένου ότι μπορούν να ανευρίσκονται στους εγκεφάλους των ηλικιωμένων χωρίς συμπτώματα της νόσου Αλτσχάιμερ. Ο Sharma πιστεύει ότι οι διάχυτες πλάκες μπορεί να σηματοδοτήσουν τα πρώιμα στάδια της νόσου. «Οι τρέχοντες διαγνωστικοί παράγοντες δεν μπορούν να ανιχνεύσουν διάχυτες πλάκες. Η δική μας ένωση θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη μελέτη του ρόλου των πλακών αυτών».