Κύματα εγκεφαλονωτιαίου υγρού ρέουν στο μυαλό μας κάθε βράδυ. Αυτό γίνεται ρυθμικά ενώ κοιμόμαστε και ταυτόχρονα γίνεται εκκαθάριση τοξινών που δεν πρέπει να μαζεύονται μέσα στα κεφάλια μας. «Γνωρίζαμε ότι υπάρχουν τα ηλεκτρικά κύματα δραστηριότητας στους νευρώνες», λέει η νευροεπιστήμονας Laura Lewis από το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης. «Αλλά μέχρι τώρα δεν είχαμε συνειδητοποιήσει ότι υπάρχουν πραγματικά κύματα και στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό».
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι το εγκεφαλονωτιαίο υγρό είναι σημαντικό για την απομάκρυνση των αποβλήτων στον εγκέφαλο, αλλά οι επιστήμονες δεν είχαν τη γνώση αυτής της παλλόμενης δράσης ή δεν ήταν σε θέση να την παρατηρήσουν. Σε συνδυασμό με την εγκεφαλική δραστηριότητα αργού κύματος (που βοηθάει, εν μέρει, στη σταθεροποίηση των αναμνήσεών μας) και τη μείωση της ροής του αίματος που συμβαίνει κατά την διάρκεια του ύπνου, αυτά τα κύματα του εγκεφαλονωτιαίου υγρού φαίνεται να απομακρύνουν περιττές πρωτεΐνες και άλλα “σκουπίδια”.
Καθώς η αργή συχνότητα των εγκεφαλικών κυμάτων πέφτει καθώς γερνάμε, η νέα μελέτη θα μπορούσε να βοηθήσει στην έρευνα για τα φυσιολογικά προβλήματα που σχετίζονται με την ηλικία, μαζί με συγκεκριμένες διαταραχές. Η μελέτη σημαίνει επίσης ότι τώρα είναι δυνατόν να πούμε αν κάποιος κοιμάται ή όχι, αναλύοντας απλώς τα πρότυπα του εγκεφαλονωτιαίου υγρού σε μια εγκεφαλική σάρωση. «Είναι ένα δραματικό αποτέλεσμα» λέει η Lewis. «Ο παλμός του εγκεφαλονωτιαίου υγρού ήταν κάτι που δεν γνωρίζαμε καθόλου και τώρα μπορούμε να κοιτάξουμε μόνο σε μια περιοχή του εγκεφάλου και να έχουμε αμέσως ανάγνωση της κατάστασης στην οποία κάποιος βρίσκεται».
Για τους σκοπούς της μελέτης, 13 άτομα ηλικίας μεταξύ 23 και 33 ετών παρακολουθήθηκαν κατά τη διάρκεια του ύπνου με μαγνητική τομογραφία. Η μελλοντική έρευνα θα μπορούσε να εξετάσει και πιο ηλικιωμένους ανθρώπους για να επισημάνει τυχόν επιδείνωση της διαδικασίας καθώς γερνάμε. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science.